Μετ' εμποδίων το έργο υπόγειας αποθήκευσης αερίου στην Καβάλα
ΧΡΥΣΑΣ ΛΙΑΓΓΟΥ
Σε αποδρομή οδηγείται το σχέδιο υπόγειας αποθήκης φυσικού αερίου στη Νότια Καβάλα, την ίδια στιγμή που η Ελλάδα αναζητεί αποθηκευτικό χώρο στη Βουλγαρία και την Ιταλία για τη διατήρηση στρατηγικών αποθεμάτων ενόψει του χειμώνα και του κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την υποχρεωτική αποθεματοποίηση του 15% της ετήσιας κατανάλωσης φυσικού αερίου.
Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα της Ε.Ε. που δεν διαθέτει αποθήκες φυσικού αερίου. Αυτό όμως δεν την εμποδίζει να διατηρεί την πολυτέλεια καθυστέρησης στην υλοποίηση ενός έργου που σχεδιάστηκε το 2011, δρομολογήθηκε ο διαγωνισμός για την ανάπτυξή του από το ΤΑΙΠΕΔ το 2018 και ξεκίνησε με την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος τον Ιούνιο του 2020, αλλά μέχρι σήμερα οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές δεν έχουν κληθεί να καταθέσουν δεσμευτικές προσφορές. Εάν το έργο είχε προχωρήσει σε κανονικούς χρόνους και όχι… ελληνικούς, είναι βέβαιο ότι η χώρα θα ήταν καλύτερα οχυρωμένη στην ενεργειακή κρίση και τις υψηλές διακυμάνσεις των τιμών φυσικού αερίου.
Καθοριστική για την πορεία του διαγωνισμού είναι η απόφαση της ΡΑΕ για τον βαθμό κοινωνικοποίησης του κόστους του έργου. Το ποσοστό δηλαδή που θα περάσει στους καταναλωτές, το οποίο η ΡΑΕ και στη δεύτερη απόφαση που έχει εκδώσει –και αναμένεται να αποστείλει στους επενδυτές μέσα στον Ιούλιο– περιορίζει στο 50% και μέγιστο ποσό ανάκτησης τα 160 εκατ. ευρώ από τα 314 εκατ. που εκτιμάται το κόστος του έργου. Η ΡΑΕ δεν εγκρίνει επίσης τα συνοδά έργα που προτείνει ο ΔΕΣΦΑ, τα οποία βάσει μελέτης προσδιορίζει στα 420 εκατ. ευρώ και θεωρεί απαραίτητα, όχι μόνο για τη λειτουργία της αποθήκης Καβάλας αλλά και για την ενίσχυση του συστήματος.
Η πλευρά των επενδυτών (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ - ΔΕΣΦΑ και Energean) στη δημόσια διαβούλευση της ΡΑΕ πρότεινε ένα ποσοστό που να εγγυάται τη βιωσιμότητα του έργου πολύ κοντά στο 100%, επικαλούμενη και το αρχικό ποσοστό 95% που είχε οριστεί για τον τερματικό σταθμό της Ρεβυθούσας.
Η επιχειρηματολογία της ΡΑΕ και στην περίπτωση της αποθήκης Καβάλας είναι η προστασία των καταναλωτών, να μην επιβαρυνθούν δηλαδή από πρόσθετα κόστη.
Αν το ίδιο σκεπτικό επικρατούσε και όταν παίρνονταν οι αποφάσεις για τη Ρεβυθούσα, το πιθανότερο είναι ότι η κρίσιμη αυτή υποδομή εισαγωγής και αεριοποίησης LNG να μην υπήρχε σήμερα, υπόθεση που στις παρούσες συνθήκες μοιάζει με πραγματικό εφιάλτη.
Περισσότερο από ποτέ σήμερα η ενεργειακή κρίση απέδειξε πόσο κρίσιμες είναι τέτοιου είδους υποδομές για την ενεργειακή ασφάλεια, ακόμη και εάν τις χρειαστείς μια φορά. Αν σήμερα λειτουργούσε η αποθήκη της Καβάλας, το κόστος αποθήκευσης και μεταφοράς, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ, δεν θα ξεπερνούσε το 0,5 ευρώ/ MWh. To κόστος αποθήκευσης στην Ιταλία και μεταφοράς του στο ελληνικό σύστημα συνεπάγεται ένα κόστος της τάξης των 3 ευρώ/MWh.
Oι συμμετέχοντες στον διαγωνισμό αναμένουν την κοινοποίηση από τη ΡΑΕ της απόφασης για τον κανονισμό τιμολόγησης του έργου, για να τοποθετηθούν επίσημα. Η απροθυμία τους, ωστόσο, να παραμείνουν στον διαγωνισμό με κοινωνικοποίηση του κόστους στο 50% διατυπώνεται ανεπίσημα και είναι διάχυτη στα κείμενα που υπέβαλαν στο πλαίσιο της διαβούλευσης της ΡΑΕ. Ο πρόεδρος της ΡΑΕ στη συνέντευξη
«Κλειδί» για τον διαγωνισμό είναι η απόφαση της ΡΑΕ για τον βαθμό κοινωνικοποίησης του κόστους του έργου.
εφ' όλης της ύλης που παραχώρησε προχθές, επανέλαβε ότι η απόφαση έχει βγει επιβεβαιώνοντας τις πληροφορίες για το ποσοστό κοινωνικοποίησης και ότι θα σταλεί στους επενδυτές μέσα στον μήνα.
Το ΤΑΙΠΕΔ φαίνεται να προσανατολίζεται σε μετάθεση της ημερομηνίας κατάθεσης των δεσμευτικών προσφορών από τον Ιούλιο για το φθινόπωρο. «Στα άμεσα σχέδια του ΤΑΙΠΕΔ για την αποθήκη Καβάλας είναι η επαναξιολόγηση της διαγωνιστικής διαδικασίας υπό το πρίσμα των διεθνών εξελίξεων και των κανονιστικών υποχρεώσεων στην αγορά ενέργειας», αναφέρει χαρακτηριστικά στο αναθεωρημένο επιχειρησιακό του σχέδιο.
Αυτό που αναμένεται στο διάστημα μέχρι και το φθινόπωρο είναι η διασφάλιση χρηματοδότησης για το έργο με την ένταξή του στα ενεργειακά έργα του Repower EU, κάτι που σύμφωνα με πληροφορίες δρομολογεί το ΥΠΕΝ προκειμένου να κρατήσει ζωντανό το επενδυτικό ενδιαφέρον και το ίδιο το έργο, που κλείνει δεκαετία από τον αρχικό σχεδιασμό του.