«Γρίφος» το ανέμελο καλοκαίρι των παιδιών
Περιορισμένες ή ακριβές οι λύσεις για τους εργαζόμενους γονείς
ΤΑΝΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΠΟΥΛΟΥ
Δύσκολος γρίφος με πολλές παραμέτρους και λύσεις, που ακόμα και όταν εντοπιστούν κοστίζουν ακριβά, αποτελεί η «απασχόληση» των παιδιών τους καλοκαιρινούς μήνες. Μόλις κλείσουν τα δημοτικά σχολεία (14 Ιουνίου) προκύπτει το ερώτημα –έως και τις 15 Σεπτεμβρίου οπότε ανοίγουν πάλι– για τους γονείς, «πού θα είναι τα παιδιά όλη μέρα και τι θα κάνουν» μέσα σε αυτό το τρίμηνο. Δεδομένου ότι συνήθως οι γονείς παίρνουν άδεια 2-3 εβδομάδες το καλοκαίρι, το υπόλοιπο χρονικό διάστημα χρειάζεται να βρεθεί «απασχόληση» ή έστω φύλαξη – και βέβαια το μεγαλύτερο πρόβλημα αφορά τις ηλικίες από 4 έως 12 ετών.
Η ζήτηση γεννάει την προσφορά, με αποτέλεσμα να έχουν δημιουργηθεί πολλά καλοκαιρινά camps και κατασκηνώσεις, οι οποίες όμως κοστίζουν πανάκριβα. Αρκετοί δήμοι προσφέρουν προγράμματα απασχόλησης και κατασκηνώσεις με ελάχιστο αντίτιμο, ωστόσο οι θέσεις κλείνουν τόσο γρήγορα που πολλοί ενδιαφερόμενοι βρίσκονται εκτός.
Eίναι χαρακτηριστικό ότι ένα από τα πλέον δημοφιλή camp απασχόλησης παιδιών κατασκήνωση, που προσφέρει αθλήματα στη φύση και έχει εγκαταστάσεις σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, κοστίζει από 800 έως 1.400 ευρώ για διαμονή εννιά ημερών. Επίσης τα παιδιά που θα συμμετέχουν χρειάζονται ειδικό εξοπλισμό, όπως παπούτσια ορειβασίας και ειδικό σακίδιο, που επίσης κοστίζει. Ακόμα και τα διήμερα απασχόλησης όταν έχουν συγκεκριμένο προσανατολισμό και προσφέρουν κάτι διαφορετικό και... της μόδας –αυτά αλλάζουν ανά εποχή– κοστίζουν από 100-300 ευρώ.
«Η πιο φθηνή λύση είναι γιαγιά - παππούς, εφόσον βέβαια μπορούν και εφόσον υπάρχει σπίτι στο χωριό. Γιατί σε διαφορετική περίπτωση τα παιδιά απλώς κάθονται σε έναν καναπέ όλη μέρα και παίζουν ηλεκτρονικό», λέει η Κ.Σ. η οποία εργάζεται σε ιδιωτική εταιρεία, οπότε αναγκαστικά παίρνει διακοπές τον Αύγουστο σε συγκεκριμένες ημερομηνίες. Εχει δύο παιδιά 7 και 10 ετών και στη δική της περίπτωση η «φθηνή λύση» δεν υφίσταται. Οπότε κάθε καλοκαίρι βάζει κάτω τα δεδομένα και προσπαθεί
να λύσει το παζλ. «Μια χρονιά, προ κορωνοϊού, πήγα τα παιδιά στην πρωινή απασχόληση που οργάνωνε ο δήμος μας. Είχαν προσλάβει 20χρονους οι οποίοι έκαναν μια τυπική επίβλεψη και τίποτα άλλο. Γύριζαν κάθε μέρα σπίτι και έλεγαν “βαριέμαι”, αλλά δεν υπήρχε άλλη λύση», λέει η Κ.Σ.
«Μια άλλη χρονιά είχα κανονίσει να μείνουν μερικές μέρες με μια φίλη που είναι εκπαιδευτικός και έχει επίσης παιδιά. Ομως, αρρώστησε ένα και κόλλησαν όλα. Εκείνες τις μέρες είχα πολλή δουλειά και πελάγωσα, αλλά ευτυχώς έχω καλούς γείτονες...», διηγείται. Φέτος, μετά τα δύο χρόνια του κορωνοϊού πιστεύει ότι το σύστημα θα λειτουργήσει καλύτερα. «Εχω οργανωθεί: κατασκήνωση και μετά και άλλη κατασκήνωση. Θα κοστίσει βέβαια για δύο παιδιά περίπου 2.000 ευρώ, αλλά δεν μπορώ να κάνω κάτι άλλο», συμπληρώνει.
