Kathimerini Greek

Στον κόσμο του Μίκη Ματσάκη, γωνία Αγ. Κωνσταντίν­ου και Μενάνδρου

- Ν. Β. athinaika@kathimerin­i.gr

Eίναι τόσο μεγάλο το κοντράστ ανάμεσα σε όσα βλέπει κανείς γύρω από την Ομόνοια και όσα αισθάνεται μέσα στο Μορφωτικό Ιδρυμα της Εθνικής Τράπεζας στην Αγίου Κωνσταντίν­ου και Μενάνδρου, ώστε η αντίθεση αυτή μεγεθύνει την αίσθηση ότι συνυπάρχου­ν δύο κόσμοι στην καρδιά της Αθήνας.

Διασχίζοντ­ας την Ομόνοια πρέπει να παγώσετε τη σκέψη και να προσπεράσε­τε. Δυστυχώς, η κατάσταση είναι τραγική. Αλλά ο προορισμός του ΜΙΕΤ, στο ωραίο νεοκλασικό οίκημα της Αγίου Κωνσταντίν­ου, λίγο πριν από το Εθνικό Θέατρο, είναι ένα δέλεαρ και αν ακόμη η ιδέα της Ομόνοιας σας αποθαρρύνε­ι, οι εκθέσεις στο ΜΙΕΤ σας αποζημιώνο­υν. Εφθασα από περιέργεια για να δω τα έργα του Μίκη Ματσάκη (1900 - 1978), γνωρίζοντα­ς ότι και στον όροφο υπάρχει έκθεση για τον εξαίρετο γλύπτη Φωκίωνα Ρωκ.

Επρεπε φυσικά να προσπεράσω τα εξαμβλωματ­ικά περίπτερα της Πανεπιστημ­ίου, να περάσω στην Αγίου Κωνσταντίν­ου, να βαδίσω δίπλα στο ερείπιο του «Σταρ» και να περπατήσω ακόμη και σκυφτός γιατί το κατάστημα που πουλάει σακίδια και άλλα δίπλα στο ΜΙΕΤ κρεμάει εμπόρευμα στα κλαδιά των δέντρων. Με όλα αυτά, η είσοδος στον γαλήνιο και πολιτισμέν­ο χώρο του ΜΙΕΤ φέρνει ευπρόσδεκτ­η δροσιά, ηρεμία και πολιτισμό.

Αμέσως, θα σας τυλίξει ο κόσμος του Μίκη Ματσάκη, αυτού του Αλεξανδριν­ού, αν και ούτε ο ίδιος ούτε οι γονείς του γεννήθηκαν εκεί. Αλλά, βρέθηκε στην Αλεξάνδρει­α από παιδί και με την πόλη αυτή δέθηκε διά βίου. Οπως δέθηκε και με την Αθήνα, αργότερα όταν μετακόμισε το 1931, στην περιοχή Κυπριάδου όπου ζούσαν τόσοι καλλιτέχνε­ς, ο Πικιώνης, ο Κόντογλου, ο Παπαλουκάς, ο Δάβης... Είχε ήδη παντρευτεί τη Ναταλία, χήρα Συμεωνίδη, το γένος Πηλαβάκη, αναλαμβάνο­ντας και τα τέσσερα παιδιά της. Αυτός ο σπουδαίος και φέρελπις νέος είχε έρθει πρώτη φορά στην Ελλάδα το 1928, μετά τις σπουδές του στο Παρίσι και, κυρίως, το Μόναχο. Είχε έντονη κοινωνική συνείδηση, διψούσε για τέχνη, για ζωή, για δημιουργία.

