ΑΑΔΕ: Τι θα συμβεί σε περίπτωση ενός άτακτου Brexit

Oδηγίες για εισαγωγές προϊόντων από το Ην. Βασίλειο

Με πρόσθετες τελωνειακές διαδικασίες και διατυπώσεις, καθώς και με επιπλέον φορολογικές επιβαρύνσεις, λόγω της επιβολής δασμών, θα εισάγονται από τον Νοέμβριο στην Ελλάδα προϊόντα και εμπορεύματα προερχόμενα από το Ηνωμένο Βασίλειο, εφόσον η χώρααυτή αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση στις 31 Οκτωβρίου, χωρίς συμφωνία και μεταβατική περίοδο. Ουσιαστικά, τα εμπορεύματα που θα εισάγονται στη χώρα μας από τη Μεγάλη Βρετανία και τη Βόρεια Ιρλανδία θα θεωρούνται ως προερχόμενα από τρίτη μη κοινοτική χώρα και ως εκ τούτου θα υποβάλλονται σε πρόσθετους τελωνειακούς ελέγχους και θα υπόκεινται σε δασμούς. Επιπλέον, οι ελληνικές τελωνειακές αρχές θα μπορούν να ζητούν εγγυήσεις για ενδεχόμενη ή υφιστάμενη τελωνειακή οφειλή από τους εισαγωγείς των προϊόντων του Ην. Βασιλείου.

Οι επιπτώσεις

Εξαιτίας των αλλαγών αυτών είναι πολύ πιθανό να ακριβύνουν σημαντικά από τον Νοέμβριο όλα τα εισαγόμενα από το Ην. Βασίλειο στην Ελλάδα προϊόντα και εμπορεύματα. Το κόστος εισαγωγής και διακίνησης των προϊόντων αυτών στη χώρα μας θα εκτιναχθεί στα ύψη τόσο εξαιτίας των πρόσθετων χρονοβόρων διαδικασιών τελωνειακού ελέγχου στις οποίες θα υπαχθούν τα προϊόντα αυτά όσο και εξαιτίας της επιβολής εισαγωγικών δασμών. Μόνο εάν συμβεί σημαντική υποτίμηση του εθνικού νομίσματος του Ηνωμένου Βασιλείου, της λίρας, θα υπάρξει αντιστάθμιση στην αύξηση του κόστους εκτελωνισμού και στην αύξηση των εισαγωγικών φορολογικών επιβαρύνσεων.

Οι συνέπειες αυτές και πλήθος άλλων οι οποίες θα προκύψουν από ένα ενδεχόμενο άτακτο Brexit είχαν περιγραφεί σε «εξαιρετικά επείγουσα» εγκύκλιο που είχε αποσταλεί στις 25 Φεβρουαρίου 2019 από τον διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) Γιώργο Πιτσιλή προς όλες τις τελωνειακές υπηρεσίες της χώρας και τους εμπλεκόμενους οικονομικούς φορείς. Η εγκύκλιος εκείνη εστάλη τότε επειδή υπήρχε μεγάλη πιθανότητα ενός άτακτου Brexit στις 30/3/2019. Τελικά, οι πολιτικές εξελίξεις στο Ην. Βασίλειο οδήγησαν στην παράταση της προθεσμίας μέχρι τις 31/10/2019. Δεδομένου, πλέον, ότι πλησιάζει η λήξη και της νέας αυτής προθεσμίας, το περιεχόμενο εκείνης της εγκυκλίου επανέρχεται στην επικαιρότητα.

Σύμφωνα με τα βασικότερα σημεία της εγκυκλίου εκείνης:

Εμπορεύματα που θα εισέρχονται στο τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε. από το Ην. Βασίλειο θα υπόκεινται σε τελωνειακή επιτήρηση και μπορεί να υποβάλλονται σε τελωνειακούς ελέγχους, σύμφωνα με τον Ενωσιακό Τελωνειακό Κώδικα. Τούτο σημαίνει ότι θα εφαρμόζονται τελωνειακές διατυπώσεις, θα πρέπει να υποβάλλονται διασαφήσεις και οι τελωνειακές αρχές θα δύνανται να ζητήσουν εγγυήσεις για ενδεχόμενη ή υφιστάμενη τελωνειακή οφειλή.

Εμπορεύματα που θα εισέρχονται στο τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε. από το Ην. Βασίλειο θα υπάγονται στις διατάξεις του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2658/87 του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 1987, για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο. Τούτο συνεπάγεται την επιβολή των σχετικών δασμών.

Ορισμένα εμπορεύματα που θα εισέρχονται στην Ε.Ε. από το Ην. Βασίλειο θα υπόκεινται σε απαγορεύσεις ή περιορισμούς για λόγους δημόσιας τάξης ή δημόσιας ασφάλειας, προστασίας της υγείας και της ζωής των ανθρώπων, των ζώων ή των φυτών ή προστασίας των εθνικών θησαυρών.

Οι διασαφήσεις εισαγωγής θα υποβάλλονται υποχρεωτικά ηλεκτρονικά μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφορικού Συστήματος ICISnet.

