Στοίχημα για το HR η «αρμονία» στο μίγμα των εργαζομένων
Σε ευκαιρίες μάθησης, συνέργειες και αγάπη για τη δουλειά εντοπίζεται η λύση
Ένα μεγάλο στοίχημα αποτελεί για τους HR managers και τους επαγγελματίες ανθρώπινου δυναμικού η προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των εργαζομένων διαφορετικών γενεών, που αποτελεί τον πιο σημαντικό παράγοντα στην υλοποίηση της στρατηγικής των επιχειρήσεων και στην επίτευξη των προσδοκώμενων οικονομικών αποτελεσμάτων.
Το κλειδί για να επιτευχθεί αρμονία σ’ αυτήν τη σχέση εντοπίζεται στην αγάπη για τη δουλειά, στις ευκαιρίες διά βίου μάθησης και στις συνέργειες. Σε μια συγκυρία που οι νέοι κάτω των 30 αποτελούν το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού γίνεται σαφές ότι οι οικονομικές προοπτικές και το μέλλον της εργασίας συνδέονται άμεσα με τις νεότερες γενιές - που αποτελούν σχεδόν το 1/3 των εργαζομένων στις επιχειρήσεις. Συχνά ακούμε από επαγγελματίες ανθρώπινου δυναμικού όταν περιγράφουν τους millennials και τους νέους της γενιάς Ζ, δηλαδή τους 20άρηδες και τους 30άρηδες, να αναφέρουν: γκρινιάρης, κακομαθημένος, ταλαντούχος, αλλά τεμπέλης...
Δεν είναι εύκολο να τους κατηγορήσει κανείς δεδομένης της δυσκολίας που αντιμετωπίζουν στην προσπάθεια να δημιουργήσουν ένα πιστό εργατικό δυναμικό, όταν οι νέες γενιές αλλάζουν δουλειά τέσσερις φορές πριν φτάσουν καλά καλά τα 30. Είναι ζητούμενο πώς θα διαχειριστούν θέματα αμοιβών και παροχών σε ένα τέτοιο μίγμα υποψηφίων. Για παράδειγμα, ένας εργαζόμενος μπορεί να διαθέτει 30 χρόνια εμπειρίας έχοντας εργαστεί σε πολλές διαφορετικές χώρες, αλλά σε τέσσερις μόνο εργοδότες, ενώ ένας άλλος μπορεί να είναι μόλις 30 ετών και κατά μέσο όρο να έχει μείνει στον ίδιο εργοδότη λιγότερο από τρία χρόνια, γεγονός που σημαίνει ότι αλλάζει δουλειά πιο συχνά στη διάρκεια μιας δεκαετίας απ’ ό,τι ο συνάδελφός του στα 30 χρόνια προϋπηρεσίας του.
Στην πραγματικότητα όμως και οι δύο θέλουν τα ίδια πράγματα στη δουλειά: πάθος και αγάπη γι’ αυτό που κάνουν, δυνατότητες μάθησης και ευκαιρίες για συνεργασία και εξέλιξη.
Το «οικονομικό» δεν είναι πανάκεια
Εμπειρογνώμονες επισημαίνουν την ανάγκη βελτίωσης της κατανόησης των μηνυμάτων που στέλνουν οι νέοι γι’ αυτό που λέμε «αγάπη για τη δουλειά». Όταν τα μεγαλύτερα στελέχη βλέπουν τους νέους να αλλάζουν θέσεις εργασίας, είναι πιθανότερο να συνδέσουν αυτή την τάση με τον «πόλεμο για ταλέντο», που μπορεί να κερδηθεί μόνο με την προσφορά υψηλότερων μισθών. Σύμφωνα με την έρευνα Global Shapers 2017 του δικτύου Global Shapers Community (GSC) της πλατφόρμας Quartz, ο μισθός είναι πράγματι ένα από τα πιο σημαντικά κριτήρια για τους νέους όταν εξετάζουν τις ευκαιρίες απασχόλησης.
Σχεδόν οι μισοί από τους ερωτηθέντες στην παγκόσμια έρευνα δήλωσαν ότι ο μισθός είναι κορυφαίας σημασίας στο μυαλό τους. Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει ότι κυνηγούν τη δουλειά για το «οικονομικό». Κι αυτό είναι συμπέρασμα και ελληνικών ερευνών σε νέους που εργάζονται στην Ελλάδα ή έχουν μεταναστεύσει. Η «σημασία του σκοπού» σε συνδυασμό με την «επίδραση στην κοινωνία» έρχονται στη δεύτερη θέση, με το 40% των millennials να τα τοποθετεί μεταξύ των κορυφαίων προτεραιοτήτων του.
Η «επαγγελματική ανάπτυξη» και η «ισορροπία της επαγγελματικής με την προσωπική ζωή» θεωρούνται επίσης σημαντικά για την καθοδήγηση των επαγγελματικών επιλογών, σύμφωνα με το 40% και το 30% των ερωτηθέντων αντίστοιχα.
