Τα δείγματα εξωτερικής πολιτικής του Τραμπ
Κολακεύει τους οικοδεσπότες στη Σ. Αραβία, τους προσβάλλει όμως στις Βρυξέλλες
Το λιγότερο που μπορεί να πυροδοτήσει η πολιτική Τραμπ στη Μέση Ανατολή είναι μια νέα κούρσα εξοπλισμών.
Τα δύο συμπεράσματα από την πρώτη περιοδεία του Ντόναλντ Τραμπ στο εξωτερικό είναι ότι ο Αμερικανός πρόεδρος προετοιμάζεται να προσφέρει αμερικανική στήριξη σε ενδεχόμενο περιφερειακό πόλεμο κατά του Ιράν ή σιιτών συμμάχων του (π.χ. κατά της Χεζμπολάχ στον Λίβανο) και παράλληλα προχωρεί προς την κατεύθυνση εμπορικού πολέμου μικρής κλίμακας με τη Γερμανία.
Ο Τραμπ αποδείχθηκε ικανότατος στο να κολακεύει τους οικοδεσπότες του στη Σαουδική Αραβία και να τους προσβάλλει στις Βρυξέλλες, ενώ η προσαρμογή της στάσης του ανάλογα με τα οικονομικά οφέλη που προσδοκούσε από τον εκάστοτε συνομιλητή υπερέβη κάθε όριο διπλωματικής ευγένειας, όπως αποκρυσταλλώθηκε στο βίντεο στο οποίο σπρώχνει απότομα στο πλάι τον πρωθυπουργό του Μαυροβουνίου.
Με βάση την ιεράρχηση αυτή, η Σαουδική Αραβία ήταν ο σημαντικότερος προορισμός του Τραμπ, γι’ αυτό και επιφύλαξε στη δυναστεία των Σαούντ την ιδιαίτερη τιμή να ξεκινήσει το ταξίδι του από το Ριάντ. Ο βασιλιάς Σαλμάν ανταπέδωσε συμφωνώντας να αγοράσει αμερικανικά εξοπλιστικά συστήματα αξίας 110 δισεκατομμυρίων δολαρίων, προμήθεια που μπορεί να υπερτριπλασιαστεί, φθάνοντας τα 350 δισ. εντός δεκαετίας. Στην κολοσσιαία αυτή παραγγελία περιλαμβάνονται τηλεκατευθυνόμενοι πύραυλοι και άλλα επιθετικά όπλα τα οποία είχε αρνηθεί να χορηγήσει στη Σαουδική Αραβία ο Μπαράκ Ομπάμα, καθώς και εξελιγμένο σύστημα αμυντικών πυραύλων τύπου THAAD.
Στην ομιλία του στη σαουδαραβική πρωτεύουσα, ο Τραμπ αναγόρευσε το Ιράν σε πηγή κάθε δεινού για τη Μέση Ανατολή και κάλεσε τον πλανήτη να απομονώσει την Τεχεράνη. Σε ένα άριστο δείγμα της «νέας» εξωτερικής πολιτικής που είναι απαλλαγμένη από οποιοδήποτε αξιακό φορτίο, ο υπουργός Εξωτερικών Τίλερσον στάθηκε πλάι στις εστεμμένες κεφαλές του πιο οπισθοδρομικού καθεστώτος της Μέσης Ανατολής και κατακεραύνωσε το σιιτικό Ιράν, στο οποίο παρεμπιπτόντως είχαν μόλις διεξαχθεί (σχετικά) ελεύθερες εκλογές, με νικητή μάλιστα τον φιλοδυτικό μεταρρυθμιστή Ροχανί.
Ενα καθεστώς που εξοπλίζεται μέχρι τα δόντια, που καλλιεργεί την εχθρότητα προς τους «άπιστους» σιίτες ως συγκολλητική ουσία μιας κοινωνίας σε αναβρασμό και το οποίο έχει και πάλι την πλήρη στήριξη των ΗΠΑ δεν αποκλείεται να αποφασίσει, κάποια στιγμή, να χρησιμοποιήσει τα όπλα αυτά, σε συμμαχία με άλλες σουνιτικές μοναρχίες του Κόλπου. Δύο ημέρες μετά την ενθάρρυνση που έλαβε από τον Τραμπ, ο σουνίτης βασιλιάς του Μπαχρέιν έστειλε τις δυνάμεις ασφαλείας να γαζώσουν ειρηνική καθιστική διαμαρτυρία σιιτών σκοτώνοντας πέντε ανθρώπους, ενώ αίφνης τα σουνιτικά κράτη της περιοχής ψυχράνθηκαν με το Κατάρ, το οποίο, λόγω της συνεκμετάλλευσης κοιτασμάτων φυσικού αερίου με το Ιράν, είναι υπέρ της εποικο- δομητικής συνεργασίας με την Τεχεράνη. Το ενδεχόμενο να θεωρούν οι Σαουδάραβες την Υεμένη (την οποία βομβαρδίζουν ανηλεώς από το 2015) ως πρόβα τζενεράλε για κάτι μεγαλύτερο δεν μπορεί να αποκλειστεί, αντιθέτως ενισχύεται λόγω της αμερικανικής στάσης.
Σε κάθε περίπτωση, το λιγότερο που μπορεί να πυροδοτήσει η πολιτική Τραμπ στην περιοχή είναι μια νέα κούρσα εξοπλισμών, αφού θα ήταν περίεργο, με τα δεδομένα αυτά, να καθίσει η Τεχεράνη με τα χέρια σταυρωμένα. Αφήνοντας τον μουσουλμανικό κόσμο και μεταβαίνοντας στην Ευρώπη, ο Τραμπ ζήτησε από τις χώρες του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες, χωρίς όμως να επαναβεβαιώσει τη δέσμευση των ΗΠΑ στο άρθρο 5 του καταστατικού, με βάση το οποίο η επίθεση εναντίον ενός κράτους-μέλους ισοδυναμεί με επίθεση εναντίον όλων. Αντιθέτως, επανέλαβε την πρόθεσή του να ελαττώσει τις εισαγωγές γερμανικών προϊόντων στις ΗΠΑ, με την εξής διατύπωση: «Οι Γερμανοί είναι πολύ, πολύ κακοί. Δείτε τα εκατομμύρια αυτοκίνητα που πωλούν στις ΗΠΑ. Τρομακτικό. Θα το σταματήσουμε». Στη δε συνάντηση του G7 στην Ταορμίνα, τα πεδία συμφωνίας του Τραμπ με τους υπόλοιπους ηγέτες προδιαγράφονταν τόσο περιορισμένα, ώστε θα θεωρηθεί επιτυχία εάν το κοινό ανακοινωθέν καταλήξει να καλύπτει το ένα πέμπτο του συνηθισμένου.
Περικοπές δαπανών
Ενόσω ο Τραμπ βρισκόταν στο εξωτερικό, εξαπέλυε εξ αποστάσεως σαρωτική επίθεση εναντίον των ίδιων των ψηφοφόρων του. Ο προϋπολογισμός που έστειλε στο Κογκρέσο περιλαμβάνει φοροαπαλλαγές για το πλουσιότερο 0,1%, αλλά δραματικές περικοπές δαπανών για την παιδεία, την υγεία, το περιβάλλον, την πρόνοια και την έρευνα. Μοναδικός ωφελημένος, με αύξηση δαπανών κατά 10%, είναι και πάλι το Πεντάγωνο, μαζί φυσικά με τους προμηθευτές του.