50 χρόνια από το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967
Πενήντα χρόνια σήμερα από το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου, η «Κ» αναφέρεται στην ιστορική σύσκεψη στο γραφείο της Ελένης Βλάχου, στις 3 τα ξημερώματα εκείνης της ημέρας, σύμφωνα με τη μαγνητοφωνημένη καταγραφή. Στη φωτογραφία, απόσπασμα της πρώτης σελίδας της δεύτερης έκδοσης της «Κ» με τα πρώτα στοιχεία για την κίνηση τεθωρακισμένων στο κέντρο των Αθηνών και τις συλλήψεις πολιτικών προσώπων. Ηταν η τελευταία της έκδοση πριν από την επταετή εύγλωττη σιωπή της.
«Νόμιζα ότι ξυπνούσα σε κακό ελληνικό φιλμ. Εχουν πιάσει την Αθήνα, με τανκς και στρατό», ακούγεται να λέει η Ελένη Βλάχου λίγο μετά τις 3 τα ξημερώματα της 21ης Απριλίου 1967 στο ηχητικό ντοκουμέντο της σύσκεψης της «Καθημερινής» για τη Β΄ έκδοση της εφημερίδας που θα ενέτασσε στο πρωτοσέλιδό της την είδηση του πραξικοπήματος των συνταγματαρχών. Με το μαγνητόφωνο που κρατούσε πάντα στην αριστερή γωνία του γραφείου της, η Βλάχου ηχογράφησε λεπτό προς λεπτό τα γεγονότα και τις εκτιμήσεις για όσα συνέβαιναν εκείνη τη νύχτα, αλλά και τις συζητήσεις που προέκυπταν ανάμεσα στους συντάκτες που επιχειρούσαν, χωρίς τηλέφωνα ή ραδιόφωνο, να καταγράψουν την αλλαγή της ιστορικής πορείας της Ελλάδος.
Η έκπληξη
Μπορεί μετά την αποστασία του ’65, η αδυναμία των πολιτικών δυνάμεων να συνεννοηθούν να είχε ανοίξει τη συζήτηση για ένα πραξικόπημα, οι πρώτες συνομι- λίες όμως εκείνο το ιστορικό βράδυ είναι αποκαλυπτικές σχετικά με την έκπληξη με την οποία αντιμετώπισαν όλοι τα γεγονότα. «Φτάσαμε εδώ στην “Καθημερινή”, όπου κανείς δεν ξέρει τι γίνεται», ακούγεται να λέει η Βλάχου στο μικρόφωνο. «Βρισκόμαστε σε πλήρη αμηχανία και σε πλήρη έκπληξη, για να το πω αμέσως, μήπως τυχόν αυτό καμία μέρα αποτελέσει μια πραγματική ζωντανή εικόνα ενός δράματος που δεν μπορεί παρά να καταστρέψει την Ελλάδα». Ανάμεσα στις πιο σημαντικές στιγμές του ιστορικού ντοκουμέντου, μία συζήτηση ανάμεσα στους συντάκτες για το ποιος μπορεί να βρίσκεται πίσω από τα γεγονότα. «Αξιωματικοί δεξιοί είναι κ. Ελένη, κάτι τέτοιοι, όπως αυτός ο Στέλιος Παττακός, ο ταξίαρχος των τεθωρακισμένων», ακούγεται ο Κώστας Ζαφειρόπουλος που παραθέτει ένα εκτενές βιογραφικό, αλλά και μία απολύτως προφητική προσωπική συζήτησή του με τον πρωταγωνιστή της Επταετίας. «Μια μέρα που συζητούσαμε μου λέει, άκουσε να σου πω αυτές οι θεωρίες σας οι δημοκρατικές είναι καλές, αλλά είτε το θέλει είτε δεν το θέλει ο βασιλεύς, αν δούμε κίνδυνο θα κάνουμε δικτατορία».
Και έτσι έγινε. Η ώρα ΗΤΑ, όπως την αποκαλούν οι στρατιωτικοί, έχει φτάσει. Λίγα λεπτά πριν από τις 2 τα ξημερώματα της 21ης Απριλίου ο Παττακός έδωσε το σήμα και το σχέδιο δράσεως μπήκε σε εφαρμογή. 122 άρματα, 50 τεθωρακισμένα οχήματα και 200 αυτοκίνητα πέρασαν τις πύλες του στρατοπέδου και εξόρμησαν προς τους αντικειμενικούς τους στόχους. Αστικές και υπεραστικές επικοινωνίες διεκόπησαν και οι ομάδες «προληπτικής εξουδετερώσεως προσωπικοτήτων» βρίσκονταν ήδη στις κατοικίες των στόχων τους. Ο πρωθυπουργός Παναγιώτης Κανελλόπουλος, υπουργοί του και πολιτικοί άνδρες της χώρας ξυπνούν από την «επίσκεψη» αξιωματικών του στρατού οι οποίοι τους συλλαμβάνουν και τους οδηγούν στο Γουδί.
Λίγο μετά τις 4 τα ξημερώματα, η Βλάχου παίρνει στα χέρια της τη δεύτερη έκδοση της εφημερίδας. «Διαβάζω αυτό που γράφει, γιατί είναι πιθανό να κατασχεθούν όλες. Στην 4η στήλη της πρώτης σελίδας, γράφει την δευτέρα πρωινήν, μονόστηλο ό,τι προφτάσαμε! Εξερράγη στρατιωτικό κίνημα, συνελήφθησαν πολιτικοί άντρες». Είναι η μόνη εφημερίδα που θα καταφέρει να περάσει την είδηση. Αυτό το ιστορικό πρωτοσέλιδο θα είναι και το τελευταίο μετά τη διακοπή της έκδοσης της εφημερίδας και την επτάχρονη σιωπή της έως το 1974.
Το ιστορικό ηχητικό ντοκουμέντο της σύσκεψης της «Κ» για το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου.