Η Ελλάδα των αντιθέσεων και των αμφίθυμων ηρώων
Η ηθοποιός Μαρία Τσιμά μάς μιλάει για την «Ιφιγένεια η εν Αυλίδι»
Ό «σο οι άνθρωποι είναι περίεργοι και πεινούν όχι μόνο για το ψωμί αλλά για μια φέτα αλήθειας, δικαιοσύνης και ελευθερίας θα υπάρχει ελπίδα…» ανέφερε η ηθοποιός Μαρία Τσιμά, μιλώντας μας με αφορμή την παράσταση «Ιφιγένεια η εν Αυλίδι». Η τραγωδία του Ευριπίδη, η μεγάλη καλοκαιρινή παραγωγή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, ανεβαίνει απόψε και αύριο το βράδυ στο αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, σε νέα μετάφραση Παντελή Μπουκάλα και σκηνοθεσία Γιάννη Καλαβριανού, ενώ, κατόπιν, θα ακολουθήσει μια μεγάλη περιοδεία σε Ελλάδα και Κύπρο.
Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για την παράσταση;
«Είναι μια παράσταση - αναστοχασμός για τις έννοιες της θυσίας, του ηρωισμού και της ευθύνης. Ο Ευριπίδης παίζει με τα όρια της τραγωδίας και της κωμωδίας, εκθέτει ανεπανόρθωτα τους ηγέτες που παθιάζονται με την εξουσία και δημαγωγούν. Στο ακρογιάλι εκβάλλονται πρόσωπα που παλινωδούν, που αλλάζουν διαθέσεις και γνώμη, που είναι γεμάτα αντιφάσεις, που αμφισβητούν τους μάντεις και τους θεούς».
Μιλήστε μας για τη ηρωίδα που ερμηνεύετε.
«Η Κλυταιμήστρα είναι μια επιβλητική βασίλισσα. Φέρνει το κορίτσι της στην Αυλίδα για να τελέσει έναν μεγαλόπρεπο γάμο και ο γάμος αυτός μετατρέπεται σε θυσία και θάνατο. Είναι γυναίκα και μάνα που βρίσκεται αντιμέτωπη με φοβερές αλήθειες και μια σωρεία ψεμάτων και υπεκφυγών. Προδίδεται από τους αγαπημένους της ανθρώπους. […] Ικετεύει, πέφτει στο χώμα, απειλεί, επιχειρηματολογεί άλλοτε με παραφορά και άλλοτε με ψυχραιμία, διαπραγματεύεται, συντρίβεται και ανασυγκροτείται. […] Η μητέρα Κλυταιμήστρα δοκιμάζεται ανελέητα. Μισεί τον άντρα της κι αφήνει μια εκκρεμότητα για να αποδώσει δικαιοσύνη στο μέλλον».
Και λίγα λόγια σας για την Ιφιγένεια;
«[…] Προχωράει ακάθεκτη στον αναπόφευκτο θάνατο. Συντρίβεται από τους δημαγωγούς, τον όχλο, την τύχη αλλά “διαλέγει” τον θάνατό της με μια δική της “ελευθερία”».
Κάποιο σχόλιό σας για τη σκηνοθετική προσέγγιση του Γιάννη Καλαβριανού;
«Φτιάχνει μια παράσταση που βασίζεται στις μεταπτώσεις και τα διλήμματα. Οι ήρωές του είναι αδύναμοι και αμφίθυμοι. Διαρκώς παλεύουν και ματαιώνονται. Δεν κατασκευάζει μια παράσταση για μια ρομαντική έφηβη που θυσιάζεται, ούτε ένα πατριωτικό δράμα. Μπροστά μας υπάρχει ένας όχλος που δεν τον βλέπουμε, αλλά είναι ο πρωταγωνιστής και οι ήρωες είναι ασταθείς και καταστροφικοί. Κι όλα αυτά, σε ένα ποιητικό τοπίο. Ένα ακρογιάλι με κρινάκια κι ανάμεσά μας ένα ελάφι».
Κάποιες σκέψεις, κάποια συναισθήματα για την εμπειρία της ερμηνείας στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου;
«Η Επίδαυρος μου προκαλεί δέος και είναι μεγάλη τιμή να βρεθώ εκεί. Το βρίσκω υπέροχο και συγκινητικό που θα μιλήσουμε τον αρχαίο λόγο σε αυτόν τον χώρο. Πάντοτε υπάρχει άγχος και ευθύνη. […] Είμαστε ευλογημένοι που μπορούμε να συνεχίζουμε τον ιστό της σκέψης και της παιδείας μέσα από το αρχαίο δράμα στο θέατρο της Επιδαύρου. Την ώρα που πέφτει το φως, η φύση και ο άνθρωπος ενώνονται αδιάρρηκτα».
Μια σκέψη σας για τη σύγχρονη Ελλάδα;
«Σε πείσμα των καιρών, όσο οι άνθρωποι είναι περίεργοι και πεινούν όχι μόνο για το ψωμί αλλά για μια φέτα αλήθειας, δικαιοσύνης και ελευθερίας θα υπάρχει ελπίδα. Υπάρχουν φορές που απελπίζομαι, αλλά τώρα που μιλάμε μια γυναίκα περιθάλπει ένα μωρό που ξέβρασε η θάλασσα, ένας γιατρός κάνει εφημερία, ένας ηθοποιός κάνει πρόβα για να δώσει φωνή στο ανείπωτο, γονείς που έχασαν τα παιδιά τους δωρίζουν τα όργανά τους. Η σύγχρονη Ελλάδα είναι γεμάτη αντιθέσεις. Την ίδια ώρα, ένα μεγάλο ποσοστό πιστεύει ότι μας ψεκάζουν, ότι υπάρχει κακό μάτι, ότι είμαστε ανώτερος λαός και ότι μας φταίνε οι ξένοι. Μόνο η παιδεία και ο πολιτισμός μπορούν να βοηθήσουν να σηκώνουμε τα πόδια μας από τη λάσπη».
Και μια ευχή σας;
«Να μη συμβιβαζόμαστε με αυτό που είμαστε. Να προχωράμε μαζί με τους άλλους. Να ζούμε με αγάπη. Και να ανοίγουμε την καρδιά μας στη χαρά. Η ζωή είναι απρόβλεπτη».
Ερμηνεύουν: Γιώργος Γλάστρας, Ανθή Ευστρατιάδου, Γιώργος Καύκας, Νικόλας Μαραγκόπουλος, Θανάσης Ραφτόπουλος, Χρίστος Στυλιανού, Μαρία Τσιμά.