Στασιμότητα παρατηρείται στο διεθνές εμπόριο

χρόνια μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, το διεθνές εμπόριο μόλις και μετά βίας αυξάνεται όταν συγκριθεί με το παγκόσμιο ΑΕΠ. Ο διασυνοριακός τραπεζικός δανεισμός μειώνεται δραστικά, καθώς σε παγκόσμιο επίπεδο καταγράφονται εκροές κεφαλαίων προς διάφορες κατευθύνσεις. Παράλληλα, καταγράφεται άνοδος των εθνικιστών, όπως του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, που έβγαλε την Αμερική από τη συμφωνία ελευθέρου εμπορίου του Ειρηνικού την πρώτη ημέρα του στο Οβάλ Γραφείο. Οπως σχολιάζει σχετικό ρεπορτάζ της Wall Street Journal, κανένας από τους παραδοσιακούς οικονομολόγους που θεωρούν δεδομένο ότι η παγκοσμιοποίηση είναι ο δρόμος προς την ευημερία δεν είδε την αρνητική της πλευρά μέσα στις σύγχρονες οικονομίες. Οι ενώσεις και συσπειρώσεις χωρών με μεγάλες οικονομικές διαφορές διεύρυναν το παγκόσμιο εργατικό δυναμικό, θέτοντας τους εργαζομένους των πλούσιων χωρών εναντίον των εργαζομένων αναπτυσσόμενων χωρών που αμείβονται με πολύ χαμηλές απο- δοχές. Η διαδικασία ωφέλησε τους φτωχούς του κόσμου, αλλά προκάλεσε δυσαρέσκεια στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ. Οσο βρισκόταν σε εξέλιξη η διαδικασία, απελευθερώθηκαν οι διασυνοριακές κινήσεις κεφαλαίων, με αποτέλεσμα μια σειρά από καταστρεπτικές ακρότητες που οδήγησαν στην κρίση.

Η προηγούμενη φάση της παγκοσμιοποίησης κατέληξε σε πόλεμο όταν οι δασμοί και τα εμπόδια στο εμπόριο συνέδραμαν στη μεγάλη ύφεση της δεκαετίας του 1930. Ισως η παρούσα φάση να μην καταλήξει σε τέτοια καταστροφή, αλλά οι χώρες, οι επιχειρήσεις, οι πολυεθνικοί οργανισμοί και οι απλοί πολίτες αγωνίζονται να προσαρμοσθούν σε έναν κόσμο με μεγαλύτερα εμπόδια στο εμπόριο και στη χρηματοδότηση.

Μεγάλες τράπεζες, όπως οι Citigroup και HSBC, έχουν μειώσει τη διεθνή παρουσία τους. Οι θεματοφύλακες της παγκοσμιοποίησης, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, δυσκολεύονται να αντεπεξέλθουν στις προκλήσεις από την Κίνα και από άλλες αναδυόμενες οικονομίες.