Ο λαός, οι άλλοι κaι η δημοκρατία
Για τον αριστερό λυρισμό της μεταπολίτευσης ο «λαός» ήταν ταυτισμένος με τη δημοκρατία. Ο «λαός» υποτίθεται πως έριξε τη χούντα, ο «λαός» στήριξε την «Αλλαγή», ο «λαός» απαιτούσε να κλείσουν οι «Βάσεις του θανάτου», ο «λαός» αγανάκτησε με τα μνημόνια. Ο λαός είπε «Οχι» στο δημοψήφισμα, άρα αφού το είπε ο λαός το «Οχι» ήταν δημοκρατικό. Γενικά ό,τι αρέσει στον «λαό», απ’ τα καψουροτράγουδα ώς τα αυθαίρετα είναι δημοκρατικό. Θεματοφύλακες των δημοκρατικών θεσμών ήσαν οι μη προνομιούχοι, οι μη έχοντες, που η αριστερά τους είχε βαφτίσει κληρονόμους του αγίου προλεταριάτου. Απέναντί τους είχαν τους «Αλλους», τους προνομιούχους, όσους είχαν τη δυνατότητα να στείλουν τα παιδιά τους σε καλά σχολεία, να τα σπουδάσουν, για να πιάσουν την καλή. Τους «άλλους» τους απεχθανόταν ο λαός όπως ο Μακρυγιάννης τον Μαυροκορδάτο. Ο λαός ήταν απλός, τα δημοκρατικά του αισθήματα δεν είχαν διαφθαρεί από τη μόρφωση και την παιδεία. Τα έλεγε χύμα και σταράτα σαν την Αυριανή και τον Πολάκη. Αξιώματα με θρησκευτική αξία που ηγεμονεύουν στον ελληνικό ιδεολογικό και πολιτικό μεσαίωνα. Είναι δυνατόν ο λαός, οι μη προνομιούχοι, να μη θέλουν δημοκρατία; Είναι δυνατόν με την ψήφο τους να δείχνουν ότι επιθυμούν την κατάλυσή της; Θα μου πείτε αυτά γίνονται στην Τουρκία, όπου τα λεγόμενα λαϊκά στρώματα υπερψήφισαν τις μεταρρυθμίσεις του Ερντογάν. Πριν από μερικές δεκαετίες βέβαια ο λαός του Ιράν υποδεχόταν τους Αγιατολάδες επειδή θα τον απελευθέρωναν από τον Σάχη. Οι παλαιότεροι θα θυμούνται ότι η «προοδευτική» διανόηση της Ευρώπης χειροκροτούσε την επανάσταση στο Ιράν. Αυτά όμως συμβαίνουν στην Τουρκία και στο Ιράν. Αλλο η Ελλάδα. Και άλλο η Γαλλία, όπου ένα μεγάλο μέρος του οικοδομήματος του Λαϊκού Μετώπου χτίστηκε στα ερείπια του Κομμουνιστικού Κόμματος. Ευτυχώς, θα πουν, υπάρχει και ο Μελανσόν, ο θαυμαστής του Ροβεσπιέρου, που θέλει να σώσει την τιμή της αριστεράς με λεπενική ρητορική. Αλλο Γαλλία, κι άλλο Ελλάδα θα μου πείτε. Η Ελλάδα είναι μοναδική και ο δικός μας λαός είναι ένας βαθύτατα δημοκρατικός λαός. Τη δημοκρατία την έχει στο αίμα του, μαζί με τον Ομηρο και τον Πλάτωνα.
Το οριακό αποτέλεσμα στην Τουρκία εμπνέει κάποια αισιοδοξία. Οι «άλλοι» δεν είναι ούτε λίγοι ούτε αδύναμοι.
Το πολιτικό υβρίδιο που μας κυβερνά το έπλασε η ταύτιση του λαού με τη δημοκρατία, το αμάλγαμα του ελληνικού μεσαίωνα. Ναι, ο λαός μπορεί να στραφεί κατά της δημοκρατίας. Ομως η δημοκρατία διαθέτει ακόμη αντιστάσεις. Το οριακό αποτέλεσμα στην Τουρκία, και, όπως όλα δείχνουν, ο αποκλεισμός του Μελανσόν από τον Β΄ γύρο στη Γαλλία, αν μη τι άλλο εμπνέει κάποια αισιοδοξία. Οι «άλλοι» δεν είναι ούτε λίγοι ούτε αδύναμοι. Και το κυριότερο είναι κι αυτοί «λαός». Θέλετε να τους πείτε «σιωπηρή πλειοψηφία»; Το 2017 λειτουργούν πάντως ως θεματοφύλακες της δημοκρατίας. Για να βγει η Ελλάδα από τον μεσαίωνα επείγει αναθεώρηση της σημασίας των λέξεων «λαός», «λαϊκός» και των παραγώγων τους. Εξαιρείται ο λαϊκισμός. Αυτός είναι σταθερή αξία.