Θύελλες στη Γαλλία των τεσσάρων ωκεανών
Αναταραχή στα υπερπόντια εδάφη
Στη φαντασία πολλών, τα υπερπόντια εδάφη της Γαλλικής Δημοκρατίας περιβάλλονται από μιαν αύρα εξωτισμού. Οι πίνακες του Γκογκέν από την Ταϊτή, οι παραλίες της Μπόρα Μπόρα με τη λευκή άμμο και τους κοκοφoίνικες, τα ηφαίστεια της Γουαδελούπης και της Μαρτινίκας... Η πραγματικότητα, τουλάχιστον για όσους δεν τη ζουν ως τουρίστες, είναι πιο πεζή. Οπως μας θυμίζουν αυτές τις ημέρες οι Γαλλικές Αντίλλες, τα υπερπόντια εδάφη αποτελούν ενεργά κοινωνικά ηφαίστεια, με διαδοχικές εκρήξεις που απειλούν να πλήξουν καίρια τις γεωστρατηγικές φιλοδοξίες του Παρισιού.
Για να πάρουμε μια ιδέα: Η υπερπόντια Γαλλία (France d'outre-mer) αποτελείται από 13 περιοχές στην Καραϊβική, στον Ατλαντικό, στον Ειρηνικό, στον Ινδικό Ωκεανό, ακόμη και στην Ανταρκτική. Κατακτήσεις των Γαλλικών Αυτοκρατοριών του 16ου, του 17ου και του 19ου αιώνα, κηλιδώθηκαν από την κληρονομιά της δουλοκτησίας και της αποικιοκρατίας. Σήμερα, άλλες από αυτές αποτελούν διαμερίσματα της Δημοκρατίας, νομικά ισότιμα με εκείνα της μητρόπολης, και άλλες απολαμβάνουν μικρότερη ή μεγαλύτερη αυτονομία. Αν και τα 2,8 εκατομμύρια των κατοίκων τους αντιστοιχούν μόλις στο 4% του γαλλικού πληθυσμού, οι υπερπόντιες περιοχές αντιπροσωπεύουν το 18% των εδαφών και το 97% της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης του γαλλικού κράτους. Ο έλεγχός τους προσφέρει στη Γαλλία στρατιωτικές βάσεις και ναυτικές δυνάμεις σε όλους τους ωκεανούς του πλανήτη, με εξαίρεση τον Αρκτικό, και στηρίζει τον ρόλο της χώρας ως παγκόσμιας δύναμης, μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας. Από το δεύτερο
δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου, οι Γαλλικές Αντίλλες βιώνουν μεγάλες λαϊκές κινητοποιήσεις, που τείνουν να πάρουν χαρακτηριστικά γενικευμένης εξέγερσης.
Γουαδελούπη, Μαρτινίκα
Στη Γουαδελούπη, νεαροί ακτιβιστές έστησαν φλεγόμενα οδοφράγματα, απέκλεισαν δρόμους και κάποιοι από αυτούς εξαπέλυσαν πυρά εναντίον αστυνομικών. Δέκα όργανα της τάξης τραυματίστηκαν, οι πέντε εξ αυτών από σφαίρες. Ανάλογη είναι η ατμόσφαιρα στη Μαρτινίκα, με τη γενική
Οι κινητοποιήσεις, που λαμβάνουν διαστάσεις εξέγερσης, στις Γαλλικές Αντίλλες και η τεταμένη ατμόσφαιρα στη Νέα Καληδονία απειλούν να υπονομεύσουν τις γεωστρατηγικές φιλοδοξίες του Παρισιού.
απεργία να θυμίζει εκείνη του 2009, που είχε κρατήσει ενάμιση μήνα. Αφορμή για τη νέα κοινωνική αναταραχή σε υπερπόντια εδάφη (ύστερα από εκείνες στη Γαλλική Γουιάνα, στη Μαγιότ και τη Ρεουνιόν) στάθηκε η εναντίωση μερίδας του πληθυσμού στον υποχρεωτικό εμβολιασμό των νοσοκομειακών και των πυροσβεστών, υπό την απειλή της άμεσης απόλυσης.
Ωστόσο, τα αίτια της κοινωνικής δυσαρέσκειας είναι βαθύτερα. Οι κάτοικοι αυτών των περιοχών μπορεί να είναι νομικά ισότιμοι με τους πολίτες της μητρόπολης, αλλά η πραγματικότητα που βιώνουν καθημερινά είναι πολύ διαφορετική. Στις Γαλλικές Αντίλλες,
ένας στους πέντε κατοίκους είναι άνεργος (στη νεολαία το ποσοστό είναι πολύ μεγαλύτερο) ενώ ένας στους τρεις ζει κάτω από το όριο της φτώχειας. Οι ελλείψεις πόσιμου νερού κάνουν για πολλούς τις συνθήκες ζωής δραματικές, ενώ η ντόπια παραγωγή είναι πολύ περιορισμένη και οι υπερπόντιες περιοχές ζουν κατά βάσιν από τις επιδοτήσεις του γαλλικού κράτους, που δεν μπορούν να καλύψουν τα πάντα.
Σε αυτά ήρθε να προστεθεί το μέγα σκάνδαλο του chlodercone, παρασιτοκτόνου που χρησιμοποιούνταν για δεκαετίες στις φυτείες μπανάνας, μόλυνε τα ποτάμια, τις θάλασσες και τους ταμιευτήρες νερού για αιώνες και έπληξε
εννέα στους δέκα κατοίκους των εν λόγω περιοχών. Αποτέλεσμα ήταν να λάβει η κοινωνική εξέγερση των τελευταίων εβδομάδων ανοιχτά αντιγαλλικό, αντιαποικιακό και αντισυστημικό χαρακτήρα, όπως αναγνωρίζουν οι σοβαρότερες γαλλικές εφημερίδες, σαν τη Le Monde και τη Le Figaro.
Με αρκετά μεγάλη καθυστέρηση, ο υπουργός Υπερπόντιων Εδαφών της Γαλλίας, Σεμπαστιάν Λεκορνί, επισκέφθηκε τις Αντίλλες το περασμένο Σαββατοκύριακο, προσπαθώντας να περιορίσει την πυρκαγιά, που απειλούσε να ζεματίσει και τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν: τη στιγμή που τα θέματα της δημόσιας ασφάλειας σχεδόν μονοπωλούν τη δημόσια