Ιστορικό τζετ λαγκ

Θ

α μπορούσε κανείς να πει ότι ήταν άδολοι ακτιβιστές. Αριστεροί, αλλά πρωτίστως δικαιωματιστές. Ευαίσθητοι στα δικαιώματα που πρέπει να αναγνωρίζει ακόμη και στους αρνητές της κάθε δημοκρατική πολιτεία – κάθε πολιτεία που δεν επιτρέπει στον εαυτό της να εκδικείται.

Θα μπορούσε να τα ακούσει κανείς ξανά με κατανόηση όλα αυτά, εάν οι διαμαρτυρόμενοι είχαν επιλέξει οποιοδήποτε άλλο μέσο διαμαρτυρίας. Αν δεν είχαν σπεύσει να κάνουν την παράστασή τους στην αυλή της Ντόρας Μπακογιάννη, πετώντας φέιγ βολάν υπέρ της χορήγησης άδειας στον Δημήτρη Κουφοντίνα.

Εμπίπτει αυτή η ενέργεια στον ορισμό της θεμιτής διαμαρτυρίας; Είναι κανονικό, από όλους τους χώρους και όλους τους τρόπους συμπαράστασης σε ένα δολοφόνο, να επιλέγει κανείς εκείνον που συνιστά βάναυση παρενόχληση της οικογένειας του θύματος;

Αν κρίνει κάποιος από τις (σχεδόν ανύπαρκτες) αντιδράσεις, στην Ελλάδα εκλαμβάνεται ως κανονικό. Είναι κανονικό οι πολιτικοί απολογητές ενός εγκλήματος να ασκούν πίεση στο θύμα και να αντιδρά μόνο το θύμα – άντε και το κόμμα του, με μια λακωνική ανακοίνωση. Μέχρι και οι στόχοι έχουν συνηθίσει να αντιμετωπίζουν αυτές τις επιθέσεις σαν δυσάρεστη, αλλά αναπόφευκτη ρουτίνα.

Το ζήτημα, βεβαίως, δεν είναι το κράτος δικαίου. Τα δικαιώματα των κρατουμένων χρησιμοποιούνται μόνο ως πρόσχημα για την υπεράσπιση μιας μορφής τρομοκρατίας που στις δυτικές δημοκρατίες υπάρχει μόνο ως μακρινή ανάμνηση.

Το γεγονός ότι εδώ βρίσκει ακόμη ενεργούς υποστηρικτές, δεν είναι τυχαίο. Είναι μέρος μιας δημόσιας ζωής που δεν μπορεί να αφήσει το παρελθόν να παρέλθει. Είναι μέρος μιας πολιτικής κουλτούρας που μοιάζει καταδικασμένη να αναβιώνει αρχαϊκές αντιπαραθέσεις, για το αν επιτρέπεται ή όχι να προπαγανδίζει κάποιος τις απόψεις του δολοφονώντας· για το αν πρέπει ή όχι να προσκυνά σαν ιερά κειμήλια τα όπλα του Εμφυλίου· για το αν ήταν ή όχι το καθεστώς του Τσαουσέσκου ένας συκοφαντημένος παράδεισος.

Ολα αυτά είναι οι εθισμοί μιας κοινωνίας που καταφέρνει να συνδυάζει τον ίλιγγο των ανοιχτών υπαρξιακών της εκκρεμοτήτων με ένα ανίατο ιστορικό τζετ λαγκ.

Είναι θεμιτή η συμπαράσταση σε ένα δολοφόνο όταν παρενοχλεί την οικογένεια του θύματος;