Ο λεπτός πάγος του Ιουνίου
Μπορεί το Χρηματιστήριο Αθηνών να εκτοξεύθηκε τη Δευτέρα μετά τα αποτελέσματα των εκλογών, αλλά οι κίνδυνοι για τη διεθνή οικονομία επίσης βρίσκονται στα ύψη. Προφανώς, όχι εν αναμονή των ελληνικών επαναληπτικών εκλογών!
Αυτή τη φορά ο κίνδυνος μιας χρεοκοπίας βρίσκεται στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σύμφωνα με το Διακομματικό Κέντρο Πολιτικής των ΗΠΑ, η χώρα αντιμετωπίζει πλέον «υψηλό κίνδυνο» να στερέψει από χρήματα και να μην μπορεί να πληρώσει τους λογαριασμούς της. Μετρώντας τις ομοσπονδιακές δαπάνες, η ανάλυση σημειώνει ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να χρεοκοπήσουν ακόμη και την επόμενη εβδομάδα. Η υπουργός Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν εντοπίζει την κρίσιμη ημερομηνία από την 1η Ιουνίου.
Η λύση, βεβαίως, θα ήταν η αύξηση του ορίου χρέους από το Κογκρέσο, κάτι που αν δεν γίνει, η ίδια προειδοποιεί ότι «θα οδηγήσει σε δυσχερή θέση τις αμερικανικές οικογένειες, θα πλήξει την παγκόσμια ηγετική μας εικόνα και θα δημιουργήσει ερωτηματικά και για την ικανότητά μας να υπερασπιστούμε τα εθνικά μας συμφέροντα».
Μια αποτυχία να αυξηθεί το όριο του χρέους θα ανάγκαζε την κυβέρνηση να πάρει δύσκολες αποφάσεις για την εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους, ακόμη και με «πάγωμα» της πληρωμής των συντάξεων. Αλλά ακόμη κι έτσι, η αβεβαιότητα θα αύξανε τα επιτόκια και θα έριχνε τις αγορές. Οπως υπολογίζει ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody's, το κλείσιμο της κυβέρνησης ακόμη και για μια εβδομάδα θα είχε ως συνέπεια απώλεια 1,5 εκατομμυρίου θέσεων εργασίας.
Ο Λευκός Οίκος δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο να αξιοποιήσει μια πρόβλεψη του συντάγματος για να αυξήσει το όριο χρέους χωρίς το Κογκρέσο, μονομερώς. Ωστόσο, μια τέτοια απόφαση αναμένεται να προσβληθεί στα δικαστήρια και κάθε πληρωμή θα είναι αμφισβητούμενη, με συνέπειες που εκτιμάται ότι δεν θα είναι πολύ διαφορετικές από χρεοκοπία.
Καθώς απομένουν λίγα 24ωρα, όλες οι ελπίδες εστιάζουν στις διαπραγματεύσεις που συνεχίζονται μεταξύ του προέδρου Τζο Μπάιντεν και του προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων Κέβιν Μακάρθι. Με το διακύβευμα των διαπραγματεύσεων τόσο υψηλό, οι δύο άνδρες σημείωσαν πρόοδο τη Δευτέρα, αλλά δεν διαφαίνεται ακόμη λύση.
Αν αυτή δεν βρεθεί εγκαίρως, το Κογκρέσο θα μπορούσε να αυξήσει το όριο του χρέους για μερικές ημέρες ή εβδομάδες, δίνοντάς τους περισσότερο χρόνο να φθάσουν σε συμφωνία. Με δεδομένες τις καταστροφικές συνέπειες μιας χρεοκοπίας, αυτό είναι ίσως το πιθανότερο σενάριο. Ενα άλλο ενδεχόμενο είναι να πεισθούν κάποιοι λίγοι Ρεπουμπλικανοί να υποστηρίξουν την αύξηση του ορίου χρέους, σε αντάλλαγμα με κάποια επιτροπή μείωσης του ελλείμματος, αλλά αυτό θα είχε μεγάλο πολιτικό κόστος για τους ίδιους.
Εν τω μεταξύ, το Διακομματικό Κέντρο Πολιτικής υποστηρίζει ότι από τις 2 Ιουνίου και μέχρι τις 13, κάθε ημέρα θα είναι και πιο επικίνδυνη. Οπως τονίζει χαρακτηριστικά, από τις αρχές Ιουνίου «το υπουργείο Οικονομικών θα βρίσκεται πλέον σε λεπτό πάγο και το πρόβλημα με τον λεπτό πάγο είναι ότι κάποιες φορές σπάει».