Κουλτούρα αποσιώπησης
Ενα βαρύ πέπλο άγνοιας και προκαταλήψεων καλύπτει αυτό το κομμάτι της γυναικείας βιολογίας. Η σοβαρότητα των συμπτωμάτων υποτιμάται («Ιδέα σου είναι» ή «Κάνε υπομονή, θα περάσουν»), όπως και οι επιπτώσεις τους στην υγεία. Η κοινωνία στην πλειονότητά της αδιαφορεί – από το οικογενειακό, το φιλικό και το επαγγελματικό περιβάλλον μέχρι τα συστήματα υγείας. Η εμμηνόπαυση παραμένει θέμα ταμπού. Το τέλος της γονιμότητας θεωρείται νόσος. Πολλοί –και, φευ, πολλές– τη βλέπουν ως συνώνυμο του γήρατος, ως προοίμιο του θανάτου. Ετσι, μια κουλτούρα αποσιώπησής της, κυρίαρχη διαχρονικά στις πατριαρχικές κοινωνίες, περνάει ακόμα από γενιά σε γενιά.
Στην τρίτη δεκαετία του 21ου αιώνα, ένα τεράστιο χάσμα εξακολουθεί να υπάρχει ανάμεσα στην ιατρική γνώση και στην ενημέρωση που έχουν στη διάθεσή τους οι γυναίκες. Οι περισσότερες δεν ξέρουν τι να περιμένουν, δεν γνωρίζουν καν τι συμβαίνει στο σώμα τους και γιατί. Δεν ενημερώνονται έγκαιρα για τα συμπτώματα που θα αντιμετωπίσουν, ενώ ακόμα και όταν αυτά εμφανιστούν, συνήθως δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν τα φαρμακευτικά και άλλα σκευάσματα που οι γιατροί ενδεχομένως θα τους συστήσουν λόγω οικονομικού κόστους. Στην πλειονότητά τους, άλλωστε, δεν συνταγογραφούνται.
Κι όμως, η εμμηνόπαυση δεν είναι ασθένεια, αλλά μια προγραμματισμένη από τη φύση αλλαγή, μια εξελικτική προσαρμογή αναγκαία για την επιβίωση του είδους, όπως η έναρξη της εμμήνου ρύσεως στην εφηβεία. Οπως τα κορίτσια προετοιμάζονται για την πρώτη τους περίοδο, έτσι θα έπρεπε και οι ενήλικες να εκπαιδεύονται για την εμμηνόπαυση πολύ νωρίτερα, αντί να αφήνονται μόνες, με τα βασανιστικά συμπτώματα αυτής της φάσης και πλήθος αντικρουόμενων πληροφοριών. Γιατί όταν καταλαβαίνουμε τι ακριβώς συμβαίνει στο σώμα μας, το αξιολογούμε ψύχραιμα και ζητούμε την κατάλληλη βοήθεια. Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά, όμως, εστιάζοντας στις βιολογικές, ψυχολογικές, κοινωνικές και οικονομικές πτυχές της εμμηνόπαυσης.
Τα συμπτώματα και η έντασή τους επηρεάζονται από ένα πλέγμα παραγόντων: ηλικία, συννοσηρότητες, άσκηση, διατροφικές συνήθειες, μεταξύ άλλων.