Ποιοι φέρνουν την ανάπτυξη στην αγορά tax free shopping
Αύξηση 30% στις συναλλαγές επταμήνου - Ο μαζικός τουρισμός προκαλεί πτώση 7,5% της μέσης κατανάλωσης
Διατηρεί τη δυναμική της η αγορά tax free shopping (αγορές με επιστροφή ΦΠΑ από πολίτες που έρχονται στην Ελλάδα από χώρες εκτός Ε.Ε.), εμφανίζοντας ρυθμό ανάπτυξης περίπου 20% ως προς την αξία των συναλλαγών και 30% ως προς το σύνολο των συναλλαγών στο επτάμηνο Ιανουαρίου - Ιουλίου 2018.
Κινέζοι και Αμερικανοί απέσπασαν σχεδόν το 50% της συνολικής πίτας της αγοράς, με τους Ρώσους να εμφανίζουν περιορισμένη αγοραστική δύναμη συγκριτικά με άλλες περιόδους, επιβεβαιώνοντας τις εκτιμήσεις ότι η αύξηση των πωλήσεων τουριστικών πακέτων από Ρωσία προς Ελλάδα δεν συνοδεύεται με αντίστοιχη αύξηση της οικονομικής απόδοσης.
Θα πρέπει δε να σημειωθεί ότι η αύξηση του τουρισμού σε επίπεδα-ρεκόρ αναδεικνύει σε μεγάλο βαθμό την ανάπτυξη του μαζικού τουρισμού. Έτσι, οι παραπάνω επιδόσεις της αγοράς tax free καταγράφηκαν σε μια περίοδο που η μέση κατανάλωση συνέχισε να επιβραδύνεται, καταγράφοντας πτώση 7,5%. Οι πιέσεις αυτές βέβαια αποκλιμακώνονται αν ληφθεί υπ’ όψιν ότι το 2017 η μέση κατανάλωση παρουσίασε κάθετη πτώση (-25%), αποτέλεσμα σ’ έναν βαθμό και της μείωσης του κατώτατου ορίου συναλλαγών tax free στα 50 ευρώ από 120 ευρώ προηγουμένως. Σύμφωνα με τον κ. Μάνθο Δημόπουλο, διευθύνοντα σύμβουλο της Global Blue Hellas, «όσο η κίνηση του τουρισμού παραμένει μεγαλύτερη από την κάμψη της μέσης δαπάνης τα έσοδα θα παραμένουν αυξητικά σε σχέση με την περυσινή περίοδο». Αναφέρεται δε στον υψηλό κίνδυνο του περιορισμού της μέσης δαπάνης λόγω της αύξησης του μαζικού τουρισμού σε επίπεδα υψηλότερα από την αύξηση του αριθμού των τουριστών και τονίζει ότι θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για την προσέλκυση πιο ποιοτικού τουρισμού, ώστε να αντισταθμιστεί η τάση της μείωσης των εσόδων ανά τουρίστα.
Ανάλυση της αγοράς
Αναφορικά με τη διάρθρωση της αγοράς, αδιαφιλονίκητοι ηγέτες είναι οι Κινέζοι, με μερίδιο 37,48% στο σύνολο της αξίας των συναλλαγών tax free στο επτάμηνο Ιανουαρίου - Ιουλίου 2018, έχοντας μάλιστα ενισχύσει τη θέση τους συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2017 κατά 18,65%. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραχώρησε στη «N» η Global Blue Hellas, εταιρεία με ηγετικό μερίδιο στην ελληνική και διεθνή αγορά, στη συνολική κατάταξη Νο2 εθνικότητα είναι οι Αμερικανοί, με μερίδιο 10,31%, ενισχυμένο κατά 28,13% σε σχέση με πέρυσι. Οι Αμερικανοί φαίνεται να εδραιώνονται στη συγκεκριμένη θέση, αφού συγκρατούν διπλάσιο μερίδιο από τις εθνικότητες που ακολουθούν στην κατάταξη.
