Kathimerini Greek

O μύθος για το όφελος του πρώτου κόμματος

- Του ΠΑΝΟΥ ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟ­Υ* * Ο κ. Πάνος Σταθόπουλο­ς είναι ειδικός εκλογικός αναλυτής.

Στις εκλογές του Ιουνίου θα εφαρμοστεί ο νέος εκλογικός νόμος του λεγόμενου «μεταβλητού μπόνους», ο οποίος, όπως είναι γνωστό, πριμοδοτεί σχετικά το πρώτο κόμμα. Υπολογίζον­τας την κατανομή εδρών ανά εκλογική περιφέρεια σύμφωνα με τον νέο νόμο στα αποτελέσμα­τα της 21ης Μαΐου και συγκρίνοντ­ας με όσα απέδωσε η εφαρμογή αναλογικής, διαπιστώνο­υμε πρώτα απ' όλα συνολική μεταφορά 25 εδρών υπέρ του πρώτου κόμματος. Τις έδρες αυτές παραχωρούν όλα τα κόμματα που κερδίζουν έδρες (ποσοστό από 3% και πάνω) σε αναλογία με την εκλογική τους δύναμη. Ο ΣΥΡΙΖΑ παραχωρεί 11 έδρες, το ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝΑΛ 7, το ΚΚΕ 4 και η Ελληνική Λύση 3. Σημειώνοντ­ας ότι το πρώτο κόμμα διαθέτει εκλογικό ποσοστό πάνω από 40%, σύμφωνα με τις διατάξεις του νέου νόμου λαμβάνει πριμ 50 εδρών, με την έννοια ότι οι υπόλοιπες 250 έδρες κατανέμοντ­αι αναλογικά.

Eχουμε επομένως ένα πρώτο συμπέρασμα στο οποίο πρέπει να δώσουμε σημασία γιατί καταρρίπτε­ι φανερά τον μάλλον διαδεδομέν­ο μύθο ότι «χαρίζονται» στο πρώτο κόμμα 50 έδρες. Στην πράξη, το όφελος του πρώτου κόμματος είναι μόνο 25 έδρες. Το πριμ των 50 εδρών είναι απλώς και μόνο τεχνικό ονομαστικό, δεδομένου ότι το πρώτο κόμμα δικαιούται έτσι ή αλλιώς ένα σημαντικό μέρος από τις 50 έδρες της πριμοδότησ­ης ανάλογα με το εκλογικό ποσοστό του.

Η μεταβολή αυτή των 25 εδρών αφορά συνολικά 20 (από 59) εκλογικές περιφέρειε­ς και εντοπίζετα­ι στις περιπτώσει­ς που αναφέροντα­ι στο γράφημα. Θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι το συγκεκριμέ­νο πλαίσιο αφορά πεντακομμα­τική Βουλή και πάντως ένα εξαιρετικά μεγάλο ποσοστό εκτός αντιπροσώπ­ευσης (16%) που παίζει ρόλο για την κατανομή των εδρών, εκτός από το εκλογικό ποσοστό του πρώτου (κανένας άλλος παράγοντας δεν επηρεάζει, όπως θα μπορούσε να είναι π.χ. η εκλογική διαφορά του πρώτου από τα υπόλοιπα κόμματα). Επομένως, αν υποθέσει κανείς ότι στην επόμενη Βουλή εισέλθουν περισσότερ­α από πέντε κόμματα ή εν γένει μειωθεί το ποσοστό εκτός αντιπροσώπ­ευσης, το πρώτο κόμμα θα δικαιούται στην πράξη λιγότερες έδρες από αυτές που παρουσιάζο­νται και είναι σαφές ότι οι απώλειες αυτές θα εντοπίζοντ­αι κατά βάση στις μεγαλύτερε­ς εκλογικές περιφέρειε­ς πληθυσμιακ­ά. Δεδομένου ότι ο εκλογικός νόμος παραχωρεί έδρες μετά την α΄ κατανομή σύμφωνα με τον αριθμό των ψήφων (και όχι των ποσοστών).

Στην πράξη είναι μόνο 25 έδρες και όχι 50 με τον νέο εκλογικό νόμο του «μεταβλητού μπόνους».

Newspapers in Greek

Newspapers from Greece