Η oδύσσεια έφθασε στο τέλος, τα εμπόδια παραμένουν

Στα πρωτοσέλιδα οι προκλήσεις που απομένουν μετά την ολοκλήρωση των προγραμμάτων

Το τέλος εποχής των μνημονίων και η μετάβαση στη νέα εποχή, έπειτα από σχεδόν μία δεκαετία σκληρής λιτότητας, κυριάρχησαν στα πρωτοσέλιδα του διεθνούς Τύπου.

Στα εκτενή άρθρα με αφορμή την ολοκλήρωση τρίτου προγράμματος, αναλυτές και ξένοι ανταποκριτές εστιάζουν στην επόμενη μέρα. Και τονίζουν ότι μπορεί η «Οδύσσεια» της Ελλάδας να έφθασε στο τέλος της, παραμένουν όμως αρκετές προκλήσεις, που δεν αφήνουν μεγάλα περιθώρια για πανηγυρισμούς. Οι δεσμεύσεις για συνέχιση των μεταρρυθμίσεων και για υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα κρατούν δέσμια τη χώρα. Κρίσιμο στοίχημα για την ελληνική οικονομία η προσέλκυση επενδύσεων.

Υπερφορολόγηση

«Τα επόμενα βήματα για την Ελλάδα τώρα που ολοκληρώνεται το πρόγραμμα διάσωσης» είναι ο τίτλος δημοσιεύματος των «Financial Times». «Δεν είμαστε ακόμη στο τέλος του δρόμου. Εξακολουθούν να υπάρχουν βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες προκλήσεις μπροστά μας» δηλώνει στους «FT» κυβερνητικός αξιωματούχος. Το τέλος των μνημονίων δεν τερματίζει τις δεσμεύσεις της Ελλάδας έναντι των πιστωτών, τονίζουν οι «FT», υπενθυμίζοντας την υποχρέωση για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022. Δίνουν επίσης έμφαση στην υπερφορολόγηση, που θέτει εμπόδια στην ανάπτυξη της οικονομίας, αλλά και στα προβλήματα των τραπεζών, που δεν μπορούν ακόμη να συμβάλουν στην ανάπτυξη.

Ζοφερή εικόνα

Οι «Νew York Times» σε ανταπόκρισή τους από την Αθήνα, υπογραμμίζουν ότι το πρόγραμμα τελείωσε, αλλά ο πόνος θα μείνει. Σύμφωνα με τους «NYT», «η Ελλάδα εξέρχεται από μια από τις πλέον πιο καταστροφικές χρηματοπιστωτικές κρίσεις που έπληξαν την Ευρώπη. Η οικονομία επιστρέφει αργά στην ανάπτυξη». Φιλοξενούν δε δηλώσεις πολιτών, που σκιαγραφούν μία ζοφερή εικόνα για τις προοπτικές. «Η διάσωση της Ελλάδας άφησε πίσω της πάνω από το ένα τρίτο του πληθυσμού στο όριο της φτώχειας, τα εισοδήματα των νοικοκυριών μειώθηκαν πάνω από 30%, ενώ πάνω από το ένα πέμπτο των πολιτών δεν είναι σε θέση να καλύψει βασικά έξοδα, όπως το ενοίκιο», γράφει η εφημερίδα.

«Κόκκινα» δάνεια

Το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters κάνει λόγο για σοβαρές προκλήσεις σε αφιέρωμά του με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Η Ελλάδα εξέρχεται από την Οδύσσεια των μνημονίων χωρίς πανηγυρισμούς». «Καθώς η Αθήνα βλέπει τώρα την επάνοδο στην ομαλότητα και την ανάκτηση της οικονομικής κυριαρχίας της, τα σημάδια παραμένουν - οι τράπεζες είναι φορτωμένες με πολύ μεγάλα χαρτοφυλάκια κόκκινων δανείων και το ελληνικό δημόσιο χρέος εξακολουθεί να είναι το υψηλότερο στην Ευρωζώνη, στο 180% του ΑΕΠ».

Μεταρρυθμίσεις

Το CNBC κάνει λόγο για «ιστορική ημέρα». «Είναι μια ιστορική ημέρα για την Ελλάδα και πιθανότατα θα χρησιμοποιηθεί από τον σημερινό κυβερνητικό συνασπισμό, για τις βουλευτικές εκλογές του 2019», δήλωσε στο CNBC ο Ρικάρντο Γκαρσία, επικεφαλής οικονομολόγος της Ευρωζώνης στη UBS. «Πριν από τις γενικές εκλογές του επόμενου έτους, ο Τσίπρας θα θελήσει να πουλήσει αυτή τη στιγμή ως βασικό ορόσημο που κατάφερε να επιτύχει αυτός και το κόμμα του. (Το τέλος της διάσωσης) θα πρέπει επίσης να ενισχύσει την εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των καταναλωτών στην Ελλάδα, καθώς και να προσελκύσει περισσότερες ξένες άμεσες επενδύσεις», υπογράμμισε ο Γκαρσία. Όπως υπογραμμίζεται στο άρθρο του CNBC, το μήνυμα των Ευρωπαίων προς την Ελλάδα είναι σαφές, θα πρέπει να παραμείνει στον σωστό δρόμο των μεταρρυθμίσεων.

Για το Bloomberg, η δοκιμασία της Ελλάδας δεν έχει τελειώσει: «Μόνο μια γνήσια ελάφρυνση χρέους μπορεί να διασφαλίσει ότι η χώρα δεν θα βρεθεί και πάλι σε κρίση».

Θα χρειαστούν δεκαετίες

«Το τέλος της ελληνικής διάσωσης μας θυμίζει τις τεράστιες δοκιμασίες που αντιμετωπίζει η Ε.Ε.» γράφει η βρετανική εφημερίδα «Independent» στο κύριο άρθρο της και προσθέτει: «Με ή άνευ των Βρετανών αξιωματούχων, στις Βρυξέλλες είναι πεπεισμένοι ότι η ελληνική κρίση κατέδειξε την ανάγκη για μεγαλύτερη οικονομική σύγκλιση, προκειμένου να αποφευχθούν στο μέλλον οι διαρθρωτικές ανισορροπίες που πλήττουν την Ευρωζώνη και την Ε.Ε.».

Η βρετανική εφημερίδα τονίζει ότι αν και οι διασώσεις βρίσκονται στο τέλος τους, το εναπομείναν χρέος της Ελλάδας είναι τεράστιο και θα χρειαστούν δεκαετίες για την αποπληρωμή του, ενώ οι δανειστές θα παρατηρούν στενά κάθε κουβέντα του Έλληνα υπ. Οικονομικών.

Προς την Ιθάκη

Εκτενή ρεπορτάζ και στον γερμανικό Τύπο, όπου παρομοιάζεται η έξοδος από το μνημόνιο ως μια πορεία προς την Ιθάκη. «Για τους ίδιους τους Έλληνες δεν αλλάζει κάτι, το βάρος των χρεών παραμένει συντριπτικά υψηλό και ορισμένα από τα μέτρα που συμφωνήθηκαν το 2015 θα εφαρμοστούν το 2019», γράφει η «Frankurter Allgemeine Zeitung» στο πρωτοσέλιδό της. Για τη «Handelsblatt», «ο ασθενής ζει».