Οι τιμές του αερίου μειώθηκαν, αλλά η κρίση δεν έχει τελειώσει

Προειδοποίηση του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου στις κυβερνήσεις

Η ενεργειακή κρίση της Ευρώπης δεν έχει τελειώσει, παρά τη μεγάλη μείωση στις τιμές του φυσικού αερίου και την ανάκαμψη του ευρώ, προειδοποιεί το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF). «Το ενεργειακό σοκ στην Ευρώπη παραμένει σημαντικό και συνεχίζεται», αναφέρει σχετική ανάλυσή του, με το ινστιτούτο να επιμένει στην πρόβλεψή του για ύφεση στην Ευρωζώνη το 2023. Οπως επισημαίνει το IIF, το ευρώ έχει πρακτικά ανακάμψει στα επίπεδα όπου βρισκόταν πριν από τον πόλεμο και αφού πρώτα υποχώρησε κάτω από το 1 προς 1 με το δολάριο το περασμένο έτος, τώρα κυμαίνεται σε επίπεδα γύρω στο 1,09 δολ. Η ανάκαμψη του κοινού νομίσματος συνέπεσε με την ανάκαμψη των όρων εμπορίου –της αναλογίας των τιμών των εξαγωγών προς τις τιμές εισαγωγών–, κάνοντας πολλούς να πιστέψουν ότι το ενεργειακό σοκ τελείωσε.

Πραγματικά, σημειώνει η ανάλυση, οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν μειωθεί κατά 75% από τα υψηλά του Αυγούστου του 2022, είτε κοιτάζει κανείς τη spot αγορά είτε τα προθεσμιακά συμβόλαια. Σύμφωνα, όμως, με το IIF, η εικόνα είναι παραπλανητική όταν κοιτάζει κανείς αυτά τα στοιχεία: πρώτον γιατί ακόμα και μετά την τελευταία πτώση, οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου παραμένουν κατά 220%-230% υψηλότερες σε σχέση με τον προ πανδημίας μέσο όρο τους,

επομένως το σοκ στους όρους του εμπορίου παραμένει πολύ μεγάλο για την Ευρώπη. «Η τεράστια εκτίναξη των τιμών του φυσικού αερίου το περασμένο καλοκαίρι έχει προκαλέσει στρέβλωση στην αντίληψη της αγοράς, με αποτέλεσμα η πρόσφατη πτώση τους να μοιάζει σαν η Ευρώπη να επέστρεψε στην κανονικότητα. Δεν είναι έτσι», τονίζουν οι αναλυτές του ινστιτούτου. Δεύτερον, μέρος της πτώσης των τιμών αντανακλά μεγάλες αλλαγές στη ζήτηση, με τη βιομηχανική παραγωγή σε κλάδους έντασης ενέργειας να βρίσκεται πολύ χαμηλότερα από τα προπολεμικά επίπεδα.

Ενα παράδειγμα, σύμφωνα με το IIF, είναι οι κλάδοι χημικών και φαρμάκων της Γερμανίας, όπου η παραγωγή είναι κατά 15% χαμηλότερη από τα προ κρίσης επίπεδα. Αυτή η μείωση της παραγωγής, που σύμφωνα με το ινστιτούτο είναι μόνιμη, συνέβαλε στο να πέσουν οι τιμές του φυσικού αερίου έπειτα από το περυσινό ράλι, έστω και εάν η ανάκαμψη της παραγωγής στους κλάδους αυτοκινήτων και μικροεπεξεργαστών βοήθησε να αποφύγει η Γερμανία την ύφεση το 2022.

Συνεπώς, το IIF καταλήγει ότι το σοκ που πλήττει την Ευρώπη είναι σημαντικό και δεν έχει τελειώσει. Και αυτό έχει σημαντικές προεκτάσεις για τις πολιτικές και τις αγορές. Η μείωση της παραγωγής στους τομείς έντασης ενέργειας οδηγεί το ινστιτούτο να επιμείνει στην πρόβλεψή του για ύφεση στην Ευρωζώνη, κάτι που όπως σημειώνει κάνει δύσκολο να δικαιολογηθούν οι αυξήσεις επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Και με βάση αυτά τα δεδομένα, η ανάκαμψη του ευρώ επίσης δεν δικαιολογείται, τονίζουν οι αναλυτές, προβλέποντας ότι το κοινό νόμισμα θα διολισθήσει εκ νέου και θα επιστρέψει στην 1 προς 1 ισοτιμία με το δολάριο το επόμενο διάστημα.

Αναλυτές του Bloomberg επισημαίνουν, άλλωστε, πως η ενεργειακή κρίση δεν έχει λήξει και επικαλούνται τις συνεχείς διακυμάνσεις στις τιμές του φυσικού αερίου.

Οι τιμές φυσικού αερίου στην Ευρώπη παραμένουν κατά 220%-230% υψηλότερες σε σχέση με τον προ πανδημίας μέσο όρο τους.

«Η τεράστια εκτίναξη των τιμών του φυσικού αερίου το περασμένο καλοκαίρι έχει προκαλέσει στρέβλωση στην αντίληψη της αγοράς, με αποτέλεσμα η πρόσφατη πτώση τους να μοιάζει σαν η Ευρώπη να επέστρεψε στην κανονικότητα. Δεν είναι έτσι», τονίζουν οι αναλυτές του ινστιτούτου.