Αποχαιρετισμός στον Τρεντινιάν
έπλασε τη γυναίκα», «Eνας άνδρας και µια γυναίκα», «Ο φανφαρόνος». Ο Τρεντινιάν πέθανε στα 91 του, ήσυχος στο κρεβάτι του, όπως ανακοίνωσε η οικογένειά του. Και είναι η αλήθεια ότι όταν ακούς ότι ο Τρεντινιάν ήταν 91 ετών κάπως σου φαίνεται. Με κάτι τέτοια συνειδητοποιείς πως έχεις µεγαλώσει κι εσύ σχεδόν απαράδεκτα. Εµβληµατική φυσιογνωµία του ευρωπαϊκού κινηµατογράφου µετά τον πόλεµο, ίσως το πιο χαρακτηριστικό µέταλλο φωνής, ο Τρεντινιάν συνδέθηκε και µε τη δική µας ιστορία. Πόσα χρόνια έχουν περάσει από τότε που ο πατέρας µου, σ’ ένα από τα πρώτα ταξίδια µας στο Παρίσι, µε είχε πάει να δω το «Ζ» σε µια αίθουσα απ’ αυτές που έκαναν το Παρίσι τον παράδεισο των κινηµατογραφόφιλων; Eβρισκες τα πάντα, αρκεί να έψαχνες. Για χρόνια λοιπόν, εφηβεία, νεότητα, σπουδές και τέλος σπουδών, άκουγα το όνοµα Σαρτζετάκης και εµφανιζόταν η εικόνα του Τρεντινιάν. «Oνοµα, επώνυµο, επάγγελµα», ρωτούσε ο ανακριτής του «Ζ» τους διάφορους συνενόχους στη δολοφονία του Λαµπράκη. Hσαν γνωστοί, όµως ο ανακριτής εφάρµοζε τον τύπο των νόµων. Aψογος, έκανε τη δουλειά του. Κι ήταν αυτός ο ωραίος άνδρας που είχε προτείνει στην Ανούκ Εµέ να περάσουν τη νύχτα µαζί µετά το δείπνο στο «Eνας άνδρας και µια γυναίκα». Ωσπου ήρθε εκείνη η χρονιά, το 1985, όταν για πρώτη φορά βρέθηκα αντιµέτωπος µε τον πραγµατικό Σαρτζετάκη. Ο Γαβράς µάς είχε εξαπατήσει. Κι ο Τρεντινιάν ήταν συνένοχος. Ο Σαρτζετάκης δεν του έµοιαζε καθόλου.
αι ο Θεός
πολλές φορές ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου, ως ταλαντούχος κυνικός, δεν θα είχε προτείνει τον Σαρτζετάκη για Πρόεδρο της ∆ηµοκρατίας αν δεν είχε µεσολαβήσει ο Τρεντινιάν. «Ηρθε η ώρα να τους δείξω το πραγµατικό πρόσωπο της δηµοκρατίας τους», σκέφτηκε. «Η δηµοκρατία τους δεν µοιάζει µε τον Τρεντινιάν. Είναι φτυστή ο Σαρτζετάκης». Η αλήθεια είναι ότι έκτοτε, όποτε έβλεπα ταινία µε τον Τρεντινιάν, αν και τον θαύµαζα ως ηθοποιό, δεν µπορούσα να µη σκεφτώ ότι κάποτε µε είχε εξαπατήσει. Οµως, θα µου πείτε, αυτή είναι η δύναµη του κινηµατογράφου, της τέχνης γενικά. Μεταµορφώνει την ασχήµια της πραγµατικότητας σε µαγεία.
δεν µπορώ να τον απαλλάξω από τις πολιτικές ευθύνες του. Θα µου πείτε δεν φταίει αυτός. Ο Γαβράς τον έβαλε να παριστάνει τον Σαρτζετάκη. Κι ο ίδιος τον παράστησε όσο καλύτερα µπορούσε. Γιατί ήταν µεγάλος ηθοποιός ο Τρεντινιάν. Είχε τη στόφα του µεγάλου ηθοποιού, αυτή που αφήνει το αποτύπωµα της µορφής ή του τόνου της οµιλίας, ακόµη κι όταν η παράσταση έχει τελειώσει κι εσύ βιάζεσαι να προλάβεις το τελευταίο µετρό γιατί δεν έχεις λεφτά για ταξί.
Παρ' όλ' αυτά,
ttheodoropoulos@kathimerini.gr
χωριού στο φιλµ του Μαραγκού. Εκτός κι αν ο καλός σκηνοθέτης δεν είχε καταφέρει να συγκεντρώσει τόσο πολλούς κοµπάρσους που να υποδύονται τους ιερωµένους.
Το στοιχείο, όµως, που απογειώνει το πλάνο από την ειδυλλιακή παραλία είναι το χρυσαφένιο ηλιοβασίλεµα που λούζει τον ορίζοντα. Πρόκειται για ένα νεοελληνικό αριστούργηµα: το µπιτς βόλεϊ, οι βαριεστηµένοι θεατές στο βάθος, το στριµωγµένο µπουλούκι πάνω στην πρόχειρη κατασκευή, το ευσεβές ύφος των πολιτικών προϊσταµένων και ο ξεχασµένος πρωταθλητής µας να έχει καρφωµένο το βλέµµα του στο άγνωστο· τι να σκέφτεται άραγε; Και όλα αυτά τυλιγµένα σε µια εκρηκτική φαντασµαγορία χρωµάτων.
ας το πάρουµε απόφαση: η χώρα µας είναι διασκεδαστική. Εµείς ψυχαγωγούµαστε, φυσικά, αλλά για πολλούς άλλους συµπολίτες µας η θλιβερή αυτή εικόνα είναι η καθηµερινότητά τους. Και κάπου εκεί κόβονται τα πολλά γέλια.
• O Μιχάλης Τσιντσίνης απουσιάζει.