Νίκος Εγγονόπουλος:
Μεγάλη έκθεση του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Γουλανδρή στην Ανδρο
Πολλές πτυχές του έργου του Νίκου Εγγονόπουλου παρουσιάζονται σε μεγάλη έκθεση του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Γουλανδρή στην Ανδρο.
Το αφιέρωμα στον ευρυμαθή ποιητή, ζωγράφο, αγιογράφο, σκηνογράφο και πανεπιστημιακό μάς θυμίζει γιατί η γενιά του ’30 έχει αφήσει τόσο έντονο αποτύπωμα.
Σε μια εποχή
απομακρυσμένη από το ιδεώδες του αναγεννησιακού ανθρώπου με την πολυπρισματική γνώση, μια έκθεση του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Γουλανδρή έρχεται να μας θυμίσει γιατί η γενιά του ’30 έχει αφήσει τόσο έντονο αποτύπωμα. Ενα αφιέρωμα στον ευρυμαθή ποιητή, ζωγράφο, αγιογράφο, σκηνογράφο και πανεπιστημιακό δάσκαλο Νίκο Εγγονόπουλο εγκαινιάζεται στην Ανδρο στις 25 Ιουνίου, φέρνοντας στην επιφάνεια την πολύπλευρη, χαρισματική προσωπικότητά του. Τίτλος: «Με τα χρώματα του λόγου και τον λόγο των χρωμάτων».
Η έκθεση θα περιέχει 110 έργα, κάποια εκ των οποίων σμίγουν με τα ποιήματά του, σε μια προσπάθεια συναφήγησης της ζωής του μέσα από πολλά «κανάλια». Το ίδιο όμως γίνεται και με την προσέγγιση στη ζωγραφική του, η οποία παρουσιάζεται μέσα από επτά διαφορετικές ενότητες, με τη φιλοδοξία να καλυφθεί μια πολυετής πορεία.
Γεννημένος το 1907 στην Αθήνα, ο Εγγονόπουλος, με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη, πέρασε κάποια από τα σχολικά του χρόνια εσώκλειστος στο Παρίσι. Επέστρεψε στην Ελλάδα για να υπηρετήσει τη θητεία του, εργάστηκε ως γρα- φέας και μεταφραστής, αλλά πήγε σε νυχτερινό σχολείο για να μπορέσει να πάρει ελληνικό απολυτήριο. Επιασε δουλειά ως σχεδιαστής στη Διεύθυνση Σχεδίων Πόλεως του υπουργείου Δημοσίων Εργων, γεγονός που εξηγεί πλήρως την κατανόηση και την αγάπη προς την αρχιτεκτονική. Πολλοί από τους πίνακες που θα δούμε στην Ανδρο έχουν κτίσματα και αρχιτεκτονικές απόψεις, που αποκαλύπτουν πως ο ζωγράφος ήξερε καλά την πτυχή αυτή.
Στην ΑΣΚΤ γράφτηκε σε λίγο μεγαλύτερη ηλικία, όπου μαθήτευσε κοντά στον Παρθένη (δυτικότροπη τέχνη) και στον Κόντογλου (Βυζάντιο), γνωρίζοντας από κοντά τον Πικιώνη. Το 1938 κάνει ζωγραφικό και λογοτεχνικό ντεμπούτο. Πολέμησε στο Αλβανικό Μέτωπο και από το 1945 αρχίζει να διδάσκει στο Μετσόβιο. Εκτοτε, η ζωή του μοιραζόταν ανάμεσα σε αυτές τις υπεραγαπημένες ασχολίες: τη ζωγραφική, την ποίηση και τη διδασκαλία.
Με συνοδοιπόρους όπως ο Ανδρέας Εμπειρίκος, ο Εγγονόπουλος δεν φοβήθηκε ποτέ να εκφραστεί με πλήρη ελευθερία, ακόμη και αν η πρόσληψη της ζωγραφικής ή της ποίησής του από το ευρύ κοινό ήταν προβληματική. Σήμερα εγ- γράφεται στους πρωτοπόρους του ελληνικού υπερρεαλισμού, από εκείνους τους δημιουργούς που εισέφεραν στην εκ νέου ανακάλυψη της ελληνικότητας.
Σπονδυλωτή αφήγηση
Η αφήγηση της έκθεσης στην Ανδρο είναι σπονδυλωτή. Η πρώτη ενότητα αποτελείται από πίνακες θρησκευτικού ή μη χαρακτήρα, επηρεασμένους από τη βυζαντινή ζωγραφική. Η δεύτερη ενότητα αφορά τους ιστορικούς ήρωες και τα καλλιτεχνικά πρότυπα που επηρέασαν τον Εγγονόπουλο. Στην τρίτη ενότητα κυριαρχεί η γυναι- κεία μορφή, που διατρέχει το σύνολο του έργου του δημιουργού.
Η ελληνική μυθολογία αποτελεί το θέμα της τέταρτης ενότητας που, όπως και οι ήρωες και τα πρότυπα, μας δίνει την ευκαιρία να αντιληφθούμε την έκταση των γνώσεων του ζωγράφου. Πέμπτη ενότητα, το ζευγάρι, το θέμα που τόσο αγαπούσε ο Εγγονόπουλος. Η έκτη ενότητα εστιάζει στο ενδιαφέρον του καλλιτέχνη για την αρχιτεκτονική και η έβδομη στη σκηνογραφία.