Διορθώσεις σε αδικίες των τεκμηρίων
Δυνατότητα απαλλαγής από επιβαρύνσεις λόγω τεκμαρτών δαπανών δίνει η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών
Τη δυνατότητα απαλλαγής από υπέρογκες πρόσθετες φορολογικές επιβαρύνσεις που προκύπτουν με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης έχουν οι φορολογούμενοι ακόμη και στις περιπτώσεις που οι επιβαρύνσεις αυτές είναι αποτέλεσμα λαθών και παραλείψεών τους, κατά τη συμπλήρωση των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, αλλά οι αρμόδιες ΔΟΥ δεν κάνουν αποδεκτές τις τροποποιητικές-διορθωτικές δηλώσεις που υποβάλλουν. Σύμμαχό τους στην προσπάθεια αποφυγής των άδικων επιβαρύνσεων έχουν πλέον τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών της ΑΑΔΕ, στην οποία μπορούν να υποβάλουν ενδικοφανείς προσφυγές εντός προθεσμίας 30 ημερών από τη στιγμή που οι αρμόδιες ΔΟΥ απορρίπτουν τα αιτήματά τους για υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων και διαγραφή των πρόσθετων επιβαρύνσεων που έχουν προκύψει με βάση τις αντικειμενικές δαπάνες (τεκμήρια) διαβίωσης του άρθρου 31 του ΚΦΕ.
Η ΔΕΔ με δύο αποφάσεις που εξέδωσε τον Μάιο και τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους δικαίωσε ισάριθμους φορολογούμενους οι οποίοι είχαν προσφύγει και πέτυχαν διαγραφή των επιπλέον φόρων εισοδήματος με τους οποίους αρχικά επιβαρύνθηκαν. Ειδικότερα:
1) Με την υπ’ αριθμόν 1122/295-2018 απόφαση της ΔΕΔ Θεσσαλονίκης έγινε δεκτή η ενδικοφανής προσφυγή φορολογουμένου, ο οποίος ζητούσε να διαγραφεί προστιθέμενη διαφορά αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης ύψους 2.944,12 ευρώ του 2016, στην οποία αντιστοιχούν επιπλέον φόρος εισοδήματος και ειδική εισφορά αλληλεγγύης συνολικού ύψους 647,71 ευρώ. Η προστιθέμενη αυτή διαφορά προέκυψε επειδή για τον τεκμαρτό προσδιορισμό του εισοδήματος του συγκεκριμένου φορολογούμενου ελήφθησαν υπόψη αντικειμενικές δαπάνες (τεκμήρια) διαβίωσης ύψους 9.650 ευρώ για την ιδιοκατοικούμενη κύρια κατοικία του και 4.480 ευρώ για το επιβατικό αυτοκίνητο Ι.Χ. που χρησιμοποιούσε, καθώς επίσης και η ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης ύψους 2.500 ευρώ που ισχύει για κάθε έγγαμο φορολογούμενο. Ουσιαστικά, δηλαδή, το συνολικό ποσό τεκμαρτού εισοδήματος που προέκυψε από το άθροισμα των παραπάνω αντικειμενικών δαπανών (τεκμηρίων) διαβίωσης του φορολογούμενου ανήλθε σε 16.630 ευρώ και ήταν υψηλότερο κατά 2.944,12 ευρώ από το δηλωθέν εισόδημά του.
