Η ιστορία των Νεοϋορκέζων μέσα από τα... σκουπίδια τους
Για τους κατοίκους των σύγχρονων δυτικών μεγαλουπόλεων τα σκουπίδια είναι πλέον... κουλ. Τουλάχιστον για όσους δεν ζουν δίπλα σε παράνομες χωματερές και δεν είναι αναγκασμένοι να αναζητούν την τροφή τους σε κάδους. Κάποτε λύση ανάγκης, η δημιουργική επανάχρηση αντικειμένων έγινε «μόδα». Σταδιακά, έργα τέχνης από ανακυκλώσιμα υλικά άρχισαν να εντάσσονται στις συλλογές μεγάλων μουσείων, ενώ πολλοί καλλιτέχνες έμαθαν να μετατρέπουν τις περιβαλλοντικές ανησυχίες τους σε έμπνευση, ενίοτε με αξιόλογα αποτελέσματα.
Στην Αθήνα, η ενδιαφέρουσα έκθεση «Paratoxic Paradoxes» συνεχίζεται έως τις 21 Μαΐου στο Μουσείο Μπενάκη της Πειραιώς. Στη Νέα Υόρκη, η πρωτοβουλία «Getting to Zero», που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Open House New York, επιτρέπει στους επισκέπτες της μητρόπολης να εξερευνήσουν τις υποδομές για τη διαχείριση των απορριμμάτων και παράλληλα να αναρωτηθούν πώς η στάση μας απέναντι στα σκουπίδια καθορίζεται από την εποχή μας. Ο τίτλος του εγχειρήματος παραπέμπει στον επίσημο στόχο της πόλης της Νέας Υόρκης να εκμηδενίσει τον όγκο των απορριμμάτων, που καταλήγουν στις χωματερές, ώς το 2030. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει ξεναγήσεις σε κέντρα διαλογής και ανακύκλωσης, διαλέξεις αρχιτεκτόνων και επιστημόνων, συνέδρια, ενώ, πρόσφατα, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να ανακαλύψουν το άγνωστο στο ευρύ κοινό μουσείο «Treasures in the Trash» (Θησαυρoί στα σκουπίδια).
Εργο ζωής του συνταξιούχου, σή- μερα, υπαλλήλου καθαρισμού Nelson Molina, που σε διάστημα τριών δεκαετιών «διέσωσε» δεκάδες χιλιάδες ετερόκλητα αντικείμενα από τους κάδους σκουπιδιών στις εύπορες γειτονιές του βόρειου Μανχάταν. H ασυνήθιστη συλλογή του, η οποία στεγάζεται στον δεύτερο όροφο ενός μεγάλου γκαράζ για απορριμματοφόρα οχήματα στο ανατολικό Χάρλεμ, περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, έργα τέχνης, θραύσματα πολύχρωμου γυαλιού από το παράθυρο μιας εκκλησίας του 19ου αιώνα, πτυχία πανεπιστημίου, οικογενειακές φωτογραφίες, παιδικά παιχνίδια, σωρούς από χαλασμένα ρολόγια, σπασμένα μουσικά όργανα και στρατιωτικές στολές. Στον χώρο έχει «εγκατασταθεί» προσωρινά ο ανθρωπολόγος Robin Nagle, επιφορτισμένος από το Τμήμα Καθαρισμού της πόλης με την αποστολή να εξαγάγει συμπεράσματα σχετικά με τις συνήθειες των Νεοϋορκέζων του χθες και του σήμερα.
Από το 1981 έως τη συνταξιοδότησή του, το 2015, ο Μολίνα διέσχιζε καθημερινά μια περιοχή ανάμεσα στην Πρώτη και στην Πέμπτη Λεωφόρο, και από εκεί προέρχονται τα περισσότερα αντικείμενα της συλλογής. Καθώς η επαγγελματική του ηθική δεν του επέτρεπε να πάρει τα ευρήματα στο σπίτι του, σύντομα του δόθηκε η άδεια να χρησιμοποιήσει έναν ολόκληρο όροφο του γκαράζ. Το μουσείο «Treasures in the Trash» δεν είναι προς το παρόν επισκέψιμο στο κοινό, αλλά συχνά ανοίγει τις πόρτες του συμμετέχοντας τα Σαββατοκύριακα στο Open House της Νέας Υόρκης.