Δυσκολότερη η νέα ευρω-γενναιοδωρία
Κινδυνεύσαμε να ξαπλώσουμε ημιθανείς το 2010 και να κηρυχθεί το κράτος μας σε πτώχευση. Είναι επιεικώς απαράδεκτο να συντηρείται το πρόβλημα –και μάλιστα με παρόμοια ένταση– επτά χρόνια αργότερα. Η αντιμετώπιση του χρέους πέρασε διαφορετικές φάσεις, που επηρέασαν καθοριστικά την ικανότητα της χώρας να αντιμετωπίσει και όλα τα άλλα προβλήματά της. Ορισμένοι πιστεύουν, εκ των υστέρων, ότι ίσως να ήταν αποτελεσματικότερο να είχαν καλυφθεί οι ζημίες που θα προκαλούσε η πτώχευση του κράτους μας, παρά αυτό το μπλέξιμο των Ευρωπαίων πολιτικών με τους δικούς μας πολιτικούς. Αυτό βεβαίως θα ήταν μια ευθεία παραδοχή ανικανότητας για την Ευρωζώνη και θα είχε, προφανώς, επιταχύνει και οξύνει τις αρνητικές εξελίξεις που είχαμε λίγο αργότερα με τις Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία και Κύπρο.
Ακόμη σήμερα, ενώ όλη η Ευρωζώνη βρίσκεται σε ανοδική πορεία, ο μεγάλος φόβος είναι η Ιταλία. Πρόκειται για τον πράγματι σημαντικό λόγο που ακόμη έχει η ΕΚΤ για να συνεχίζει το QE. Δεν είναι τυχαίο ότι η γερμανική πλευρά απεχθάνεται τα αρνητικά επιτόκια, δηλαδή την απώλεια δισεκατομμυρίων εις βάρος των παχυλών γερμανικών αποταμιεύσεων, όπως φαίνεται από τα υπονοούμενα για τον Ιταλό Ντράγκι.
Το ελληνικό χρέος ρυθμίστηκε με τρόπο μοναδικό τον Μάρτιο του 2012, όταν με τις πλάτες (και τα λεφτά) των Ευρωπαίων απαιτήσαμε από τους κατόχους ελληνικών ομολόγων να χάσουν τα μισά τους χρήματα από όσα μας είχαν, μόλις πριν από λίγα χρόνια, δανείσει. Λίγους μήνες αργότερα, κατόπιν επικίνδυνων πιέσεων του ΔΝΤ, το «κούρεμα» εκείνο διευρύνθηκε περαιτέρω ώστε το Ταμείο να θεωρήσει το εναπομείναν χρέος μας, «βιώσιμο».
Πρόκειται για conditio sine qua non, δηλαδή όρο άνευ της ικανοποιήσεως του οποίου το κράτος μας δεν μπορεί να επιστρέψει στις αγορές κεφαλαίων, ούτε άλλωστε στο QE, που αποτελεί προϋπόθεση. Η σημερινή κυβέρνηση, διά των λαθών της, προκάλεσε την κατάργηση της ελεύθερης κίνησης των κεφαλαίων και οδήγησε το ΔΝΤ στην άρση του πιστοποιητικού βιωσιμότητας του χρέους λίγο πριν το ανόητο δημοψήφισμα του 2015. Με αποτέλεσμα η χώρα να βυθιστεί σε νέα ύφεση και να χρειαζόμαστε έκτοτε μία ακόμη μεγαλύτερη, δηλαδή πιο γενναιόδωρη, άρα πολιτικώς δυσκολότερη απομείωση των χρεών μας. Η νέα διευθέτηση του ελληνικού άγους κατέστη, τους τελευταίες μήνες, δυσκολότερη εξαιτίας του θράσους με το οποίο ο κ. Τσίπρας ζητεί από τους Ευρωπαίους πολίτες να βάλουν, ξανά, το χέρι στην τσέπη.