Βασανιστικός θάνατος για χελώνες, κητώδη
χελώνες και πολλά άλλα ζώα της θάλασσας μπερδεύουν τις σακούλες με την τροφή που βρίσκουν στους βιοτόπους τους, όπως οι μέδουσες, και τις καταπίνουν. «Το ξένο υλικό φράζει το πεπτικό τους σύστημα, προκαλεί την ασιτία και, τελικά, τον θάνατό τους – έναν αργό και βασανιστικό θάνατο», εξηγεί η Δάφνη Μαυρογιώργου, διευθύντρια του Συλλόγου για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας «ΑΡΧΕΛΩΝ». «Εχουμε βρεθεί κατά καιρούς αντιμέτωποι με σοκαριστικά ευρήματα από ζώα που έχουν τραυματισθεί θανάσιμα από ταχύπλοα και έχει σπάσει το καβούκι τους. Αυτό που διαπιστώσαμε όμως στη συνέχεια ήταν μεγάλα κομμάτια και υπολείμματα από πλαστικές σακούλες μέσα στο σώμα τους».
Πρόγραμμα
Ο «ΑΡΧΕΛΩΝ», σε συνεργασία με το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών, υλοποίησε πριν από δύο χρόνια ένα πρόγραμμα στο πλαίσιο του οποίου αναλύθηκαν τα περιεχόμενα των στομαχιών νεκρών ζώων που έφθασαν στο Κέντρο Διάσωσής του από διάφορα σημεία της Ελλάδας.
Από τις τριάντα έξι χελώνες που εξετάστηκαν, περισσότερες από το 70% αποδείχθηκε ότι είχαν καταπιεί πλαστικά. Καταμετρήθηκαν 250 και πλέον κομμάτια πλαστικού (στο στομάχι και το έντερο των ζώων), εκ των οποίων τα πιο πολλά ήταν σε νεαρά άτομα.
Ο μέσος αριθμός τους ήταν έντεκα κομμάτια ανά χελώνα και περιελάμβαναν νήματα (πετονιές), σακούλες διάφορων χρήσεων και τμήματα από σκληρό πλαστικό, μεταξύ άλλων.
Οι ζιφιοί
Ζοφερή είναι η κατάσταση και για τα κητώδη. Στο πρόσφατο περιστατικό εκβρασμού ενός νεκρού ζιφιού (Ziphius cavirostris) στην Κρεμαστή της Ρόδου, πλαστικές σακούλες βάρους 15 κιλών βρέθηκαν στο στομάχι του. Το ζώο δεν μπορούσε πια να φάει και πέθανε από ασιτία.
Επρόκειτο μάλιστα για είδος που σπάνια έχουμε την ευκαιρία να δούμε, καθώς ζει σε βάθη μεγαλύτερα των 2.500 μέτρων και τρέφεται σχεδόν αποκλειστικά με βαθύβια καλαμάρια.
Πολλές απειλές
Καθημερινά το Ερευνητικό Κέντρο Διάσωσης και Περίθαλψης Κητωδών «ΑΡΙΩΝ» ενημερώνεται για κητώδη που προσαράζουν, ζωντανά ή νεκρά, σε παραλίες της χώρας.
«Τα θαλάσσια θηλαστικά αντιμετωπίζουν πολλές απειλές: τις συγκρούσεις με σκάφη, την υπεραλίευση και την παράνομη αλιεία, την ηθελημένη θανάτωση, την ηχορρύπανση, τις αναδυόμενες ασθένειες, την κλιματική αλλαγή και, φυσικά, τη ρύπανση από πλαστικά, που δεν αφορά μόνο τα ορατά απορρίμματα, αλλά και τα μικροπλαστικά, τα οποία δεν φαίνονται», επισημαίνει η Ευγενία Σκούντζου, μέλος του Δικτύου Κτηνιάτρων του «ΑΡΙΩΝ».
Κομμάτι πλαστικού υπήρχε και στο στομάχι του ζιφιού που προσάραξε στον Αλιμο στις αρχές του χρόνου, ευαισθητοποιώντας
την κοινή γνώμη. «Η ανάγκη της συνειδητοποίησης των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο πλανήτης, των συλλογικών δράσεων και της σύνδεσής μας με τον μακρόκοσμο, με τη φύση και την άγρια ζωή, είναι πλέον ξεκάθαρη», καταλήγει η κυρία Σκούντζου.
Και τι ακριβώς σημαίνει αυτό σε πρακτικό επίπεδο; Το περιγράφει εύγλωττα ο Οδυσσέας Παξινός της Mom: «Στην πραγματικότητα, η πλαστική σακούλα δεν είναι χρήσιμο προϊόν, καθώς μπορούμε εύκολα να την αντικαταστήσουμε με εναλλακτικούς τρόπους μεταφοράς των προϊόντων. Αρκεί να πειστούμε πως είναι δυνατόν να γίνει. Ισως έφτασε, λοιπόν, η ώρα να αναλογιστούμε τι σημαίνει για τη ζωή μας και τον κόσμο το να μην αλλάζουμε μια τόσο μικρή συνήθειά μας»...