Η ασφάλεια μιας χώρας δεν ανατίθεται σε άλλους
Ο πρέσβης του Ισραήλ μιλάει στην «Κ»
ΒΑΣΙΛΗ ΝΕΔΟ «Καμία χώρα δεν πρέπει να βασίζεται στον ένα ή τον άλλο φίλο για να την υπερασπιστεί σε μια περίοδο κρίσης, ακόμα κι αν πρόκειται μόνο για αποτροπή», λέει στην «Κ» ο πρέσβης του Ισραήλ Γιόσι Αμράνι λίγο πριν ολοκληρώσει τη θητεία του στην Αθήνα. Ο κ. Αμράνι επισημαίνει τη στρατηγική σημασία της Ελλάδας, ωστόσο υπογραμμίζει ότι «καμία χώρα δεν πρέπει να αναθέτει σε άλλους την ασφάλειά της». Αναφορικά με τον EastMed σημειώνει ότι δεν υπάρχουν ακόμα δέκα χρόνια συζήτησης, ενώ προσθέτει ότι η λύση της εξαγωγής των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο πρέπει να περιλαμβάνει όσο περισσότερους παίκτες γίνεται. Μάλιστα εκτιμά ότι η εξομάλυνση των σχέσεων Ισραήλ - Τουρκίας θα αποβεί επωφελής και για τα ελληνοτουρκικά.
– Επειτα από τρία χρόνια στην Ελλάδα αποχωρείτε. Ποιες αναμνήσεις κρατάτε από τη θητεία σας;
– Οι αναμνήσεις είναι αρκετά νωπές, έχοντας κατά νουν ότι ήταν σχεδόν πριν από τρία χρόνια όταν είχαμε την εισαγωγική μας συνέντευξη, και λίγο περισσότερο από τρία χρόνια από τότε που διάβασα τη συνέντευξή σας με την προκάτοχό μου. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι ο χρόνος πέρασε πολύ γρήγορα και ίσως ο χρόνος να κυλάει όταν έχεις τόση ικανοποίηση και χαρά στη δουλειά.
Αυτά ήταν χρόνια με πολλές ασχολίες, αρκετά ταραχώδη, με τόσο πολλές προκλήσεις που επηρεάζουν και τις δύο χώρες – κυρίως είναι η πανδημία COVID-19, αλλά νομίζω ότι συνολικά έχουμε σημειώσει περαιτέρω πρόοδο στη διμερή σχέση. Πολλά έχουν επιτευχθεί, πολλά ακόμα μένουν, κυρίως όσον αφορά την περιφερειακή συνεργασία και τη δημιουργία υποδομών για τη συνεργασία, ιδίως στον τομέα της ενέργειας. Υπάρχουν πολύ περισσότερα περιθώρια και η σχέση μεταξύ των δύο χωρών θα έπρεπε και θα μπορούσε να αποτελέσει το θεμέλιο για την περιφερειακή συνεργασία με άλλες χώρες.
εξυπηρετηθούν και τα συμφέροντά σας και νομίζω ότι αυτό είναι που πρέπει να επιδιώξουμε: οικοδόμηση διαφορετικού περιφερειακού διαλόγου όπου ως περιοχή υποστηρίζουμε τις δικές μας ανάγκες, ο οποίος θα παίξει με αυτόν τον τρόπο έναν πιο εποικοδομητικό ρόλο στην παγκόσμια αρένα.
– Από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος, η Τουρκία προσπαθεί να παίξει τον ρόλο της «γέφυρας» μεταξύ Δύσης και Ρωσίας και να προωθήσει τις περιφερειακές φιλοδοξίες της. Μιλάτε για μια πιο περιεκτική συνεργασία μεταξύ χωρών της περιοχής, αλλά η Τουρκία δεν θέλει να είναι μεταξύ ίσων, αλλά μάλλον διεκδικεί ηγετική θέση. Μπορεί να συμβεί αυτό;
– Δεν θα υποτιμήσω, ούτε θα υπονομεύσω καμία χώρα, μεγάλη ή μικρή, στην περιοχή. Δεν θα υπονόμευα τη σημασία του χάρτη, της Ιστορίας και των φιλοδοξιών. Διάφορες χώρες της περιοχής φέρουν μια ορισμένη αυτοκρατορική παράδοση, ας πούμε. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι μικρότερες χώρες στην περιοχή στερούνται επιρροής, ισχύος ή σημασίας.