Ο Γ.Λ., με δύο επίσης αγόρια 10 και 13 ετών, εδώ και χρόνια έχει «βρει» τη λύση. «Με τη γυναίκα μου παίρνουμε κάθε καλοκαίρι από ένα μήνα άδεια ο καθένας, αλλά μόνο μια εβδομάδα κοινή. Ετσι επιμηκύνουμε τις μέρες που, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, κάποιος από εμάς είναι διαθέσιμος να είναι
μαζί με τα παιδιά». Αυτό βέβαια σημαίνει μόνο μια εβδομάδα οικογενειακές διακοπές μέσα στο καλοκαίρι, «αλλά δεν γίνεται αλλιώς», εξηγεί. «Τώρα ευτυχώς τα παιδιά μεγάλωσαν και έτσι μπορούν να μείνουν και λίγες ώρες μόνα τους. Κίνδυνος; Οχι, δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος να χτυπήσουν ή κάτι τέτοιο. Στη θέση που τα αφήνεις τα βρίσκεις: στον καναπέ με το ηλεκτρονικό στο χέρι. Νομίζω ότι ούτε νερό δεν έχουν πιει στο μεταξύ». Ο Γ.Λ. δοκίμασε κάποια στιγμή και ένα αθλητικό camp - κατασκήνωση, αλλά η συνταγή και ήταν πολύ ακριβή και δεν έπιασε. «Τα παιδιά που δεν τρελαίνονται για αθλητισμό, συχνά δεν βρίσκουν ενδιαφέρον σε τέτοιες δραστηριότητες. Οπότε είναι και πιο δύσκολο να κάνουν νέους φίλους και να περάσουν καλά σε ένα τέτοιο περιβάλλον».
Πολλά ιδιωτικά σχολεία οργανώνουν επίσης camp για το καλοκαίρι στις εγκαταστάσεις τους, από το πρωί έως τις 4 μ.μ. –ενώ κάποια προσφέρουν και φύλαξη τις απογευματινές ώρες–, ένα πρόγραμμα στο οποίο μπορούν να συμμετέχουν και παιδιά εκτός σχολείου. Συγκεκριμένο σχολείο μάλιστα προσφέρει την απόλυτη συνταγή: παραλαμβάνει τα παιδιά τη Δευτέρα και τα επιστρέφει την Παρασκευή το απόγευμα, απαλλάσσοντας τους γονείς από κάθε φροντίδα. Ομως το κόστος είναι εξαιρετικά υψηλό για μια μέση οικογένεια…
Μακριά από «πρέπει»
Σε κάθε περίπτωση οι ειδικοί συνιστούν το καλοκαίρι τα παιδιά που βρίσκονται στην ηλικία των 6-12 ετών (μαθητές δημοτικού) να μην έχουν υποχρεώσεις και πράγματα που «πρέπει να καταφέρουν». Ωστόσο χρειάζεται
να έχουν πρόγραμμα με σταθερές –όσο γίνεται– ώρες ύπνου και κάποια ρουτίνα, καθώς ακόμα δεν μπορούν να θέσουν όρια σε όσα επιθυμούν να κάνουν. Τα παιδιά έχουν ζήσει επίσης δύο εξαιρετικά δύσκολα χρόνια τα οποία επηρέασαν τις κοινωνικές τους δεξιότητες και περιόρισαν την κοινωνικοποίησή τους. Με αυτή την έννοια έχει σημασία να βρεθούν όσο περισσότερο γίνεται με συνομηλίκους τους.
«Εχει σημασία να σκεφτούμε ότι τα παιδιά επί 9 μήνες χρειάζεται να ανταποκριθούν σε ένα απαιτητικό πρόγραμμα. Θα ήταν λοιπόν καλύτερο να αποφύγουμε να βρεθούν και πάλι σε ένα περιβάλλον που θα πρέπει να ακολουθούν οδηγίες και πρόγραμμα, να καταφέρουν κάτι, με μια ομάδα που δεν γνωρίζουν, ενώ παράλληλα θα πρέπει να δημιουργήσουν νέες ισορροπίες και όλα αυτά μέσα σε μια εβδομάδα. Δεδομένων των συνθηκών, ίσως είναι καλύτερα να βρούμε έναν κεφάτο άνθρωπο, ιδανικά παιδαγωγό, να έρχεται σπίτι ή να πηγαίνουμε τα παιδιά σε κάποιον εξωτερικό χώρο και να συνεννοηθούμε με άλλες δύο οικογένειες να κάνουν τα παιδιά παρέα», τονίζει στην «Κ» η Γιούλα Μπλέσιου, υπεύθυνη παιδαγωγικού σχεδιασμού σε ιδιωτικό δημοτικό σχολείο.
Σε αντίθεση με την εντύπωση που υπάρχει, η Ελλάδα δεν έχει λιγότερες σχολικές μέρες από τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Εχει όμως περισσότερες μέρες διακοπές το καλοκαίρι από άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα η Γερμανία, η Αυστρία, η Ολλανδία, η Γαλλία και η Βρετανία, ακολουθώντας το παράδειγμα των μεσογειακών χωρών όπως η Ιταλία και η Ισπανία. Το κλίμα στην Ελλάδα δεν επιτρέπει τη συνέχιση των μαθημάτων έως τις αρχές Ιουλίου, όπως π.χ. συμβαίνει στο Βέλγιο και τη Γερμανία και οι υποδομές στα σχολικά συγκροτήματα δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε μαθήματα σε συνθήκες υψηλών θερμοκρασιών.
Ωστόσο, σε άλλες χώρες υπάρχει πρόνοια για την απασχόληση των παιδιών τις ημέρες των διακοπών, με τη δραστηριοποίηση των δήμων. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι όλες οι χώρες έχουν δύο εβδομάδες διακοπές τα Χριστούγεννα, ενώ οι υπόλοιπες ημέρες διακοπών διαφέρουν πολύ από χώρα σε χώρα.