Η άνιση κατανομή των εμβολίων θα γεννάει μεταλλάξεις

Το να εμβολιαστούν όλοι οι άνθρωποι στον κόσμο κατά της πανδημίας του κορωνοϊού είναι προς το συμφέρον των πάντων, αλλά δεν πρόκειται για ένα εύκολο έργο. Το να διασφαλιστεί ότι και οι πλούσιες και οι φτωχές χώρες έχουν την ίδια πρόσβαση σε εμβόλια είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποτραπούν επιπλέον περιοριστικά μέτρα εγκλεισμού. Το ζήτημα έγκειται στο να μεταφερθούν οι δόσεις στον πληθυσμό και αυτός να πεισθεί για τα οφέλη τους. Το επείγον της νέας μετάλλαξης κατέδειξε τις αδυναμίες της παγκόσμιας κινητοποίησης για τον κορωνοϊό.

Τα εμβόλια έχουν διανεμηθεί ανομοιόμορφα στον πλανήτη, όπερ σημαίνει πως δίνεται το περιθώριο σε μεταλλάξεις τύπου «Ομικρον» να εμφανιστούν. Η Νότιος Αφρική, όπου πρώτη φορά εκεί διαπιστώθηκε η μόλυνση από την «Ομικρον», έχει εμβολιάσει πλήρως κάτω του 25% του πληθυσμού της, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο, λόγου χάριν, έχει διαθέσει δύο δόσεις σε άνω του 80% των ανθρώπων άνω των 12 ετών.

Τα καλά νέα είναι πως οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν ήδη αυξήσει την παραγωγική τους ικανότητα, κάτι το οποίο σημαίνει ότι θα μειωθεί η συσσώρευση εμβολίων. Ειδικότερα, οι Moderna, Johnson & Johnson, AstraZeneca και Pfizer αναμένεται αθροιστικά να παρασκευάσουν 12 δισεκατομμύρια δόσεων το προσεχές έτος, που σημαίνει ότι θα αρκούν για διπλό εμβολιασμό στο 75% του πληθυσμού της Γης. Αυτό, κατά συνέπεια, θα μπορέσει να επιβραδύνει τη μεταδοτικότητα του ιού, εάν μεταξύ των κρατών κατανεμηθούν οι δόσεις ισορροπημένα. Το να φθάσουν, βέβαια, τα εμβόλια στο μπράτσο των ανθρώπων είναι πιο μεγάλη πρόκληση. Πολλές αναπτυσσόμενες χώρες στερούνται το εκπαιδευμένο προσωπικό για να κάνει τις ενέσεις ή τον εξοπλισμό και την υποδομή για να τα μεταφέρουν υπό σωστές συνθήκες. Παραδείγματος χάριν, η Νότια Αφρική λίγο καιρό πριν είχε ζητήσει από τις φαρμακοβιομηχανίες Johnson & Johnson και Pfizer να καθυστερήσουν τις παραδόσεις των εμβολίων του κορωνοϊού, διότι είχαν πάρα πολλά αχρησιμοποίητα σε απόθεμα. Η διστακτικότητα συνιστά ακόμη ένα πρόβλημα, μιας και όπως αναφέρει ο ΠΟΥ μεταξύ των επαγγελματιών υγείας στην Αφρική μόνο το 25% έχει κάνει το εμβόλιο. Η ασθένεια της ευλογιάς δείχνει πως οι μαζικές εκστρατείες εμβολιασμού έχουν αποτέλεσμα. Η ασθένεια εξαλείφθηκε το 1977, ύστερα από δεκαετίες έντονων παγκόσμιων προσπαθειών, στο πλαίσιο των οποίων κτίστηκαν υποδομές και διεξήχθησαν μαζικά προγράμματα εμβολιασμών. Αλλά, εν αντιθέσει με την ευλογιά, η ασθένεια του κορωνοϊού μολύνει επίσης και τα ζώα, οπότε η πλήρης εξάλειψη ίσως και να μην είναι εφικτή.

Υπάρχει, πάντως, μεγάλη πιθανότητα η σοβαρότητα της COVID-19 να εξασθενήσει φυσιολογικά, πολύ πριν μια ανάλογης σημασίας εκστρατεία εμβολιασμού κλιμακωθεί.

Πολλές αναπτυσσόμενες χώρες δεν διαθέτουν υποδομές ή το κατάλληλο προσωπικό που θα κάνει τα εμβόλια.