Ταχυδρομικά αντικείμενα που θα αποστέλλονται στη χώρα μας από το Ην. Βασίλειο (αγορές μέσω διαδικτύου κ.λπ.) είτε μέσω του φορέα παροχής καθολικής υπηρεσίας (ΕΛΤΑ) είτε μέσω εταιρειών ταχυμεταφοράς, επίσης θα υπόκεινται σε τελωνειακές διατυπώσεις εισαγωγής και θα επιβαρύνονται με τους αναλογούντες δασμούς και φόρους.

Στην περίπτωση παραλαβής μέσω εταιρείας ταχυμεταφοράς, η τελωνειακή διασάφηση θα υποβάλλεται είτε από τον ίδιο τον παραλήπτη είτε από οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο ορίσει ως αντιπρόσωπό του, κατόπιν σχετικής εξουσιοδότησης.

Στην περίπτωση παραλαβής μέσω ΕΛΤΑ, θα υποβάλλεται διασάφηση για λογαριασμό του παραλήπτη και θα ειδοποιείται ο παραλήπτης για το ποσόν οφειλής.

Νέα εγκύκλιος

Πρόσφατα -και συγκεκριμένα στις 12 Σεπτεμβρίου- ο διοικητής της ΑΑΔΕ εξέδωσε και απέστειλε σε όλες τις τελωνειακές υπηρεσίες της χώρας μια νέα εγκύκλιο με αναλυτικές τεχνικές οδηγίες για τον τρόπο υπολογισμού της φορολογητέας αξίας των προϊόντων που θα εισάγονται στη χώρα μας από το Ην. Βασίλειο, καθώς επίσης και για τον τρόπο υπολογισμού των δασμών που θα επιβαρύνουν τα συγκεκριμένα προϊόντα, σε περίπτωση εξόδου της χώρας αυτής από την Ε.Ε. χωρίς συμφωνία. Στην εγκύκλιο αυτή (υπ’ αριθμόν 2168/2019) αναφέρονται, μεταξύ άλλων, τα εξής:

«Σε περίπτωση μη επίτευξης συμφωνίας μεταξύ της Ε.Ε. και του Ην. Βασιλείου όσον αφορά τους όρους αποχώρησης του τελευταίου από την Ένωση, το Ην. Βασίλειο θα θεωρείται πλέον τρίτη χώρα έναντι της Ε.Ε. από την ημερομηνία αποχώρησης. Κατά συνέπεια, όλα τα εμπορεύματα που εισέρχονται στην Ελλάδα από το Ην. Βασίλειο από την εν λόγω ημερομηνία υπόκεινται στις κατάλληλες κατά περίπτωση τελωνειακές διατυπώσεις και διαδικασίες εισαγωγής που προβλέπονται στον Ενωσιακό Τελωνειακό Κώδικα (καν. 952/2013), καθώς και στις εφαρμοστικές διατάξεις (καν. 2447/2015) και στις εξουσιοδοτικές διατάξεις αυτού (καν. 2446/2015). Ειδικότερα, σύμφωνα με σχετικές οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το γεγονός αυτό θα επιφέρει τις ακόλουθες συνέπειες όσον αφορά τις δασμολογικές επιβαρύνσεις κατά τον τελωνισμό των εμπορευμάτων που θα εισάγονται στην Ελλάδα από το Ην. Βασίλειο: α) Εφαρμογή του Κοινού Δασμολογίου της Ε.Ε. - δασμολογική κατάταξη εμπορευμάτων: Από την ημερομηνία αποχώρησης, όλα τα προϊόντα που εισάγονται στην Ελλάδα από το Ην. Βασίλειο θα επιβαρύνονται κατά τον τελωνισμό τους με τους κατάλληλους δασμολογικούς συντελεστές που προβλέπονται στο Κοινό Δασμολόγιο της Ε.Ε. (Καν. του Συμβουλίου 2658/87 για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο, όπως ισχύει για το έτος 2019 σύμφωνα με τον καν. 1602/2018 της Επιτροπής, Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε., τεύχος L273/31.10.2019). Πέραν τούτου, θα εφαρμόζονται τα λοιπά εθνικά και ενωσιακά μέτρα που προβλέπονται στο Ολοκληρωμένο Ενωσιακό Δασμολόγιο της Ε.Ε. και στο Εθνικό Υποσύστημα Διαχείρισης Δασμολογίου. β) Δασμολογητέα Αξία εμπορευμάτων που εισάγονται από το Ην. Βασίλειο: Μετά την αποχώρηση του Ην. Βασιλείου από την Ε.Ε., για τον καθορισμό της βάσης πάνω στην οποία θα επιβληθούν οι δασμολογικές επιβαρύνσεις κατά τον τελωνισμό των εμπορευμάτων που εισάγονται στην Ελλάδα από το Ην. Βασίλειο, δηλαδή για τη διαμόρφωση της δασμολογητέας αξίας των εν λόγω εμπορευμάτων, θα έχουν εφαρμογή οι σχετικές διατάξεις του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα (καν. 952/2013) καθώς και των Εφαρμοστικών Διατάξεων αυτού (καν. 2447/2015). Η δασμολογητέα αξία των εμπορευμάτων συμπληρώνεται στη θέση 46 του ΕΔΕ εισαγωγής. Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 70 του καν. 952/2013, κύρια βάση της δασμολογητέας αξίας εμπορευμάτων είναι η συναλλακτική αξία, δηλαδή η πράγματι πληρωθείσα ή πληρωτέα για τα εμπορεύματα τιμή, όταν αυτά πωλούνται προς εξαγωγή με προορισμό το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, ενδεχομένως κατόπιν προσαρμογής που προβλέπεται στα άρθρα 71 και 72.