Είναι ενδεικτικό ότι στην τρίτη θέση ανέβηκαν οι Ισραηλινοί έπειτα από μια ισχυρή ανάπτυξη της τάξης του 69,22% και ελέγχουν πλέον το 5,81% της αγοράς. Στην τέταρτη θέση συναντάμε τους προερχόμενους από τη FYROM, οι οποίοι υιοθετούν ολοένα και περισσότερο τη χρήση των προνομίων του tax free shopping. Με σταθερά ανοδική πορεία (η αύξηση στο επτάμηνο ανήλθε σε 38,57%) κατέκτησαν μερίδιο 5,3%. Οι Ρώσοι ακολουθούν στην πέμπτη θέση της κατάταξης με αποδυναμωμένο μερίδιο συγκριτικά με το αντίστοιχο περσινό διάστημα κατά 1,09%. Απέσπασαν μόλις το 4,9% της αξίας της αγοράς. Υπενθυμίζεται ότι στο τέλος του 2017 οι Ρώσοι κατείχαν την τρίτη θέση της κατάταξης με μερίδιο 7,4%, έχοντας μάλιστα αυξήσει την αξία των συναλλαγών τους πάνω από 15% στο σύνολο του έτους.
Οι πέντε παραπάνω εθνικότητες πραγματοποίησαν πάνω από το 60% της αξίας των συναλλαγών tax free στο επτάμηνο Ιανουαρίου - Ιουλίου 2018. Ακολουθούν οι Σέρβοι, με μερίδιο 2,91%, οι οποίοι αύξησαν το μερίδιό τους κατά 20,36%, οι Αιγύπτιοι με 2,51% και ενισχυμένη θέση κατά 23,43% και οι Αλβανοί με 2,57%, οι οποίοι έχουν αυξήσει το μερίδιό τους στο επτάμηνο του 2018 κατά 49,07%. Μικρότερο μερίδιο ελέγχουν οι Αυστραλοί (2,5%) αν και έχουν ενισχύσει τη θέση τους (κατά 12,40%) και οι Λιβανέζοι (με 1,98%) που έχασαν λίγο έδαφος σε σχέση με πέρυσι (-6,27%), ενώ ακολουθούν εθνικότητες με μικρότερα μερίδια.
Σε επίπεδο συναλλαγών αυτοί που έκοψαν περισσότερες αποδείξεις στο επτάμηνο Ιανουαρίου - Ιουλίου 2018 συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2017 είναι οι Αλβανοί (+68,87%), οι Ισραηλινοί (+62,54%) και οι προερχόμενοι από τη FYROM (+54,18%). Επίσης οι Αιγύπτιοι επέδειξαν αξιοσημείωτη κινητικότητα, με αύξηση συναλλαγών κατά 46,94%, αλλά και οι Σέρβοι με 32,49%. Οι Αμερικανοί πραγματοποίησαν 28,08% περισσότερες συναλλαγές από πέρυσι, οι Λιβανέζοι 23,51%, οι Αυστραλοί 21,57%, ενώ πιο ήπια αύξηση του αριθμού συναλλαγών διαπιστώνεται από Κινέζους (10,35%) και Ρώσους (6,8%).
Είδη μόδας και κοσμήματα
Διερευνώντας την αξία των αγορών ανά είδος διαπιστώνουμε ότι σημειώνεται αύξηση σε όλες τις κατηγορίες, τόσο στα είδη μόδας (16,29%) όσο και στα κοσμήματα (8,8%) και τα άλλα είδη (32,96%), αν και η μέση δαπάνη εμφανίζεται αυξημένη συγκριτικά με πέρυσι μόνο στα κοσμήματα και ρολόγια. Πρόκειται για αύξηση της τάξης του 31,40%, η οποία κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική και αρκετά ενθαρρυντική για τον κλάδο, αν και θα πρέπει να συνεκτιμηθεί και η περσινή κάμψη της κατηγορίας. Υπενθυμίζεται ότι το 2017 σε ρολόγια και κοσμήματα η αξία των συναλλαγών ενισχύθηκε κατά 19,79%, ενώ η μέση δαπάνη επιβραδύνθηκε κατά 5,4%. Στα είδη μόδας παρατηρήθηκε αύξηση 27,91% στην αξία των αγορών, ενώ η μέση δαπάνη στη συγκεκριμένη κατηγορία υποχώρησε κατά 27% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Στο επτάμηνο του 2018 σημειώθηκε πτώση της μέσης δαπάνης στα είδη ένδυσης και μόδας της τάξης του 10,92%, ενώ στα υπόλοιπα είδη αυτή διαμορφώθηκε σε 1,56%.