Έλλειμμα επενδύσεων 67 δισ. ευρώ σε υποδομές από 2006 έως 2017
Στα 18,7 δισ. ευρώ ανέρχεται το ανεκτέλεστο έργων μέχρι το 2023
Στα 18,7 δισ. ευρώ ανέρχεται το ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων υποδομών στην Ελλάδα με χρονικό ορίζοντα το 2023, σύμφωνα με τη μελέτη της PwC Ελλάδας «Υποδομές Χρηματοδοτώντας το Μέλλον», που καλύπτει τα έργα υποδομών (μεταφορές, ενέργεια, αναβάθμιση τουριστικού προϊόντος, ύδρευση και διαχείριση αποβλήτων) που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη ή σε προχωρημένο σχεδιασμό.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της PwC, το ποσό αυτό είναι μειωμένο, απόρροια της οικονομικής ύφεσης, που σωρευτικά από το 2006 έως το 2017 έχει προκαλέσει απώλειες επενδύσεων στις υποδομές της χώρας ύψους 67 δισ. ευρώ. Όπως τονίζει ο Μάριος Ψάλτης, διευθύνων σύμβουλος της PwC, «οι επενδύσεις σε έργα υποδομής έχουν οικονομικό πολλαπλασιαστή 1,8 ενισχύοντας τη ζήτηση σε άλλους κλάδους. Ως εκ τούτου δημιουργούν νέες ευκαιρίες απασχόλησης, ελκύουν ξένες επενδύσεις και συμβάλλουν στη βελτίωση των οικονομικών δεικτών και της ανάπτυξης. Προς αυτή την κατεύθυνση, είναι απαραίτητη η επιτάχυνση των έργων υποδομής με τη στήριξη του κρατικού μηχανισμού». Αξίζει να σημειωθεί πως ο τομέας των υποδομών υπολογίζεται πως θα προσελκύσει διεθνώς 86,7 τρισ. δολάρια την περίοδο 2017-2030, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ.
Αναλυτικά, βάσει της μελέτης, 11,1 δισ. ευρώ εκ του συνόλου των 18,7 δισ. ευρώ αφορούν έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη. Από τα 75 έργα που προγραμματίζονται να παραδοθούν έως το 2023, η ενέργεια καλύπτει το 38%, οι σιδηρόδρομοι και τα έργα σε μετρό/τραμ το 36% και οι οδικές συγκοινωνίες το 15%. Ωστόσο, 37 έργα αξίας 9 δισ. ευρώ υλοποιούνται χωρίς σαφές χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης.
Από το 2014 έως το 2017 ολοκληρώθηκαν 25 έργα, με συνολικό προϋπολογισμό 7,7 δισ. ευρώ, εκ των οποίων οι αυτοκινητόδρομοι «Ολυμπία Οδός», με προϋπολογισμό 1,5 δισ. ευρώ, και «Μορέας», με προϋπολογισμό 1 δισ. ευρώ, αποτελούν τα μεγαλύτερα έργα. Σε επίπεδο υλοποίησης, τα περισσότερα έργα ενέργειας και σιδηρόδρομων είναι σε εξέλιξη, με τέσσερα από τα τελευταία να βρίσκονται σε τελικό στάδιο παράδοσης, ενώ τα έργα αναβάθμισης του τουριστικού προϊόντος βρίσκονται σε αρχικό στάδιο ανάπτυξης, με τον σχεδιασμό για το 62% εξ αυτών να μην έχει ολοκληρωθεί.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της μελέτης, οι κύριοι παράγοντες που συμβάλλουν στην έλλειψη χρηματοδότησης των έργων υποδομής είναι ο κακός σχεδιασμός, η αργή διαδικασία πολιτικής συναίνεσης και οι καθυστερήσεις. Τονίζεται πως ζωτικής σημασίας για την αναζωογόνηση των επενδύσεων σε έργα υποδομών είναι η αποτελεσματική απορρόφηση των προγραμμάτων του νέου ΕΣΠΑ, η δημιουργία κινήτρων για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα με τη μορφή παραχωρήσεων και η σταδιακή αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης. Μέσω του νέου ΕΣΠΑ, από το 2014 έως το 2020 αναμένεται να αντληθούν 8,7 δισ. ευρώ για χρηματοδότηση έργων υποδομών. Επίσης επισημαίνεται πως οι ΣΔΙΤ και τα Ομόλογα Έργου θα μπορούσαν να συμβάλλουν στη μεγαλύτερη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στη χρηματοδότηση των έργων υποδομών, εμπλουτίζοντας τα χαρτοφυλάκια των θεσμικών επενδυτών με χαμηλού κινδύνου προϊόντα, αλλά προϋπόθεση αποτελεί η βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος και η μείωση της πολιτικής αβεβαιότητας. Σύμφωνα με τον Ευάγγελο Μαρκόπουλο, επικεφαλής του Τομέα Παροχής Συμβουλευτικών Υπηρεσιών στην Ενέργεια και τις Υποδομές της PwC, «οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης αποτυπώνονται και στις επενδύσεις σε υποδομές, οι οποίες ως ποσοστό του ΑΕΠ μειώθηκαν εντόνως από 3,7% το 2006 σε 1,1% το 2017 χάνοντας 2 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση (συνολική απώλεια 67 δισ. ευρώ). Ως αποτέλεσμα, οι άμεσες θέσεις απασχόλησης στον κλάδο των κατασκευών - υποδομών από το 2009 μειώθηκαν κατά 37%, ενώ τα έργα υποδομών επηρεάστηκαν σημαντικά από τους δημοσιονομικούς περιορισμούς και τη μείωση της ροής της ιδιωτικής χρηματοδότησης».
[SID:11735924]