Μέχρι τέλους του 2017 η ποσοτική χαλάρωση
Επεκτείνει το QE, υπόσχεται στο Βερολίνο λιγότερη χαλάρωση και καθησυχάζει τις αγορές
Με διπλωματική μαεστρία, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι από τη μία επέκτεινε το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων έως τα τέλη του 2017, δηλαδή πέραν του αναμενομένου, και από την άλλη ανακοίνωσε ότι από τον Απρίλιο θα το περιορίσει από 80 δισ. ευρώ μηνιαίως, σε 60 δισ. Αρχικά οι αγορές αντέδρασαν αρνητικά, στη συνέχεια ωστόσο γύρισαν σε θετικό έδαφος, αξιολογώντας ότι η απόφαση δεν συνιστά σκλήρυνση της νομισματικής πολιτικής.
Η ΕΚΤ αποφάσισε να επεκτείνει περισσότερο από το αναμενόμενο το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων έως τα τέλη του 2017 και ταυτόχρονα να μειώσει το μηνιαίο ύψος αγορών από τα 80 δισ. ευρώ στα 60 δισ. ευρώ από τον Απρίλιο, όπως ήταν αρχικά. Οι επενδυτές αντέδρασαν, αρχικά, αρνητικά, με αποτέλεσμα να ενισχυθεί το ευρώ έναντι του δολαρίου, να πέσουν τα χρηματιστήρια και να αυξηθούν οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων της Ευρωζώνης. Ωστόσο σταδιακά έγινε αντιληπτό ότι η ΕΚΤ με την απόφαση της, αντάξια δεινής διπλωματίας, δεν σκληραίνει τη νομισματική της πολιτική και πιθανότατα να τη χαλαρώνει μεσοπρόθεσμα σε σχέση με όσα υπέθεταν οι επενδυτές.
Η ΕΚΤ ανακοίνωσε χθες πως θα περιορίσει το ύψος των μηνιαίων αγορών ομολόγων και άλλων περιουσιακών στοιχείων από τον Απρίλιο του 2017 έως τον Δεκέμβριο του ιδίου έτους, ενώ θα διατηρήσει τις αγορές στα 80 δισ. μέχρι και τον Μάρτιο του 2017. Η αγορά είχε προεξοφλήσει επέκταση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης κατά έξι μήνες, μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2017, ενώ εδώ και δύο μήνες κυκλοφορούσαν φήμες ότι η ΕΚΤ πρόκειται να ανακοινώσει τη σταδιακή μείωση των μηνιαίων αγορών είτε μετά τον Μάρτιο του 2017 είτε μετά τον Σεπτέμβριο. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι διέψευσε χθες αυτές τις υποθέσεις, λέγοντας ότι το διοικητικό συμβούλιο δεν έχει συζητήσει καν το ενδεχόμενο σταδιακού περιορισμού των μηνιαίων αγορών (πρόκειται για τακτική που είχε εφαρμόσει το 2013 η αμερικανική Fed, όταν είχε αρχίσει να μειώνει τις αγορές ομολόγων κατά 10 δισ. δολάρια κάθε μήνα και, τελικά, τις είχε μηδενίσει). «Δεν υπάρχει ζήτημα σταδιακής μείωσης των αγορών. Το θέμα δεν συζητήθηκε καν σήμερα», διευκρίνισε χθες ο κ. Ντράγκι, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου. «Το μήνυμα της σημερινής απόφασης είναι επίσης ότι (η ΕΚΤ) θα διατηρήσει την παρουσία της (στις αγορές)», συμπλήρωσε ο κ. Ντράγκι. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ εξήγησε τη μείωση των μηνιαίων αγορών από τα 80 δισ. στα 60 δισ. μετά τον Μάρτιο του 2017, ως απόρροια της απομάκρυνσης της απειλής να διο- λισθήσει η Ευρωζώνη σε καθεστώς αποπληθωρισμού.
Με τη χθεσινή της απόφαση η ΕΚΤ κατάφερε να ισορροπήσει μεταξύ των «σκληρών» κεντρικών τραπεζιτών που ζητούν την ολοκλήρωση της ποσοτικής χαλάρωσης και των συναδέλφων τους που επιμένουν πως η ανάκαμψη της Ευρωζώνης εξακολουθεί να είναι εύθραυστη και να απειλείται από την αυξημένη πολιτική αβεβαιότητα στην Ευρώπη αλλά και στις ΗΠΑ, και ότι ο πληθωρισμός είναι ακόμη πολύ μακριά από τον στόχο του 2%. Παράλληλα η ΕΚΤ με τη χθεσινή της απόφαση κατάφερε να βγει από τη δύσκολη θέση να πρέπει να πάρει αποφάσεις για τη συνέχιση της ποσοτικής χαλάρωσης λίγο πριν από τις γερμανικές εκλογές το φθινόπωρο του 2017. Το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ επανέλαβε πως το πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων θα συνεχιστεί μέχρι να φανεί πως ο πληθωρισμός συγκλίνει σταθερά με τον στόχο και ότι αν επιδεινωθούν οι οικονομικές προοπτικές, τότε το Δ.Σ. «προτίθεται να αυξήσει το μέγεθος ή τη διάρκεια του προγράμματος». Παράλληλα αυξάνονται οι πιθανότητες οι αγορές ομολόγων να συνεχιστούν για μεγαλύτερο διάστημα το 2018 και 2019, δεδομένου ότι η ΕΚΤ δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να διακόψει απότομα τις αγορές ομολόγων. Οι οικονομολόγοι της ΕΚΤ προέβλεψαν χθες πως ο πληθωρισμός θα διαμορφωθεί στο 1,7% το 2019. Οταν ρωτήθηκε ο κ. Ντράγκι εάν αυτό σημαίνει πως η ΕΚΤ θα έχει πετύχει τον στόχο της για πληθωρισμό «κάτω αλλά κοντά στο 2», απάντησε: «Οχι, πραγματικά, οπότε θα πρέπει να επιμείνουμε». Η ΕΚΤ διατήρησε αμετάβλητα τα βασικά επιτόκια δανεισμού. «Βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση» χαρακτήρισε την απόφαση της ΕΚΤ ο κ. Κλέμενς Φουστ, πρόεδρος του γερμανικού οικονομικού ινστιτούτου Ifo, προσθέτοντας ότι θα ήταν ακόμη καλύτερα αν η ΕΚΤ είχε αποφασίσει να μειώσει ακόμη περισσότερο, και μάλιστα κάθε μήνα, τις αγορές. Ο αρχικός αιφνιδιασμός οδήγησε σε ενίσχυση του ευρώ κατά σχεδόν ένα σεντ έναντι του δολαρίου, ωστόσο το βράδυ το ευρώ υποχωρούσε κατά 1,21%.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να διακόψει με αιφνιδιαστικό τρόπο τις αγορές ομολόγων, δήλωσε ο κ. Ντράγκι.