Σοσιαλιστική χειρουργική

Κύριε διευθυντά

Τη Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου 1975 την πέρασα στο νοσοκομείο Karolinska της Στοκχόλμης, δίπλα στον (αείμνηστο) καθηγητή-καρδιοχειρουργό Viking Bjork. Τις προσθετικές καρδιακές βαλβίδες που εκείνος επινόησε και κυκλοφόρησαν με το όνομα βαλβίδες Bjork-Shiley, χρησιμοποιούσα από την άφιξή μου στην Ελλάδα (1971).

Την επομένη ξαναπήγα. Και μάλιστα πρωί πρωί, γιατί ήθελα να παρακολουθήσω από την αρχή την εγχείρηση (bypass). Την ώρα που οι αναισθησιολόγοι περνούσαν τις γραμμές ενδοφλεβίων χορηγήσεων στον ασθενή, ρώτησα έναν από αυτούς τι θα στοίχιζε, σε χρήματα, στον ασθενή η εγχείρηση. Και μου απάντησε: Δεν θα το πιστέψεις, μόνο δέκα δολάρια. Αλλά όταν ξυπνήσει, ρώτησέ τον τι φόρους πληρώνει.

Ο άρρωστος τοποθετήθηκε κοιμισμένος στο χειρουργικό

τραπέζι, μια αδελφή νοσοκόμος του έκανε το ξύρισμα και εν συνεχεία τον χειρουργικό καθαρισμό.

Δύο αδελφές χειρουργείου κατόπιν τον σκέπασαν με αποστειρωμένα σινδόνια. Σε λίγα λεπτά εμφανίσθηκαν στην αίθουσα χειρουργείου δύο χειρουργοί για να αρχίσουν την εγχείρηση. Δεν πίστευα στ' αυτιά μου όταν άκουσα την αδελφή χειρουργείου να λέει στους δύο χειρουργούς: «Εσείς δεν είστε στο πρόγραμμα γι' αυτόν τον άρρωστο, να πάτε στην άλλη αίθουσα».

Μου έκανε χειρίστη εντύπωση το γεγονός ότι την ώρα της ναρκώσεως δεν υπήρχε μέλος της χειρουργικής ομάδας στην αίθουσα και οι χειρουργοί δεν ήξεραν ποιον άρρωστο επρόκειτο να ανοίξουν!! Ηταν μια χειρουργική εμπειρία, σε μια σοσιαλιστική χώρα, που παραμένει ανεξίτηλη στη μνήμη μου.

Καρδιοχειρουργός

που ενώνει ένα Βασίλειο αλλά και μια Κοινοπολιτεία 56 εθνών και δύο και πλέον δισεκατομμυρίων ανθρώπων. Και, το σημαντικότερο,