Η προαναφερόμενη “πράγματι πληρωθείσα ή πληρωτέα τιμή” είναι η συνολική πληρωμή που έγινε ή πρόκειται να γίνει από τον αγοραστή προς τον πωλητή ή από τον αγοραστή προς τρίτο υπέρ του πωλητή για τα εισαγόμενα εμπορεύματα, και περιλαμβάνει όλες τις πληρωμές που έγιναν ή πρόκειται να γίνουν, ως προϋπόθεση για την πώληση των εισαγομένων εμπορευμάτων. Συνήθως αποτελείται από το σύνολο που προκύπτει από την αξία του σχετικού τιμολογίου, τα έξοδα μεταφοράς μέχρι το σημείο εισόδου στο τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε., και τα έξοδα ασφάλισης του εμπορεύματος εφόσον υφίστανται.

Επιπλέον, στην προαναφερόμενη αξία είναι δυνατόν:

να προστίθενται ορισμένα στοιχεία που προβλέπονται στο άρθρο 71 του καν. 952/2013, όπως τα δικαιώματα αδείας (royalties) που σχετίζονται με το εμπόρευμα και τα έξοδα προμηθειών, ή

να αφαιρούνται ορισμένα στοιχεία που προβλέπονται στο άρθρο 72 του καν. 952/2013, όπως είναι τα έξοδα μεταφοράς μετά την είσοδο του εμπορεύματος στο τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε. κ.λπ.

Όταν η δασμολογητέα αξία των εμπορευμάτων δεν μπορεί να προσδιορισθεί με βάση τη συναλλακτική αξία των εμπορευμάτων που προβλέπεται στο άρθρο 70 του καν. 952/2013, είτε γιατί δεν υπάρχει τιμολόγιο είτε γιατί οι τελωνειακές αρχές δεν μπόρεσαν να κάνουν αποδεκτή τη συναλλακτική αξία, εφαρμόζονται διαδοχικά εναλλακτικές μέθοδοι υπολογισμού της δασμολογητέας αξίας, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 74, παράγραφο 2, στοιχεία α) έως δ) και παράγραφο 3 του κανονισμού (Ε.Ε.) αριθ. 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και είναι οι ακόλουθες: α) η συναλλακτική αξία πανομοιότυπων εμπορευμάτων, β) η συναλλακτική αξία ομοειδών εμπορευμάτων, γ) η αξία που βασίζεται επί της τιμής μονάδος, δ) η υπολογιζόμενη αξία, ή ε) η αξία με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, με εύλογο τρόπο όπως ορίζει το άρθρο 74, παρ. 3.

Επισημαίνουμε ότι, σύμφωνα με το άρθρο 140 του Εκτελεστικού κανονισμού ( Ε. Ε.) 2447/2015 της Επιτροπής, όταν οι τελωνειακές αρχές έχουν εύλογες αμφιβολίες σχετικά με το αν η δηλωθείσα συναλλακτική αξία αντιπροσωπεύει το συνολικό πληρωθέν ή πληρωτέο ποσό, μπορούν να μην αποδέχονται τη δηλωθείσα συναλλακτική αξία και καλούν τον διασαφιστή/τελωνειακό αντιπρόσωπο να τους παρέχει κάθε επιπλέον πληροφορία υποστηρικτική της δηλούμενης συναλλακτικής αξίας στα πλαίσια της άσκησης του Δικαιώματος της ακρόασης. Εφόσον οι τελωνειακές αρχές δεν ικανοποιηθούν από τις παρεχόμενες πληροφορίες και στοιχεία που θα προσκομισθούν, τότε μπορούν να αποφασίσουν ότι η αξία των εμπορευμάτων δεν μπορεί να προσδιορισθεί σύμφωνα με τη συναλλακτική αξία των εμπορευμάτων και να καθορίσουν τη δασμολογητέα αξία εφαρμόζοντας διαδοχικά τις εναλλακτικές μεθόδους προσδιορισμού της αξίας που προαναφέρθηκαν.

Τέλος, εφιστούμε την προσοχή ότι η διαμόρφωση της δασμολογητέας αξίας κατά τον τελωνισμό των εμπορευμάτων από το Ην. Βασίλειο με σκοπό την επιβολή των κατάλληλων δασμολογικών επιβαρύνσεων, δεν θα πρέπει να συγχέεται με τη διαμόρφωση της φορολογητέας αξίας για την επιβολή μέτρων εθνικής φορολογίας όπως ΦΠΑ ή ΕΦΚ, η οποία δεν εμπίπτει στους σκοπούς της παρούσας».