Στην πραγματικότητα η ιδέα ότι τα χρήματα είναι κεντρικό ζητούμενο σε ένα βήμα καριέρας μπορεί να απηχεί περισσότερο την ιδεολογία μιας παλαιότερης γενιάς.
Τα χρήματα δεν είναι αποφασιστικός παράγοντας για να παραμείνουν οι άνθρωποι στη δουλειά τους. Οι νεότερες γενιές συχνά ενδιαφέρονται περισσότερο για τους μη χρηματοοικονομικούς παράγοντες, όπως το ευέλικτο ωράριο και το πιο ισορροπημένο πρόγραμμα εργασίας. Ακόμη και όταν οι άνθρωποι φεύγουν για μια δουλειά με καλύτερες αποδοχές, αναμφισβήτητα θα μπορούσαν να έχουν μείνει αν είχαν μια πιο ικανοποιητική συμφωνία με τον προηγούμενο εργοδότη τους, από τον οποίο περιμένουν αναγνώριση - ένα «ευχαριστώ»…
Συνεργασία μεταξύ γενεών
Η συμφιλίωση και η συνεργασία των γενεών στον χώρο εργασίας προωθείται συχνά με τη βοήθεια που προσφέρουν οι νεότεροι στους μεγαλύτερους σε θέματα που έχουν κοινωνικό σκοπό. Αυτή η προσπάθεια για το «καλό» έχει οδηγήσει σε έναν αγώνα τις επιχειρήσεις που θέλουν να αποδείξουν ότι οι στόχοι τους ωφελούν την κοινωνία. Αντίστροφα, οι οργανώσεις που δεν έχουν κανέναν άλλο σκοπό εκτός από το κέρδος τελικά αποδεικνύεται ότι έχουν αρνητικό κοινωνικό αντίκτυπο.
Η έννοια του «καλού» όμως αφορά και τη «βοήθεια προς τους άλλους» μέσω της δικτύωσης, που μπορεί να φέρει κοντά διαφορετικές γενεές. Οι προτιμήσεις ωστόσο διαφέρουν, καθώς ενώ οι millennials είναι πιο ικανοποιημένοι εάν αισθάνονται ότι μπορούν να βοηθήσουν στο να αλλάξει ο κόσμος, οι baby boomers αισθάνονται ικανοποιημένοι όταν μπορούν να βοηθήσουν έναν συνάδελφο. Ένας τρόπος να συνδυαστούν αυτές οι προτιμήσεις θα μπορούσε να είναι η βελτίωση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, με την ανταλλαγή απόψεων και την προώθηση της συνεργασίας.
Είναι ενδεικτικό επίσης ότι οι νέοι αισθάνονται ότι δεν ακούγεται η φωνή τους, καθώς το 55,9% των ερωτηθέντων στην έρευνα Global Shapers διαφώνησε με τη δήλωση: «Στη χώρα μου οι απόψεις των νέων εξετάζονται πριν από τη λήψη σημαντικών αποφάσεων».
Επίσης οι νέοι θεωρούν την κλιματική αλλαγή ως τη μεγαλύτερη πρόκληση της εποχής. Είναι σαφές ότι η ταχεία εφαρμογή του Στόχου 13, στο πλαίσιο των 17 παγκόσμιων στόχων για την αειφόρο ανάπτυξη («καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεών της») αποτελεί βασική προϋπόθεση σε επίπεδο εθνικού σχεδιασμού πολιτικής. Ωστόσο, η λήψη αποφάσεων σχετικά με τις ακριβείς ενέργειες που πρέπει να αναληφθούν
σε όλα τα επίπεδα μιας κοινωνίας για την καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος είναι ένα πιο ανοικτό ζήτημα, που θέλει τη συμμετοχή όλων για να επιλυθεί. Συνεργασία απαιτείται και στο θέμα της επιχειρηματικότητας, όπου η πλειονότητα των νέων είναι αισιόδοξοι για τον αντίκτυπο της τεχνολογίας και της καινοτομίας, καθώς το 78,6% πιστεύει ότι «η τεχνολογία δημιουργεί θέσεις εργασίας» σε αντίθεση με το 21,4% που λέει ότι «καταστρέφει θέσεις εργασίας».
Ωστόσο, δεν μπορεί μόνο η τεχνολογία να αντιμετωπίσει την ανησυχητική πραγματικότητα των 71 εκατ. ανέργων ηλικίας 15 έως 24 ετών σε όλο τον κόσμο, όπως αναφέρει η Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ILO). Η ανεργία στους νέους είναι μια πρόκληση για τα κράτη ανεξάρτητα με το στάδιο της οικονομικής τους ανάπτυξης.
Για παράδειγμα, η Λατινική Αμερική αντιμετωπίζει υψηλά και αυξανόμενα ποσοστά ανεργίας των νέων (υψηλότερα από 17% το 2017) και το επίπεδο της Ε.Ε. βρίσκεται επί του παρόντος σε παρόμοιο επίπεδο, με ποσοστά από 35% έως πάνω από 40% σε χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία αλλά και η Ελλάδα.