Το ερώτημα είναι πώς παίζετε τα χαρτιά σας. Το ερώτημα που έχω είναι πώς οικοδομείτε τη συνάφειά σας με το μέλλον και πώς αναπτύσσετε τη στρατηγική σας σημασία. Το Ισραήλ είναι μια μικρή χώρα με πολλές προκλήσεις, αλλά σε όλη την Ιστορία μας ως κυρίαρχο κράτος σε 74 χρόνια γίναμε φάρος, άγκυρα, πυλώνας – όμορφες λέξεις για να περιγράψουμε τη στρατηγική μας αξία. Και αυτή η στρατηγική αξία είναι η νούμερο ένα συμβολή στην εθνική μας ασφάλεια. Η εθνική Γιόσι Αμράνι: Είμαστε πρόθυμοι να συμμετάσχουμε σε κοινά έργα έρευνας και τεχνολογίας. Το θέατρο πολέμου είναι τέτοιο, που δεν μπορείτε απλώς να προετοιμαστείτε για τον τελευταίο πόλεμο, πρέπει να προετοιμαστείτε για τις μελλοντικές προκλήσεις, (στη φωτ. το ισραηλινό μη επανδρωμένο αεροσκάφος Heron, το οποίο χρησιμοποιεί η ελληνική Αεροπορία).
ασφάλεια μιας χώρας εξαρτάται από τις επιδόσεις, την οικονομία, την κοινωνική συνοχή, τη δημογραφία αλλά και από την ασφάλειά της. Και αν φτάσαμε στις Συμφωνίες του Αβραάμ, ένα επίτευγμα-ορόσημο που δεν έχει ακόμη εκτιμηθεί αρκετά για τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματά του, είναι επειδή το Ισραήλ αποτελεί και έναν παίκτη που μπορείς να εμπιστευθείς και να βασιστείς σε αυτόν.
Καμία χώρα –και επανέρχομαι στην πρώτη μου συνέντευξη μαζί σας, κ. Νέδο– δεν πρέπει να αναθέτει σε άλλους την ασφάλειά της. Καμία χώρα δεν πρέπει να βασίζεται στον έναν ή τον άλλον φίλο για να την υπερασπιστεί σε μια περίοδο κρίσης, ακόμα κι αν πρόκειται μόνο για αποτροπή. Αν κοιτάξω τον χάρτη, δεν μπορώ να υποτιμήσω τον ρόλο της Ελλάδας μεταξύ Ανατολής και Δύσης, Μέσης Ανατολής και Ευρώπης. Και αυτός είναι ως επί το πλείστον ένας ρόλος γέφυρας για την Ελλάδα στο μέλλον.
Η Τουρκία είναι ένας ισχυρός γείτονας για την Ελλάδα και όλες τις χώρες της Μεσογείου. Ελπίζω ότι η βελτίωση των σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ και της Τουρκίας, η οποία βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, αντανακλά μια νέα τουρκική προσέγγιση για άνοιγμα στους γείτονές της. Οχι από ηγετική θέση, αλλά από θέση γείτονα. Μεγάλο ή μικρό, δεν είναι αυτό το θέμα. Το θέμα είναι τι φέρνεις μαζί σου στο τραπέζι. Και εδώ μικρές χώρες, όπως το Ισραήλ, έχουμε μια ισχυρή οικονομία, πολύ ισχυρότερη από χώρες μεγαλύτερες από εμάς, και συνεισφέρουμε στον κόσμο – αυτό είναι που κάνει μια χώρα σχετική. Αν δεν είστε σχετικοί, δεν είστε σημαντικοί.