Πρόωρες εκλογές και... τετραετίες
Το ερώτημα που θα πρέπει να απασχολεί κάθε πολίτη που σέβεται τους δημοκρατικούς θεσμούς, είναι τι σημαίνει εκλογικός αιφνιδιασμός; Γιατί διεξάγονται πρόωρες εκλογές; Γιατί υπάρχει αυτή η πρακτική στην Ελλάδα; Σχεδόν σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο οι εκλογές διεξάγονται στον χρόνο που προβλέπεται από το Σύνταγμα, εκτός αν χαθεί η δεδηλωμένη και είναι αδύνατος ο σχηματισμός νέας κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Νομίζω πως η τακτική ο εκάστοτε πρωθυπουργός να προσφεύγει στις κάλπες επικαλούμενος «εθνικούς λόγους» γιατί τον βολεύει η πολιτική συγκυρία, είναι μια ελληνική ιδιορρυθμία. Πρόωρες εκλογές απλώς και μόνον για να τις κερδίσουμε αποτελούν θεσμικό ατόπημα. Τόσο γιατί η επίκληση των λόγων της πρόωρης προσφυγής είναι πλασματική, όσο και γιατί συνιστά νόθευση των κανόνων του πολιτικού παιχνιδιού. Το συνταγματικό προνόμιο του πρωθυπουργού υποσκάπτει τελικά το κύρος του πολιτεύματος και αυτό βεβαίως αποτελεί μια θεμελιώδη αντίφαση. Και όμως, στην Ελλάδα πρόωρες εκλογές διεξήχθησαν ουκ ολίγες φορές.
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής το 1977, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης το 1993 (δεν είχε απολέσει τη δεδηλωμένη), ο Κώστας Σημίτης το 1996, ο Κώστας Καραμανλής το 2007 και το 2009 – τη δεύτερη φορά ίσως ήταν ο μοναδικός πρωθυπουργός που κατέφυγε σε πρόωρες εκλογές επιζητώντας την ήττα του. Στη συνέχεια τα μνημόνια έφεραν μια δομική κρίση στην ελληνική κοινωνία και στην πολιτική ζωή, ώστε οι αλλεπάλληλες εκλογές να διεξάγονται όχι για λόγους τακτικής, αλλά ως αποτέλεσμα των έκτακτων συνθηκών. Δύο φορές (2009 και 2015) πρόωρες εκλογές διεξήχθησαν εξαιτίας, εμμέσως, της παράλογης συνταγματικής πρόνοιας η αδυναμία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας να οδηγεί σε διάλυση της Βουλής, ακόμη και όταν του είχαν αφαιρεθεί καθοριστικές αρμοδιότητες. Ισως για την οικονομία του χώρου θα ήταν προτιμότερο να κατέγραφα τους πρωθυπουργούς που εξάντλησαν την τετραετία τους. Και σήμερα ξανακούγονται φωνές που καλούν τον Κυριάκο Μητσοτάκη να διεξαγάγει εκλογές 9-10 μήνες πριν από τη λήξη της θητείας της κυβέρνησής του, γιατί θα έχει αυξημένες πιθανότητες να τις κερδίσει. Θα έπρεπε στην επόμενη αναθεώρηση του Συντάγματος να αφαιρεθεί από τον εκάστοτε πρωθυπουργό αυτό το «προνόμιο», καθώς οι εκλογές δεν μπορούν να υποβιβασθούν σε ένα τακτικό πολιτικό όπλο του.