Ο προσφεύγων είχε προβάλει ως αιτιολογία του αιτήματός του (για διαγραφή της προστιθέμενης διαφοράς αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης των 2.944,12 ευρώ και των αντίστοιχων ποσών φόρου εισοδήματος και εισφοράς αλληλεγγύης, συνολικού ύψους 647,71 ευρώ) το γεγονός ότι φιλοξενεί στην κύρια κατοικία του τον γιο του, ο οποίος είναι άτομο με ειδικές ανάγκες με ποσοστό αναπηρίας άνω του 67% και έχει εισόδημα από συντάξεις ύψους 9.135,60 ευρώ με το οποίο συμβάλλει στις δαπάνες διαβίωσής του και της κατοικίας του. Η ΔΕΔ έκανε δεκτή την προσφυγή του φορολογούμενου βασιζόμενη στις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 31 του ν. 4172/2013, σύμφωνα με τις οποίες:
Το συνολικό τεκμαρτό εισόδημα που προκύπτει από το άθροισμα των αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης μπορεί να αμφισβητηθεί από τον φορολογούμενο όταν η πραγματική δαπάνη διαβίωσής του είναι μικρότερη από το τεκμαρτό αυτό εισόδημα, εφόσον αυτός αποδείξει το γεγονός αυτό με βάση πραγματικά περιστατικά ή στοιχεία. Τέτοια περιστατικά συντρέχουν μεταξύ άλλων σε περιπτώσεις φορολογουμένων που συγκατοικούν με συγγενείς πρώτου βαθμού και έχουν μειωμένες δαπάνες διαβίωσης λόγω αποδεδειγμένης συμβολής των συγγενών αυτών στις εν λόγω δαπάνες, με την προϋπόθεση ότι οι τελευταίοι αυτοί έχουν εισόδημα από εμφανείς πηγές.
Σε κάθε τέτοια περίπτωση η διαφορά μεταξύ του συνολικού τεκμαρτού εισοδήματος, όπως προσδιορίστηκε από τις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης, και της πραγματικής δαπάνης διαβίωσης του φορολογούμενου λαμβάνεται υπόψη για τον προσδιορισμό του τεκμαρτού εισοδήματος του συγγενούς (στη συγκεκριμένη περίπτωση του υιού) που θεωρείται ότι συμβάλλει στις δαπάνες διαβίωσης του υπόχρεου.
Η ΔΕΔ με την απόφασή της διέταξε τον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔΟΥ να αποδεχθεί την αιτούμενη από τον προσφεύγοντα φορολογούμενο τροποποίηση του εκκαθαριστικού σημειώματος της δήλωσης εισοδήματος του φορολογικού έτους 2016 και να μεταφέρει την προστιθέμενη διαφορά της αντικειμενικής δαπάνης των 2.944,12 ευρώ στον ανάπηρο υιό του.
Με την υπ’ αριθμόν 1185/7-6-2018 απόφαση της ΔΕΔ Θεσσαλονίκης, έγινε δεκτή ενδικοφανής προσφυγή φορολογούμενου ο οποίος είχε ζητήσει από την αρμόδια ΔΟΥ να διενεργήσει νέα εκκαθάριση στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2016, μέσω τροποποιητικής δήλωσης που υπέβαλε στις αρχές του 2018, προβάλλοντας ως αιτιολογία το γεγονός ότι εκ παραδρομής δήλωσε ιδιοκατοίκηση και χρεώθηκε με αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης χρήσης κατοικίας, ενώ στην πραγματικότητα ήταν φιλοξενούμενος του πατέρα του και θα έπρεπε να είχε εξαιρεθεί από τη συγκεκριμένη αντικειμενική δαπάνη. Το αίτημά του για επανεκκαθάριση της αρχικής δήλωσής του βάσει της υποβληθείσας τροποποιητικής δεν είχε γίνει δεκτό από την αρμόδια ΔΟΥ, λόγω μη προσκόμισης δικαιολογητικών που να αποδεικνύουν τα αναφερόμενα στο αίτημά του. Για να πειστεί η ΔΕΔ και να κάνει αποδεκτή την προσφυγή του, ο φορολογούμενος προσκόμισε αντίγραφο του συμβολαίου της επίμαχης κατοικίας από όπου προέκυπτε ότι ο ίδιος είχε την ψιλή κυριότητα και ο πατέρας του την επικαρπία καθώς και τα αντίγραφα της αρχικής και της τροποποιητικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, των εντύπων Ε9 του ιδίου και του πατέρα του, καθώς και αντίγραφο λογαριασμού της ΔΕΗ. Τα συγκεκριμένα δικαιολογητικά κρίθηκαν επαρκή και έγιναν δεκτά από τη ΔΕΔ.