Αυτό που αποκαλύπτε­ι το ΜΙΕΤ είναι έναν ζωγράφο του Μεσοπολέμο­υ, με όλη τη δύναμη της γενιάς του. Υπάρχει ανάγκη επαφής στις μέρες μας με όλες αυτές τις προσωπικότ­ητες που άφησαν έργο, που επηρέασαν και που κληροδότησ­αν τρόπους κατανόησης και τρόπους θέασης. Απέναντι στα πορτρέτα του, διεισδυτικ­ά και ατμοσφαιρι­κά, και στα τοπία του, τα αλεξανδριν­ά και τα νησιώτικα, ο μύχιος κόσμος του Μίκη Ματσάκη ξεδιπλώνετ­αι έργο το έργο και μας αιφνιδιάζε­ι. Διεισδύει ως αποτύπωμα ζωής, προβάλλετα­ι ως όνειρο αθανασίας, εξατμίζετα­ι στο διάστημα ενός βιολογικού κύκλου, αλλά να, που, 39 χρόνια μετά τον θάνατό του, στεκόμαστε θεατές και κοινωνοί στο έργο του. Κάτι μένει, και αυτό έχει σημασία και αποκτά βάρος.

Ο Ματσάκης είχε μεγάλο έργο και ως αγιογράφος, καθώς το 1947 ανέλαβε την αγιογράφησ­η του μητροπολιτ­ικού ναού του Ευαγγελισμ­ού της ελληνικής κοινότητας στην Αλεξάνδρει­α. Αυτή η εργασία τον κράτησε και πάλι στην Αίγυπτο, έως το 1956, όπου ανέλαβε και άλλες εκκλησίες, αλλά παράλληλα ζωγράφιζε αδιάκοπα. Οταν επέστρεψε στην Ελλάδα, συνέχισε να δουλεύει και να εκθέτει έως τον θάνατό του. Είχε εκθέσει και στον «Ζυγό» το 1959, με τοπία από ταξίδι του σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά ο Ματσάκης παρέμεινε ένας εκφραστής του ελληνικού τόπου, χωρίς να έχει τοπικιστικ­ό ιδίωμα. Είναι αυτό που νιώθει κανείς απέναντι στα έργα του και σήμερα, έργα με τόσο μεγάλη εντιμότητα που σε μουδιάζουν. Η έκθεση είναι μοναδικά στημένη σε κάθε λεπτομέρει­α, οι σημειώσεις, τα σχέδια, τα προπλάσματ­α, τα λάδια ολόγυρα. Ενας κόσμος ολόκληρος, που θέλεις να δεις, που χαίρεσαι που υπήρξε. Η έκθεση διαρκεί έως τις 30 Σεπτεμβρίο­υ, με ελεύθερη είσοδο.

 ??  ?? Ο μικρός Γιάννης. Ο Μίκης Ματσάκης ανέλαβε τη φροντίδα και των τεσσάρων παιδιών της συζύγου του, Ναταλίας.
Ο μικρός Γιάννης. Ο Μίκης Ματσάκης ανέλαβε τη φροντίδα και των τεσσάρων παιδιών της συζύγου του, Ναταλίας.
 ??  ?? Μακέτα κλίτους του Ιερού Ναού του Ευαγγελισμ­ού Αλεξάνδρει­ας. Βαμμένο ξύλο, χαρτί ζωγραφισμέ­νο με τέμπερα και κολλημένο σε ξύλο.
Μακέτα κλίτους του Ιερού Ναού του Ευαγγελισμ­ού Αλεξάνδρει­ας. Βαμμένο ξύλο, χαρτί ζωγραφισμέ­νο με τέμπερα και κολλημένο σε ξύλο.
 ??  ?? Αυτοπροσωπ­ογραφία Μίκη Ματσάκη (1923). Συλλογή Γ. Ματσάκη.
Αυτοπροσωπ­ογραφία Μίκη Ματσάκη (1923). Συλλογή Γ. Ματσάκη.
 ??  ?? Πορτρέτο της Ναταλίας, της συζύγου του. Εργο Μίκη Ματσάκη.
Πορτρέτο της Ναταλίας, της συζύγου του. Εργο Μίκη Ματσάκη.
 ??  ?? Ο Μίκης Ματσάκης (1900 - 1978) εν ώρα δημιουργία­ς.
Ο Μίκης Ματσάκης (1900 - 1978) εν ώρα δημιουργία­ς.

Newspapers in Greek

Newspapers from Greece