Ο γρίφος της Κεντροαριστεράς
Ηδημοσιότητα που έχει λάβει τις τελευταίες ημέρες η διαδικασία ανάδειξης νέου προέδρου του ΚΙΝΑΛ αντιμετωπίζεται με διάφορους τρόπους, κάποιοι εκ των οποίων υποδηλώνουν πολιτικό ενδιαφέρον και άλλοι είναι ανάξιοι αναφοράς. Από τη φολκλόρ αντιμετώπιση κάποιων μέχρι την προώθηση πολιτικών απωθημένων ή και σκοπιμοτήτων, το ΠΑΣΟΚ έχει επανέλθει στην επικαιρότητα, με αφορμή τη δύσκολη και αξιοπρεπή μάχη που δίνει η Φώφη Γεννηματά. Πέρα από όλα αυτά, όμως, υπάρχει και ένα πολύ ουσιαστικό πολιτικό ερώτημα που μένει να απαντηθεί. Το ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ κατόρθωσε να πάρει στις εκλογές του 2019 ένα ποσοστό λίγο πάνω από το 8%, παρουσιάζοντας μια ελαφρώς αυξητική τάση για πρώτη φορά μετά την κατρακύλα του 2012 και των χρόνων που ακολούθησαν, μέσα σε κλίμα ακραίας πόλωσης.
Αυτή τη στιγμή η κατάσταση είναι ελαφρώς διαφορετική, γι’ αυτό και άκρως ενδιαφέρουσα. Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, ενός ηγέτη με ξεκάθαρο κεντρώο - κεντροδεξιό προφίλ, παρουσιάζει σημάδια κόπωσης, ενώ μόλις πριν από λίγες εβδομάδες, προβεβλημένοι του πάλαι ποτέ εκσυγχρονιστικού ΠΑΣΟΚ βρέθηκαν εκτός –κυβερνητικού– νυμφώνος, με τη σκληρή δεξιά πτέρυγα να κερδίζει έδαφος. Η κυβέρνηση, ευρισκόμενη μετά τη μέση της θητείας της, μάλιστα έχοντας περάσει μια σειρά από πολύ διαφορετικές και δύσκολες κρίσεις, σημειώνει επίσης κάμψη. Την ίδια στιγμή στην αξιωματική αντιπολίτευση, τον ΣΥΡΙΖΑ, η λεγόμενη στροφή στην Κεντροαριστερά εξακολουθεί να θυμίζει σύντομο ανέκδοτο. Αντ’ αυτού ο κομματικός ΣΥΡΙΖΑ εξαντλείται σε μια προσπάθεια να μη δυσαρεστήσει κανένα κοινό δυσαρεστημένων, κλείνοντας κάποιες φορές ακόμα και το μάτι στους ανεμβολίαστους, όπως τρανά απέδειξε η περίπτωση του ζώντος «πολακισμού».
Με βάση την κατάσταση των δύο πρώτων κομμάτων, είναι λογικό να διερωτηθεί κάποιος αν ένα κόμμα όπως το ΠΑΣΟΚ μπορεί να αποκομίσει κέρδη. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος σε ανύποπτο χρόνο είχε περιγράψει την Ευρώπη ως «ήπειρο σοσιαλδημοκρατική». Αναφερόταν κατά κύριο λόγο στα δομικά υλικά που χρησιμοποιήθηκαν προκειμένου να χτιστεί αυτό που αντιλαμβανόμαστε σήμερα ως Ευρώπη. Οπως φαίνεται από τη σταδιακή ανάκαμψη της Σοσιαλδημοκρατίας ανά την Ευρώπη, οι κοινωνικές δυνάμεις που εντοπίζουν την καταγωγή τους εκεί είναι ακόμα ζωντανές. Ομως φτάνει αυτό; Η πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη έχει κοινωνικό αποτύπωμα, έστω και αν οι αντίπαλοί της την αποδίδουν στην αναγκαστική –λόγω πανδημίας– δημοσιονομική χαλάρωση. Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε αντιληφθεί την ανάγκη να περιοριστεί η εργοδοτική αυθαιρεσία και το σώμα επιθεώρησης εργασίας δούλευε υπερωρίες.
Το ρευστό περιφερειακό σκηνικό, η κατάρρευση της έννοιας του ελεύθερου χρόνου, τα σκληρά κοινωνικά στεγανά, η αποξήλωση της κοινωνικής κινητικότητας, η επιστροφή ενός μεταπολεμικού καθωσπρεπισμού είναι προβλήματα που δεν μπορεί να αντιμετωπιστούν ούτε με ακροδεξιά συνταγή ούτε με ιδεοληψίες αριστερίστικων γκρουπούσκουλων. Μπορεί να υπάρξει τέτοια Κεντροαριστερά άραγε;