O Θεσσαλικός Κάμπος, ο φόβος που ρίζωσε, ο Ολυμπος, ο Κίσσαβος και τα «περάσματα» των υδάτων
Λίγο πολύ όλοι οι κάτοικοι του Θεσσαλικού Κάμπου επλήγησαν από τις καταστροφικές πλημμύρες του περασμένου Σεπτεμβρίου. Ωστόσο υπάρχουν μερικές περιοχές που επλήγησαν μέχρι καταστροφής. Και μία από αυτές είναι και η ιδιαίτερη πατρίδα μου, η περιοχή του Δήμου Παλαμά. Τώρα, οκτώ μήνες μετά, αν επισκεφθείς π.χ. το Βλοχό ή τη Μεταμόρφωση θα μείνεις με το στόμα ανοικτό από τη φρίκη: τίποτα δεν έμεινε από σπίτια, αποθήκες, στάβλους και ποιμνιοστάσια. – Ηρθες, Κώστα;
– Ηρθα, γαμπρέ μου.
«Για δες τα χάλια μας! Και αυτό είναι το λιγότερο, με τι καρδιά και κουράγιο να ξεκινήσεις πάλι από την αρχή; Και γιατί να τα φτιάξω, για να έρθει πάλι αυτός ο βλογημένος να μου τα πάρει; Να, προχθές άρχισε να βρέχει κι όλη τη νύκτα δεν κοιμήθηκα, πίστευα ότι από ώρα σε ώρα θα ξαναπνιγούμε!
Δεν έχω δύναμη να ξεκινήσω, μαύρη είναι η καρδιά μου. Κοντεύει χρόνος και ακόμη μοιρολογώ, απελπισία με κυρίεψε».
Ωστόσο είχε τη δύναμη να μου δώκει ένα πιάτο φαγητό και να συζητήσουμε τα βάσανά τους επί ώρες.
Φεύγοντας σκεπτόμουν: μα καλά, το κράτος δεν σκέφτηκε ότι αυτοί οι άνθρωποι έχουν και ψυχή που τραυματίστηκε βαριά και θέλει βοήθεια; Σε αυτές τις περιπτώσεις, έχω τη γνώμη ότι προέχει η ψυχή. Είναι αυτό που λέγει ο κοσμάκης: Ο λόγος σου με χόρτασε και το ψωμί σου φά' το, παράλληλα βέβαια με την υλική βοήθεια.
Η κοιλάδα της Θεσσαλίας είναι πολύ κλειστή και η μόνη φυσική διέξοδος προς τη θάλασσα είναι το άνοιγμα ανάμεσα στα δύο βουνά, τον Ολυμπο και τον Κίσσαβο. Αλλά και το άνοιγμα αυτό με την πάροδο των αιώνων έχει περιοριστεί κατά πολύ. Αιτία, η βλάστηση που είναι δενδρώδης και θαμνώδης και μάλιστα συμπλέκεται κατά τρόπο πυκνό και αδιαπέραστο. Τα κυρίαρχα πλατάνια στη βάση τους ευνόησαν την ανάπτυξη θαμνωδών φυτών (κισσός κ.ά.) και συν τω χρόνω εγκλωβίστηκε εκεί μεγάλη ποσότητα ιλύος από την άφθονη που μεταφέρει ο Πηνειός με τις συχνές πλημμύρες του, με συνέπεια σιγά σιγά να περιορισθεί το άνοιγμα της κοιλάδας και συνακόλουθα να μειωθεί η παροχετευτικότητα. Αυτός ήταν ένας λόγος των πλημμυρών του Σεπτεμβρίου 2023. Αλλά και η κοίτη του ποταμού από το σημείο των Τεμπών και πίσω σε πολλά σημεία παρουσιάζει στενώσεις λόγω προσχώσεων αλλά και από γεωλογικής μορφής εμπόδια. Θα επισημάνω ένα κυρίαρχο εμπόδιο μεταξύ Φαρκαδόνας και Κεραμιδίου. Στο σημείο αυτό συγκεντρώνονται όλα τα ποτάμια του Θεσσαλικού Κάμπου με συνέπεια τα νερά να εμποδίζονται και να γυρίζουν πίσω («κωλώνουν»).
Συνέπεια της κατάστασης αυτής ήταν να πλημμυρίσουν τα χωριά του Δήμου Παλαμά και θα πλημμυρίζουν πάντοτε αν δεν δοθεί λύση στο καίριο αυτό πρόβλημα. Βέβαια υπάρχουν και πάρα πολλά άλλα προβλήματα που επισημαίνονται στην έκθεση των Ολλανδών.
Πλέον αυτών, επειδή ο Θεσσαλικός Κάμπος είναι ελλειμματικός σε αρδεύσιμο νερό, κρίνω σκόπιμο περιμετρικά του κάμπου, στις παρυφές των βουνών, να γίνουν ταμιευτήρες παντός μεγέθους ώστε τα βρόχινα νερά να μην καταλήγουν στη θάλασσα.
Θα κλείσω το σημείωμά μου με μια καίρια επισήμανση, τη δημιουργία αρμόδιου φορέα για τη διοίκηση, συντήρηση και λειτουργία των όποιων έργων προκριθούν να γίνουν για τη λύση του προβλήματος.