«Στον αέρα» η τιμή φυσικού αερίου
Τα αποτελέσματα της χθεσινής συνάντησης Μητσοτάκη - Πούτιν δεν επιβεβαίωσαν τις προσδοκίες για κλείσιμο συμφωνίας με την Gazprom σχετικά με τη φόρμουλα τιμολόγησης του φυσικού αερίου, που είχαν καλλιεργηθεί μετά τη συνάντηση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα με τον επικεφαλής της Gazprom Aλεξέι Μίλερ, δύο ημέρες νωρίτερα. Από τις αναφορές τόσο του κ. Πούτιν όσο και του κ. Μητσοτάκη για το ζήτημα του φυσικού αερίου, στην κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν μετά το πέρας της συνάντησης στο Σότσι, φάνηκε ότι δεν υπήρξε κοινός τόπος. Η Ρωσία καλύπτει πάνω από το 40% των αναγκών της Ελλάδας σε αέριο και είναι ένας αξιόπιστος προμηθευτής, που εκπληρώνει πλήρως τις υποχρεώσεις της στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, και θα συνεχίσουμε τις εγγυημένες αδιάκοπες προμήθειες λαμβάνοντας υπόψη και τον αυξανόμενο ρόλο του φυσικού αερίου ως καθαρού καυσίμου, είπε ο πρόεδρος Πούτιν. «Η Ρωσία έχει αποδειχθεί αξιόπιστος προμηθευτής και η Ελλάδα αξιόπιστος εταίρος, και ο πρόεδρος Πούτιν το γνωρίζει καλά αυτό», τόνισε ο Ελληνας πρωθυπουργός και συμπλήρωσε ότι «είναι σημαντικό οι όροι του επόμενου συμβολαίου προμήθειας φυσικού αερίου, λαμβάνοντας υπόψη και την ευμεταβλητότητα της αγοράς, να μην αποκλίνουν σημαντικά από την υφιστάμενη συμφωνία». Οι διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών δεν γεφυρώθηκαν σε πολιτικό επίπεδο και τη σκυτάλη των διαπραγματεύσεων θα πάρουν πλέον οι εταιρείες, εκκινώντας από το σημείο πριν από τις πολιτικές παρεμβάσεις.
Το ζήτημα της τιμολόγησης του φυσικού αερίου άνοιξε τον περασμένο Αύγουστο με επίσημο αίτημα της Gazprom προς τη ΔΕΠΑ για σύνδεση της τιμής του φυσικού αερίου σε ποσοστό 100% με τον χρηματιστηριακό δείκτη του ευρωπαϊκού hub TTF.
Η σύμβαση
Η μακροχρόνια σύμβαση μεταξύ των δύο εταιρειών, που χρονολογείται από τη δεκαετία του '80 –και το πλαίσιό της τροποποιείται κατά διαστήματα ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς–, προβλέπει διασύνδεση της τιμής του φυσικού αερίου σε ποσοστό 100% με την τιμή του πετρελαίου. Το 2019 και έπειτα από αίτημα της ΔΕΠΑ, η οποία κινήθηκε στη λογική να καρπωθεί τα οφέλη των φθηνών τιμών LNG –πρακτική που ακολούθησαν και οι άλλες ευρωπαϊκές εταιρείες–, η Gazprom αποδέχθηκε μια νέα φόρμουλα που προέβλεπε συμμετοχή της τιμής του πετρελαίου σε ποσοστό 60% και του TTF
σε ποσοστό 40% για τα έτη 2020 και 2021. Με τη χρηματιστηριακή τιμή του φυσικού αερίου να έχει αυξηθεί από τις αρχές του έτους κατά 500% και ενόψει της λήξης του συμβολαίου στις 31 Δεκεμβρίου, η Gazprom ήταν αυτή που θέλησε να καρπωθεί τα οφέλη των υψηλών τιμών και υπέβαλε αίτημα για διασύνδεση 100% της τιμής με τον δείκτη TTF. H ρωσική πλευρά φέρεται να έχει κάνει αποδεκτή πρόταση της ΔΕΠΑ για μια φόρμουλα 80% TTF - 20% πετρέλαιο υπό την προϋπόθεση της μείωσης των συμβολαιοποιημένων ποσοτήτων 2 δισ. κ.μ. ετησίως που προμηθεύεται η ΔΕΠΑ μέχρι το 2026.
Η ελληνική κυβέρνηση επιδίωξε μέσω των παρεμβάσεων σε πολιτικό επίπεδο να επιτύχει μεγαλύτερη συμμετοχή του πετρελαίου στη φόρμουλα τιμολόγησης. Η ρωσική πλευρά, ωστόσο, φαίνεται να ακολουθεί μια σκληρή διαπραγματευτική στάση υπαγορευμένη και από τη γενικότερη εμπορική πολιτική της. Η ΔΕΠΑ είναι η μοναδική εταιρεία στην Ευρώπη σήμερα που έχει συμβόλαιο με τιμή συνδεδεμένη 100% με την τιμή του πετρελαίου και είναι δύσκολο να αποτελέσει την εξαίρεση.
Η σκυτάλη στις εταιρείες για τη νέα φόρμουλα τιμολόγησης από τη ρωσική Gazprom.