Πολυφωνία στο ΝΑΤΟ

ΗΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ

στιβαρά ενότης που επέβαλε στο ΝΑΤΟ ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, όταν ανέλαβε την εκστρατεία της Δύσεως εναντίον της Ρωσίας και του προέδρου της Βλαντιμίρ Πούτιν, υψώνοντας το λάβαρο των δικαιωμάτων των εθνών και της δημοκρατίας εναντίον του απολυταρχικού καθεστώτος της Μόσχας, αρχίζει να εμφανίζει κάποιες ρωγμές. Ενώ ταυτόχρονα σε κάποιες χώρες, και ειδικότερα στην Ιταλία, αρχίζουν να παρατηρούνται συγκλίσεις ανορθόδοξες ιδεολογικώς αντιμαχόμενων πολιτικών τάσεων και ρευμάτων.

Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι έχει αρχίσει να υπάρχει ευθεία αμφισβήτηση του ηγετικού ρόλου της Ουάσιγκτον, αλλά δημιουργεί δυσάρεστο περισπασμό στον Λευκό Οίκο και στο επιτελείο του προέδρου Μπάιντεν.

Αρχίζοντας από τα γεωγραφικώς εγγύτερα, το μείζον πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ουάσιγκτον είναι ότι η Τουρκία συνδέει απολύτως τη συναίνεσή της στην ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ με την άρση της στηρίξεως που παρέχουν αυτές οι δύο υποψήφιες χώρες στο Κουρδικό ΡΚΚ και στους Γκιουλενιστές που επιχείρησαν με πραξικόπημα να ανατρέψουν τον πρόεδρο Ερντογάν το 2016.

Βεβαίως, μόνον άτομα ολικής αγνοίας της τουρκικής πολιτικής νοοτροπίας μπορούσαν να θεωρήσουν ότι η Αγκυρα θα ήταν δυνατόν να ενεργήσει διαφορετικά. Δύο είναι οι κύριοι άξονες της διαπραγματευτικής πολιτικής που ακολουθεί ο κ. Ερντογάν. Μη δίνεις ποτέ κάτι δίχως αντάλλαγμα, και κάνε απολύτως πιστευτές τις απειλές πως είσαι έτοιμος να αποχωρήσεις, έγραφε συντηρητικό περιοδικό της Βρετανίας.

Ως φαίνεται, η Τουρκία εξακολουθεί να θεωρεί ακόμη ότι υπάρχουν μόνον μόνιμα εθνικά

συμφέροντα, αλλά όχι μόνιμες συμμαχίες. Αλλες χώρες έχουν περί αυτού διαφορετική αντίληψη. Δεν απαιτείται ασφαλώς ιδιαίτερη ευφυΐα για να αντιληφθεί κανείς πόσο άκαιρη ήταν η δήλωση του Αμερικανού ΥΠΕΞ, που αναφερόμενος στη νέα στρατιωτική εμπλοκή της Τουρκίας στη Συρία έκρινε σκόπιμο να προειδοποιήσει ότι οι Κούρδοι της Συρίας είναι «σύμμαχοι» των ΗΠΑ.

Από την άλλη πλευρά, πάλι, στη γειτονική μας Ιταλία παρατηρείται μια ανορθόδοξη σύγκλιση Δεξιάς και Αριστεράς – της «Λέγκας» του Ματέο Σαλβίνι και των «5 Αστέρων» του Τζουζέπε Κόντε. Ο κ. Σαλβίνι έχει ταχθεί εναντίον της εντάξεως της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Αλλοι αντιτίθενται στον περαιτέρω εξοπλισμό των Ουκρανών με προηγμένα οπλικά συστήματα. Οι αντιρρήσεις προς την πολιτική των ΗΠΑ δεν εκδηλώνονται αποκλειστικά από τα «κόμματα των άκρων». Ιδιαίτερη ενόχληση προκάλεσε η δήλωση του Πάπα Φραγκίσκου ότι η Δύση προκάλεσε τη Ρωσία «γαβγίζοντας» στην πόρτα της. Το κλίμα που επικρατεί στην Ιταλία μετέφερε στην Ουάσιγκτον ο μη εκλεγμένος πρωθυπουργός της χώρας Μάριο Ντράγκι όταν συνάντησε τον πρόεδρο Μπάιντεν, προς τον οποίο φέρεται να επεσήμανε πως «η Ευρώπη θέλει ειρήνη».

Αλλά και στη Γαλλία ο πρόεδρος Μακρόν έκρινε σκόπιμο να υποστηρίξει ότι ο κ. Πούτιν «δεν πρέπει να ταπεινωθεί», προκαλώντας την οργισμένη αντίδραση του Ουκρανού προέδρου Ζελέσκι, που άρχισε να αποτελεί στόχο εσωτερικής κριτικής. Τέλος, στη Γερμανία, η Volkswagen καλεί για όσο το δυνατόν ταχύτερη επιστροφή στο καθεστώς business as usual στις σχέσεις με τη Ρωσία. Είναι οι πρώτες εμφανείς ρωγμές. Δεν έχουμε παρά να αναμείνουμε τη συνέχεια.