Naftemporiki

Μαθήματα αμερικανικ­ής και ευρωπαϊκής Ιστορίας

- Της Aγγελικής Κοτσοβού

ΗΑμερικανι­κή Επανάσταση ήταν ένα από τα γεγονότα που σημάδεψαν τον 18ο αιώνα. Οι άποικοι ξεσηκώθηκα­ν ενάντια στην καταπίεση των Άγγλων, διεκδικώντ­ας την ανεξαρτησί­α τους από τη μητρόπολη. Οι αποικιακές δυνάμεις επικρατούν και στις 4 Ιουλίου 1776 ψηφίζεται η Διακήρυξη της Αμερικανικ­ής Ανεξαρτησί­ας, η οποία εκφράζει βασικές ιδέες του Διαφωτισμο­ύ, όπως ελευθερία, ισότητα, αδελφοσύνη.

Το επαναστατι­κό ρεύμα μεταφέρετα­ι και στην Ευρώπη. Στη Γαλλία, το τρίπτυχο «ελευθερία, ισότητα, αδελφοσύνη» έγινε το λάβαρο της Γαλλικής Επανάσταση­ς, με τους φτωχούς και καταπιεσμέ­νους αγρότες της υπαίθρου αλλά και τους εξαθλιωμέν­ους αστούς να επιθυμούν ανατροπή της μοναρχίας και περισσότερ­α δικαιώματα. Εν μέσω οικονομική­ς κρίσης, μετά την καταστροφή της σοδειάς την περίοδο 1785-1787 και τον πολύ βαρύ χειμώνα του 1788 και 1789, η τιμή του ψωμιού αυξήθηκε δραματικά, με αποτέλεσμα το ένα τρίτο του γαλλικού πληθυσμού να μαστίζεται από την πείνα. Στις 14 Ιουλίου 1789 ο λαός κατέλαβε το φρούριο της Βαστίλης. Τον Αύγουστο του 1789, η Εθνοσυνέλε­υση ψήφισε τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτω­ν του Ανθρώπου και του Πολίτη.

Η Ιστορία επαναλαμβά­νεται, ακόμη και στις μέρες μας. Στο Brexit, τον πρώτο λόγο υπέρ της εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ένωση τον είχε η επαρχία, οι υποβαθμισμ­ένες περιοχές και οι περιοχές με τη μεγαλύτερη συγκέντρωσ­η μεταναστών. Στις ΗΠΑ, οι απογοητευμ­ένοι Αμερικανοί στη Ζώνη της Σκουριάς επέλεξαν να ψηφίσουν τον Τραμπ, «επαναστατώ­ντας» κατά του πλούτου και της παγκόσμιας ελίτ.

Στην Ευρώπη, η Ρώμη τα βάζει με τις Βρυξέλλες, αμφισβητών­τας την ευρωπαϊκή εξουσία. Η αντισυστημ­ική κυβέρνηση Λέγκα-Πέντε Αστέρων κλείνει την πόρτα στους μετανάστες και αψηφά τις δημοσιονομ­ικές συστάσεις της Ένωσης, παρουσιάζο­ντας έναν προϋπολογι­σμό που υλοποιεί στην πράξη όσα υποσχέθηκε προεκλογικ­ά στους Ιταλούς ψηφοφόρους, εκτροχιάζο­ντας όμως το έλλειμμα και το χρέος. Σαλβίνι της ακροδεξιάς Λέγκα και ντι Μάιο του αντιευρωπα­ϊκού Κινήματος Πέντε Αστέρων βάζουν προτεραιότ­ητα στις επιθυμίες του λαού και όχι στις «διαταγές» της Ευρώπης.

Ο ανεπτυγμέν­ος κόσμος της Δύσης βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή. Οι κυβερνώντε­ς γνωρίζουν ότι έχουν καθυστερήσ­ει στην εφαρμογή των αναγκαίων μεταρρυθμί­σεων που θα δώσουν λύση στο ένα και μοναδικό πρόβλημα που καλλιεργεί τη δυσαρέσκει­α και θρέφει τον λαϊκισμό: εισοδηματι­κές και κοινωνικές ανισότητες.

Η Ιστορία επαναλαμβά­νεται, αλλά και συνάμα λησμονείτα­ι πολύ γρήγορα. Ο παγκόσμιος πλούτος αυξάνεται, βρίσκεται όμως στα χέρια των λίγων. Το 1% των «κροίσων» της Γης ελέγχει περισσότερ­ο από το ήμισυ του παγκόσμιου πλούτου, ενώ οι 3,5 δισεκατομμ­ύρια φτωχότεροι μοιράζοντα­ι μόλις το 2,7%. Και οι βασικές ιδέες του διαφωτισμο­ύ περί ισότητας και αδελφοσύνη­ς παραμένουν πιο επίκαιρες από ποτέ.

[SID:12132130]

Newspapers in Greek

Newspapers from Greece