Ντουλαμάδες, πιρπιρί και σύγχρονη μόδα
Αστικό πανωφόρι του 19ου αιώνα, ο ντουλαμάς συνεχίζει να εμπνέει και να επηρεάζει την εξέλιξη του ελληνικού και διεθνούς ενδύματος. «Ντουλαμάς ο μεγαλοπρεπής. Εμπνεύσεις» ονομάζεται η έκθεσηπείραμα του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος ( ΠΛΙ), στην οποία παρουσιάζεται μια «συνομιλία» μεταξύ παλιών και νέων ρούχων. Η έκθεση, η οποία γίνεται σε συνεργασία με τη δημοσιογράφο και επιμελήτρια εκθέσεων μόδας Εφη Φαλίδα, γίνεται επίσης η αφορμή για την «πρεμιέρα» ενός νέου πολιτιστικού χώρου, «Κανάρη 4».
Γνήσιοι ντουλαμάδες –και οι γυναικείες τους βερσιόν, γνωστές ως «πιρπιρί»– απλώνονται στον δεύτερο όροφο της διατηρητέας πολυκατοικίας της δεκαετίας του 1950, δωρεά στο ΠΛΙ που εδρεύει στο Ναύπλιο. Απέναντί τους, η μοντέρνα τους εκδοχή, φτιαγμένη από σχεδιαστές μόδας και καλλιτέχνες.
«Ο ντουλαμάς με συγκλονίζει. Με εξέπληξε ευχάριστα πόσο διαφορετικά είδαν το σχήμα του οι σχεδιαστές», λέει η ενδυματολόγος-σκηνογράφος, πρόεδρος και ψυχή του λαογραφικού ιδρύματος, Ιωάννα Παπαντωνίου στην «Κ».
«Σκεφτήκαμε να συναντηθούν οι αρχειακές συλλογές με τις σχεδιαστικές δημιουργίες», συμπληρώνει η Εφη Φαλίδα. «Οι σχεδιαστές παίζουν με τη φόρμα του ρούχου και τα υλικά, ενώ οι καλλιτέχνες το αποδομούν και το ερμηνεύουν».
Πέρα από τα ιστορικά κομμάτια, μια ακόμη πηγή έμπνευσης αποτέλεσε η ματιά του Dries van Noten στην έκθεση «Inspirations» στο μουσείο MoMu της Αμβέρσας το 2015. Ο γνωστός Βέλγος σχεδιαστής εμπνεύστηκε από τα διακοσμητικά μοτίβα του ντουλαμά, αναφέρει η Παπαντωνίου στην ανακοίνωση, που θα παρουσιάσει στο πλαίσιο του ετήσιου συνεδρίου του ICOM Costume Committee στο Λονδίνο στις 28 Ιουνίου.
Στο Λονδίνο, θα μιλήσει επίσης και για τα «αποτελέσματα» της αθηναϊκής έκθεσης, εκεί όπου ο Αριστείδης Τζονεβράκης, ελληνοράπτης (ειδικός στις παραδοσιακές φορεσιές), και το εργαστήριο ΑριστοΤέχνημα δούλεψαν πάνω σ’ ένα κομμάτι του ντουλαμά που γίνεται φούστα και ο Αγγελος Φρέντζος παρουσιάζει ένα κεντημένο μοτίβο ντουλαμά σε αδιάβροχο PVC ντυμένο με ανακυκλωμένο πετροπλυμένο βαμβακερό ύφασμα. Ο Αγγελος Μπράτης διαλέγει ένα λευκό βαμβακερό φόρεμα-γιλέκο από την καλοκαιρινή του συλλογή βασισμένο σε πατρόν ντουλαμά, ενώ ο Χρήστος Πετρίδης και ο Βενέδικτος Αντύπας παρουσιάζουν τον ντουλαμά μέσα από ένα νοητό πνευματικό ταξίδι από τα Βαλκάνια στην Τουρκία και πίσω στην Ελλάδα για τη Maison Faliakos.
Ο Δημήτρης Ντάσιος διατηρεί πολλά στοιχεία από το πατρόν του πιρπιρί δίνοντάς του μια σύγχρονη κατεύθυνση μέσα από τη χρήση του ντένιμ, ενώ ο Μάρκελλος Νύκτας δημιούργησε έναν rock ντουλαμά από δέρμα. Το καφτάνι «IONIA», δομημένο πάνω σε ακατέργαστο μετάξι και λεπτό crepe de chine, προτείνει το ελληνικό brand Zeus+Dione.
Στην αίθουσα των καλλιτεχνών, η Νανά Σαχίνη δείχνει μια εγκατάσταση από καραβόπανο και ψηφιακή εκτύπωση, ενώ οι Αρχιτέκτονες της Φάλαινας φτιάχνουν έναν χάρτινο ντουλαμά που εξασκεί τη μνήμη. Η Μαρία Λοϊζίδου δουλεύει με μάλλινο ύφασμα πάνω σε μια εγκατάσταση-γλυπτό, ενώ η Μαρία Παπαδημητρίου ξαναχρησιμοποιεί πρώτες ύλες από την ενότητα ενός προηγούμενου έργου της, «Φirma Gypsy Globales», με θέμα τη μόδα των Ρομά.
Η έκθεση είναι ο προάγγελος μια άλλης, μεγαλύτερης έκθεσης, ενώ παράλληλα, το Λαογραφικό Ιδρυμα μαζί με την Ελληνική Εταιρεία Ενδυματολογίας οργανώνουν στον ίδιο χώρο μέσα στη χρονιά κύκλο μαθημάτων που αφορούν στο ένδυμα. Στο μεταξύ, vintage και σύγχρονοι ντουλαμάδες συνομιλούν στην «Κανάρη 4», τη νέα Αθηναϊκή «στέγη» του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος μέχρι και τις 22 Ιουνίου. Κανάρη 4, 2ος όροφος, 11.00-15.00.