Καζάνι που βράζει
Ητου Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ για τις αμβλώσεις δεν έπεσε σαν αστροπελέκι. Εδράζεται σε δεκαετίες οργάνωσης ενός δυναμικού κινήματος φανατικών εναντιούμενων. Tην τελευταία δεκαετία είχαν ψηφιστεί σε πολιτείες των ΗΠΑ περίπου 500 νόμοι που ήδη ναρκοθετούσαν τον δρόμο προς την άμβλωση, με άμεσες επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή: περικοπή αποζημιώσεων από τα ασφαλιστικά ταμεία, λουκέτα σε κλινικές αμβλώσεων κ.ά. Ενας από αυτούς και ο νόμος της πολιτείας του Μισισίπι περί απαγόρευσης των αμβλώσεων μετά τη 15η εβδομάδα κύησης, ακόμη και σε περιπτώσεις βιασμού και αιμομιξίας, ο οποίος είχε απορριφθεί από κατώτερα δικαστήρια μετά την εναντίον του προσφυγή της Jackson Women’s Health Organization, της μοναδικής κλινικής αμβλώσεων στο Μισισίπι (στην Καλιφόρνια λειτουργούν περισσότερες από 150 τέτοιες κλινικές). Οι δικαστές είχαν στηριχθεί στην απόφαση-ορόσημο Ρόου κατά Γουέιντ του 1973, που αναγνώριζε ως συνταγματικό το δικαίωμα στην άμβλωση, και στην Planned Parenthood κατά Casey του 1992, που απαγόρευε την παρεμπόδιση της άμβλωσης. Η πολιτεία Μισισίπι ζήτησε από το Ανώτατο Δικαστήριο να επικυρώσει τον αμφισβητηθέντα νόμο της, ακυρώνοντας τις ιστορικές αποφάσεις. Δηλαδή να αποφανθεί ότι δεν υφίσταται συνταγματικό δικαίωμα στην άμβλωση· και το Ανώτατο Δικαστήριο το έκανε. Δεκατρείς πολιτείες έχουν ήδη ψηφίσει ρυθμίσεις που θέτουν αυτομάτως εκτός νόμου τις αμβλώσεις και αναμένεται να το κάνουν άλλες τόσες.
στην οπισθοδρόμηση της υποχρεωτικής εγκυμοσύνης, στη δαπανηρή μετάβαση σε φιλελεύθερες πολιτείες, στους κινδύνους μιας παράνομης άμβλωσης βάζει η εγκεκριμένη από τον FDA (αλλά προς ποινικοποίηση στις συντηρητικές πολιτείες) φαρμακευτική άμβλωση. Ωστόσο, πρόβλημα αποτελεί όχι μόνον η επισφάλεια των αμβλώσεων, αλλά και η μαζική κρατική επιτήρηση και δίωξη όλων των εμπλεκομένων.
Η απόφαση, που μετατρέπει τη σχετική τάξη σε ανεξέλεγκτη δίνη, δεν είναι μια ουδέτερη εφαρμογή ερμηνευτικών αρχών, αλλά άρνηση δικαιωμάτων. Αποτελεί μια πράξη βαθιά πολιτική (και πολωτική), που τροποποιεί ζωές, νοοτροπίες, κοινωνίες. Και ανοίγει κοχλάζοντα δοχεία, παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις και την επιχειρηματολογία περί διαφορών μεταξύ δικαιωμάτων (ύπαρξη εμβρύου). Το 1868 δεν υπήρχε κατοχυρωμένο δικαίωμα στην άμβλωση. Ομως, ούτε αντισύλληψη. Ούτε γάμοι ομοφυλοφίλων. Μας αφορούν όλα αυτά; Βεβαίως. Ούτε σύνορα ούτε ιδεολογικά στρατόπεδα μπορούν να απομονώσουν το υπερμέγεθες καζάνι που βράζει. Η απόφαση πλήττει την ίδια την έννοια του δικαιώματος, την κοπιαστικά οικοδομημένη βάση του. Από σύγχρονη σιδηροπαγής βεβαιότητα μετατρέπεται σε μία ακόμη αβεβαιότητα.
• Ο Τάκης Θεοδωρόπουλος απουσιάζει. κές του πολιτικές καταβολές. Στοιχήθηκε με τον αντιμνημονιακό –και μετά τον μνημονιακό– ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς να κρυφτεί. Δεν έχασε όμως ποτέ τη δημοκρατική του ετοιμότητα να ακούει – έστω κι αν το χαμόγελό του είχε αρχίσει να γίνεται απέναντι στους ετερόδοξους συνομιλητές του συγκαταβατικό.
κι «ενταγμένος» όμως ήταν ένα αντίβαρο στην κρατούσα μισαλλοδοξία –και το γούστο– του κόμματός «του». Μια εξαίρεση μετριοπάθειας, ει μη και ανεκτικού ήθους, δοκιμασμένου στον πλουραλισμό και την εξωστρέφεια. Ριζωμένου σε μια κουλτούρα ξένη, κυρίως για τους «νεόπλουτους» της συριζαϊκής εξουσίας.
- «δεν φαίνεται». «Δείχνει» «δεν δείχνει». Αυτά τα ρήματα που φέρουν εγγενή την αμφιβολία –τα ρήματα με τα οποία μετρίαζε πάντα τις αποφάνσεις του– χαρακτήριζαν τον Νικολακόπουλο στην τηλεοπτική του ακμή. Ηταν και μια έμμεση υπενθύμιση της σχετικότητας και της ρηχότητας που έχει η πολιτική. Οταν την έχεις μελετήσει τόσο καλά, όσο εκείνος· όταν έχει εντρυφήσει σε όλες τις βίαιες στροφές της, ξέρεις ότι τις περισσότερες φορές της αξίζει μόνο αυτό: Ενα λοξό χαμόγελο.