Τι συμβαίνει στο σώμα

Η εμμηνόπαυση επέρχεται όταν δεν υπάρχουν πια στις ωοθήκες ωοθυλάκια ικανά για ωοθυλακιορρηξία, επομένως δεν υπάρχουν ωάρια. Αυτό συμβαίνει κατά μέσο όρο στην ηλικία των 50-52 ετών, μερικές φορές αρκετά νωρίτερα. Ενα από τα χαρακτηριστικά της είναι η δραστική μείωση των οιστρογόνων. Οι ορμονικές διακυμάνσεις που ξεκινούν τότε είναι δυνατό να πυροδοτήσουν ποικίλες αλλαγές. Τα συνήθη προβλήματα απλώνονται σε μια ευρεία γκάμα: από εξάψεις, νυχτερινή εφίδρωση, πόνο στις αρθρώσεις, διαταραχές του ύπνου, μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας και άγχος, μέχρι προσωρινές μεταβολές στη γνωστική λειτουργία (σύγχυση, δυσκολία συγκέντρωσης), κατάθλιψη, μεταβολικό σύνδρομο, καρδιαγγειακά νοσήματα, οστεοπόρωση, λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος.

Πολλές γυναίκες έχουν ήπια συμπτώματα, άλλες μέτρια, κάποιες σοβαρά. Επηρεάζονται από ένα πλέγμα παραγόντων: ηλικία, συννοσηρότητες, άσκηση, διατροφικές συνήθειες, μεταξύ άλλων. Συνήθως είναι προσωρινά, μερικές φορές όμως επιμένουν, γίνονται μακροχρόνια. Ειδικά η καρδιαγγειακή νόσος που συσχετίζεται με την εμμηνόπαυση προκαλεί στις ΗΠΑ σχεδόν 400.000 θανάτους ετησίως, την ώρα που 40.000 γυναίκες πεθαίνουν από καρκίνο του μαστού. Το θέμα δεν είναι ποια αρρώστια θεωρεί κανείς λιγότερο ή περισσότερο «κακή», αλλά να έχουμε μια καθαρή εικόνα του συνόλου των ασθενειών που προσβάλλουν τις γυναίκες, ώστε να τις αξιολογούμε σωστότερα.

Η ηλικία της εμμηνόπαυσης είναι κατά κύριο λόγο γενετικώς καθορισμένη· σε ποσοστό 30%85%, σύμφωνα με μελέτες. Αν μια μητέρα έχει την τελευταία της έμμηνο ρύση σε ηλικία 45 ετών και κάτω ή 54 ετών και άνω, η κόρη της έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να μπει στην εμμηνόπαυση εξίσου νωρίς ή αργά. Η επιβαρυμένη κατάσταση υγείας γενικά, όπως και ορισμένες παθήσεις (π.χ. αυτοάνοσα νοσήματα, λοίμωξη HIV) συσχετίζονται με μικρότερη ηλικία εμμηνόπαυσης. Σε ηλικία 40-45 ετών συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγεικών παθήσεων και οστεοπόρωσης.

Η εμμηνόπαυση κοστίζει κάθε χρόνο στις Αμερικανίδες περίπου 1,8 δισ. δολάρια σε χαμένες ώρες εργασίας, σύμφωνα με μελέτη της Mayo Clinic που δημοσιεύθηκε πρόσφατα και στην οποία συμμετείχαν 4.400 γυναίκες ηλικίας 45 έως 60 ετών. Εκτός από τις επιπτώσεις στην παραγωγικότητα, κάθε άλλο παρά ευκαταφρόνητο είναι και το ιατρικό κόστος των προβλημάτων υγείας που δημιουργεί: 25 δισ. δολάρια, πάντα στις ΗΠΑ, όπου οι γυναίκες ηλικίας 45 έως 54 ετών αποτελούν το 20% του συνολικού εργατικού δυναμικού. Η μελέτη δεν περιλαμβάνει το κόστος που σχετίζεται με την αλλαγή ή την απώλεια εργασίας ή την αναγκαστική πρόωρη συνταξιοδότηση.

«Αιφνιδιάστηκα. Αν και γιατρός, δεν ήμουν προετοιμασμένη γι' αυτό που θα αντιμετώπιζα. Για τη γενιά μου ήταν θέμα ταμπού. Αυτό πρέπει να αλλάξει , επιτέλους».