Ολοκληρώθηκε ο πρώτος διαγωνισμός για κοινή προμήθεια αερίου στην Ε.Ε.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΒΟΥΔΟΥΡΗ
Επιτυχώς ολοκληρώθηκε ο πρώτος διαγωνισμός της κοινής πλατφόρμας αγορών φυσικού αερίου της Ευρώπης μέσω του πρόσφατα συσταθέντος μηχανισμού, AggregateEU, ο οποίος αξιοποιεί το συνολικό οικονομικό βάρος της Ε.Ε. για μαζικές αγορές φυσικού αερίου. Συγκεκριμένα, οι διεθνείς προμηθευτές που μετείχαν στον πρώτο γύρο προσέφεραν πάνω από 13,4 δισ. κυβικά μέτρα (bcm) φυσικού αερίου, περισσότερα από τα 11,4 bcm που είχαν ζητηθεί από τους αγοραστές, δηλαδή τις συνολικά 77 ευρωπαϊκές εταιρείες ενέργειας αλλά και τις συμμετέχουσες χώρες, όπως η Ουκρανία. Ωστόσο, ερωτηματικό παραμένει το πώς θα διαμορφωθούν οι τιμές.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, η πλατφόρμα AggregateEU πέτυχε σημαντική προσέλευση αγοραστών και πωλητών φυσικού αερίου μέσα σε λίγες ημέρες από
τις 10 Μαΐου, όταν και προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός. Συνολικά, 110 εταιρείες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον είτε ως αγοραστές είτε ως πωλητές, γεγονός που «ξεπέρασε τις προσδοκίες μας», όπως δήλωσε χθες ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Μάρος Σέφκοβιτς. Πρόκειται «για αξιοσημείωτη επιτυχία. Δείχνει ότι είχαμε δίκιο να συγκεντρώσουμε τη ζήτησή μας, να χρησιμοποιήσουμε τη συλλογική δύναμη έλξης της Ευρώπης και να συνεργαστούμε, ώστε να γεμίσουμε τις αποθήκες φυσικού αερίου για τον επόμενο
χειμώνα», πρόσθεσε. Επί της ουσίας η πλατφόρμα συλλέγει προσφορές από προμηθευτές και αντιστοιχίζει τους αγοραστές με τους προμηθευτές. Το μεγαλύτερο μέρος της καταγεγραμμένης ζήτησης φυσικού αερίου –80%–
αφορά παραδόσεις σε σημεία δικτύων αγωγών, ενώ το 23% είναι για υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG). Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν, η αντιστοίχιση στις πιο ευάλωτες χώρες υπήρξε «ιδιαίτερα θετική» – τα
αιτήματα δηλαδή της Βουλγαρίας και της Ουκρανίας να ικανοποιούνται πλήρως.
Οι τιμές για το φυσικό αέριο κυμαίνονται σήμερα μεταξύ 30 και 35 ευρώ ανά μεγαβατώρα, πολύ κάτω από τα υψηλά επίπεδα-ρεκόρ άνω των 300 ευρώ ανά μεγαβατώρα που σημειώθηκαν πέρυσι το καλοκαίρι, αλλά σχεδόν δέκα φορές υψηλότερα από τα επίπεδα πριν από την πανδημία. «Βασικός στόχος πλέον είναι να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι έχουν επαρκείς προμήθειες φυσικού αερίου για να αποτρέψουν τυχόν ελλείψεις ή οποιαδήποτε έλλειψη, όπως είδαμε τον τελευταίο χρόνο. Με αυτό το καινούργιο εργαλείο φέρνουμε νέους παίκτες στην αγορά, πιστεύουμε ότι συμβάλλουμε επίσης στην τάση που βλέπουμε τώρα στην αγορά φυσικού αερίου, η οποία αποδεικνύει σαφώς ότι οι τιμές μειώνονται και είναι πιο ανταγωνιστικές για τους Ευρωπαίους πελάτες», τόνισε ο κ. Σέφκοβιτς.
Από εδώ και πέρα οι πρώτες
συμφωνίες προβλέπεται να υπογραφούν τον Ιούνιο ή τον Ιούλιο και ακολούθως να επαναλαμβάνεται η διαδικασία υποβολής προσφορών κάθε δύο μήνες. Μέχρι στιγμής τα αιτήματα ζήτησης καλύπτουν παραδόσεις από τον Ιούνιο έως τον Μάιο του 2024. Αντίστοιχα θα γίνουν άλλες πέντε διαδικασίες έως το τέλος του έτους. Περίπου 19 από τις 110 εταιρείες που έχουν δηλώσει συμμετοχή έχουν επίσης εγγραφεί ως μεσάζοντες για να εκπροσωπήσουν μικρότερες εταιρείες που θέλουν να συγκεντρώσουν τη ζήτησή τους.
Οι εταιρείες πλέον θα διαπραγματευθούν τις συμβάσεις φυσικού αερίου, ενώ οι εμπορικές συνομιλίες θα γίνουν μεταξύ των εταιρειών, χωρίς ανάμειξη της Ε.Ε., και γι' αυτόν τον λόγο απέφυγε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν να σχολιάσει το πώς θα διαμορφωθούν οι τιμές. Ανέφερε, ωστόσο, ότι δεν υπάρχει χρόνος για εφησυχασμό λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία.
Οι διεθνείς προμηθευτές προσέφεραν πάνω από 13,4 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου – Οι τιμές θα διαμορφωθούν σε διαπραγματεύσεις μεταξύ των εταιρειών.