Νέος πόλεμος Βρετανίας - Ε.Ε.
To «δόγμα της αναγκαιότητας» επικαλείται το Λονδίνο για τη Βόρεια Ιρλανδία
Νέα κρίση διέρχονται οι σχέσεις Ε.Ε. και Βρετανίας στον απόηχο του νομοσχεδίου που κατέθεσε στη Βουλή των Κοινοτήτων η κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον, με το οποίο αναστέλλει την εφαρμογή βασικών μερών του Πρωτοκόλλου για τη Βόρεια Ιρλανδία. Η Κομισιόν διεμήνυσε ότι δεν θα επαναδιαπραγματευθεί το Πρωτόκολλο και απείλησε με νομική προσφυγή κατά της βρετανικής κυβέρνησης για το ζήτημα, που έχει δηλητηριάσει τις διμερείς σχέσεις μετά την επίσημη αποχώρηση της χώρας από την Ε.Ε. στην αρχή του 2021.
Ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής αρμόδιος για το Brexit Μάρος Σέφκοβιτς, σε δήλωση προχθές ανέφερε ότι η σχέση της Ε.Ε. με το Ηνωμένο Βασίλειο «πρέπει να βασίζεται στον πλήρη σεβασμό των νομικώς δεσμευτικών υποχρεώσεων που αναλάβαμε εκατέρωθεν». Το Πρωτόκολλο για τη Βόρεια Ιρλανδία, όπως τόνισε ο κ. Σέφκοβιτς, «ήταν η μία και μοναδική λύση που μπορέσαμε να βρούμε από κοινού» για να προστατευθούν τα οφέλη της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Βόρεια Ιρλανδία, στο πλαίσιο του σκληρού Brexit που επεδίωξε η κυβέρνηση Τζόνσον.
Η μονομερής δράση «υπονομεύει την αμοιβαία εμπιστοσύνη», τόνισε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, αναφέροντας ότι, ως πρώτο βήμα, η Επιτροπή θα εξετάσει το ενδεχόμενο αναβίωσης της διαδικασίας επί παραβάσει που κινήθηκε κατά του Λονδίνου τον Μάρτιο του 2021. «Τον Σεπτέμβριο του 2021 είχαμε αναστείλει αυτή τη νομική δράση σε πνεύμα εποικοδομητικής συνεργασίας» για την αναζήτηση κοινών λύσεων, σημείωσε ο κ. Σέφκοβιτς. «Η μονομερής δράση του Ηνωμένου Βασιλείου αντιβαίνει άμεσα στο πνεύμα αυτό».
Σύμφωνα με την Guardian, σήμερα η Κομισιόν αναμένεται να επανεκκινήσει τη διαδικασία επί παραβάσει για τη μη διενέργεια ελέγχων σε αγροτοδιατροφικά προϊόντα μεταξύ της Β. Ιρλανδίας και του υπόλοιπου Ηνωμένου Βασιλείου και να προχωρήσει σε δύο νέες προσφυγές, για τη μη λειτουργία συνοριακών σημείων ελέγχου και για τη μη χορήγηση πρόσβασης σε σχετικά δεδομένα από το Λονδίνο στις Βρυξέλλες.
Παραβίαση υποχρεώσεων
Η βρετανική πλευρά παραδέχεται ότι η νέα νομοθεσία παραβιάζει τις υποχρεώσεις της χώρας υπό το διεθνές δίκαιο. Ωστόσο επικαλείται ως δικαιολογία την αρχή του «δόγματος της αναγκαιότητας» (doctrine of necessity) και τον κίνδυνο που συνιστά το Πρωτόκολλο για τη Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής. Ο Μπόρις Τζόνσον μίλησε προχθές για «σχετικά ασήμαντες» διατάξεις που έχουν σκοπό να διευκολύνουν τις εμπορικές ροές μεταξύ της Βρετανίας και της Β. Ιρλανδίας. Ωστόσο η πλειοψηφία των μελών του Κοινοβουλίου της Β. Ιρλανδίας κατηγόρησε το Βρετανό πρωθυπουργό ότι αυτός ευθύνεται για την αποσταθεροποίηση της συμφωνίας ειρήνης.
Υπενθυμίζεται ότι το Πρωτόκολλο επιβάλλει τελωνειακούς ελέγχους στα αγαθά που μετακινούνται μεταξύ Βρετανίας και Β. Ιρλανδίας, ώστε να μην επιβληθούν αντίστοιχοι έλεγχοι μεταξύ της Β. Ιρλανδίας και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας. Η ανάγκη για την υιοθέτησή του προέκυψε από την επιμονή της κυβέρνησης Τζόνσον στην αποχώρηση της Βρετανίας από την ενιαία αγορά της Ε.Ε., ώστε να μην υπόκειται στους κανόνες που τη διέπουν.
Η Κομισιόν διεμήνυσε ότι δεν θα επαναδιαπραγματευθεί το Πρωτόκολλο για το Brexit και απείλησε με νομική προσφυγή κατά της κυβέρνησης Τζόνσον.