Το χρονικό των ιστορικών καταδύσεων και ανακαλύψεων
Προκειμένου να ολοκληρωθεί η μακροχρόνια κι επίπονη αυτή διαδικασία χρειάστηκε να δουλέψουν σκληρά, να οραματιστούν, να καταδυθούν σε βαθιά και, παλιότερα, αχαρτογράφητα νερά πολλοί άνθρωποι, υπενθυμίζει ο Γ. Τζαβελάκος.
Πρώτος απ όλους ο Ζακ-Ιβ Κουστό, ο οποίος το 1975 ήρθε με την ομάδα του, με το θρυλικό «Καλυψώ», και κατάφερε να εντοπίσει και να καταδυθεί σε βάθος 118 μέτρων για τον «Βρετανικό».
«Εκτοτε πραγματοποιήθηκαν αρκετές καταδυτικές αποστολές, κατά τις οποίες συγκεντρώθηκε σημαντικό υλικό τεκμηρίωσης
του ναυαγίου, γράφτηκαν βιβλία, γυρίστηκαν ντοκιμαντέρ. Πάντα με την αρωγή και επίβλεψη της Εφορείας Εναλίων», επισημαίνει ο σύμβουλος του Δήμου Κέας.
Το 2008, μια ομάδα αποτελούμενη από τους Γιώργο Παπαθεοδώρου, Βύρωνα Ρηγινό, Αρετή Κομηνού, Δημήτρη Γκαλών, Λάζαρο Γαλώνη και Νίκο Καρατζά πραγματοποίησε καταδυτική αποστολή σε άγνωστο –έως τότε– ναυάγιο έξω από το λιμάνι της Κορησσίας,
ανακαλύπτοντας και τεκμηριώνοντας το ναυάγιο του υπερωκεάνιου «Μπουρντιγκαλά». Τη χρονιά εκείνη, κατά τη διάρκεια ερευνών, εντόπισαν με το σόναρ το περίγραμμα αεροσκάφους, βυθισμένου πολύ κοντά στο «Μπουρντιγκαλά» σε βάθος 64 μέτρων. Πρόκειται για γερμανικό μεταγωγικό αεροσκάφος Junkers 52 με αριθμό 6590, που έπεσε στη θάλασσα κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Το 2016 πραγματοποιήθηκε
στην Τζια μεγάλο διεθνές συνέδριο, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 ετών από τη βύθιση του «Βρετανικού» και του «Μπουρντιγκαλά». Εκεί μπήκαν οι βάσεις για τη δημιουργία του ενάλιου ιστορικού τόπου Κέας.
«Εξι χρόνια αργότερα, καταφέραμε να ολοκληρώσουμε το όραμα, να κάνουμε κάτι μοναδικό, με διαφάνεια, χωρίς να δαπανηθούν χρήματα ούτε από τον δήμο, ούτε από την Περιφέρεια, αλλά ούτε από το Δημόσιο. Χωρίς μεσάζοντες,
εργολάβους και καλοθελητές. Πολλοί άνθρωποι δούλεψαν επιμελώς, κάνοντας πραγματικά σπουδαίες προσπάθειες γι' αυτό τον σκοπό», λέει εμφανώς συναισθηματικά φορτισμένος ο Γιάννης Τζαβελάκος. «Θέλουμε να πιστεύουμε ότι το πάρκο θα φυλαχθεί σωστά, θα αστυνομευθεί κατάλληλα αν κι εφόσον απαιτηθεί, διότι αποτελεί πλέον πολύτιμο περιουσιακό στοιχείο του νησιού, φιλοδοξώντας να αποτελέσει σημαντικό πόλο έλξης».