Πληθαίνουν οι επίδοξοι επιχειρηματίες
Το ΙΟΒΕ καταγράφει βελτίωση των προσδοκιών για την οικονομία - Σημαντική ενίσχυση του νέου επιχειρείν
Τη σημαντική ενίσχυση της νέας επιχειρηματικότητας, καταγράφοντας μια από τις υψηλότερες διαχρονικά επιδόσεις, και τη βελτίωση των προσδοκιών για την οικονομία και το επιχειρείν καταγράφει η Ετήσια Έκθεση για την Επιχειρηματικότητα 2018-2019, που παρουσίασε χθες το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ). Η επιχειρηματικότητα αρχικών σταδίων για το 2018 ενισχύεται: ειδικότερα, το 2018 το 6,4% του πληθυσμού ηλικίας 1864 ετών της χώρας (περίπου 418 χιλ. άτομα) βρισκόταν στα αρχικά στάδια έναρξης μιας επιχείρησης, συμπεριλαμβανομένης της αυτοαπασχόλησης, από 4,8% το 2017. Παράλληλα, περιορίζεται στο 2,8% του πληθυσμού (183 χιλ. άτομα) το ποσοστό ατόμων που διέκοψε την επιχειρηματική του δραστηριότητα (έναντι 4,8% το 2017), κυρίως λόγω έλλειψης κερδοφορίας.
Από το σύνολο των ευρημάτων διαφαίνεται πως η άμβλυνση των αβεβαιοτήτων, η αναπτυξιακή δυναμική της περσινής χρονιάς, καθώς και η εμφάνιση κάποιων νέων χρηματοδοτικών εργαλείων, ενίσχυσαν τη νέα επιχειρηματικότητα και την έναρξη αυτοαπασχόλησης, παρά τη δυσμενή φορολογική μεταχείρισή της. Όμως, η αύξηση της επιχειρηματικότητας αρχικών σταδίων τροφοδοτείται περισσότερο από επίδοξους επιχειρηματίες, γεγονός που υποδηλώνει μεν μια αλλαγή προσδοκιών και ένα ευνοϊκότερο κλίμα στην οικονομία, αλλά θα πρέπει να «μετατραπεί» στην πορεία σε νέα εγχειρήματα. Άλλωστε, έχει μεγαλύτερη σημασία σε μια οικονομία η ενίσχυση των ποιοτικών χαρακτηριστικών της νέας επιχειρηματικότητας, ώστε να βελτιώνονται οι προοπτικές βιωσιμότητας και το πολλαπλασιαστικό
(% πληθυσμού ηλικίας 18-64 ετών, 2018)
Αυστρία
Ην. Βασίλειο
Κροατία
Λουξεμβούργο
Πολωνία
Σλοβενία
Ομάδα A
Ομάδα Γ
Ομάδα Α: Χώρες Χαμηλού κόστους, Ομάδα Β: Χώρες βελτίωσης αποτελεσματικότητας, Ομάδα Γ: Χώρες καινοτομίας Πηγή: GEM, Entrepreneurship Monitor, Επεξεργασία στοιχείων: ΙΟΒΕ
τους αποτέλεσμα, και όχι απλώς η αριθμητική αύξηση των νέων εγχειρημάτων. Ταυτόχρονα, διαφαίνεται μικρή υποχώρηση του μέσου μεγέθους των νέων εγχειρημάτων κατά την έναρξη λειτουργίας, καθώς σχεδόν ένα στα τέσσερα εγχειρήματα (23,4%) προσφέρει απασχόληση αποκλειστικά στους ιδρυτές του. Ωστόσο, βελτιώνονται οι προσδοκίες απασχόλησης στο μέλλον, καθώς το 85% εκτιμά ότι την επόμενη πενταετία θα δημιουργήσουν τουλάχιστον μια θέση εργασίας.
Στα ειδικότερα σημεία της έκθεσης θα πρέπει να σημειωθούν οι παρακάτω θετικές εξελίξεις:
Η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας ευκαιρίας για τέταρτη συνεχή χρονιά
Η εντονότερη συνεισφορά άτυπων επενδυτών στη χρηματοδότηση νέων εγχειρημάτων, αν και πρόκειται κυρίως για μέλη της οικογένειας
Η ενίσχυση εγχειρημάτων μεταποίησης και πρωτογενούς τομέα
Το χαμηλότερο ποσοστό όσων διέκοψαν ή ανέστειλαν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα το 2018
Οι καλύτερες προσδοκίες για τις θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν
Οι υψηλότερες προσδοκίες για επιχειρηματικές ευκαιρίες στη χώρα στο επόμενο διάστημα, αλλά και η βελτίωση στην αυτοπεποίθηση για την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας
Η ακόμα καλύτερη εικόνα της επιχειρηματικότητας ως επιλογή επαγγελματικής σταδιοδρομίας
Στις αρνητικές εξελίξεις θα πρέπει επίσης να σημειωθούν:
Η σχετική υποχώρηση συμμετοχής στην επιχειρηματικότητα ατόμων με υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο
Η μικρή υποχώρηση της εξωστρέφειας
Η στασιμότητα στη γυναικεία επιχειρηματικότητα
Η υποχώρηση του μέσου μεγέθους κατά την έναρξη του νέου εγχειρήματος
Η πολύ μικρή βελτίωση στα ποιοτικά χαρακτηριστικά της νέας επιχειρηματικότητας σε όρους καινοτομίας, εισόδου σε νέες αγορές - τεχνολογικής αναβάθμισης
Σταθερά υψηλός ο φόβος της αποτυχίας, παρά τη βελτίωση
Επίσης σημειώνεται ότι τα πρώτα αποτελέσματα για το 2019 δείχνουν σημαντική αύξηση του ποσοστού της επιχειρηματικότητας αρχικών σταδίων σε επίπεδο άνω του 8% του πληθυσμού.
Βαθμός ευκολίας ίδρυσης μιας επιχείρησης
Στην έρευνα του GEM το 2018 για πρώτη φορά αξιολογείται ένας νέος δείκτης που σχετίζεται με την ευκολία ίδρυσης μιας επιχείρησης στο σύνολο του πληθυσμού ηλικίας 18-64 ετών. Ο δείκτης που προκύπτει από την έρευνα είναι βεβαίως αρκετά υποκειμενικός. Διαμορφώνεται βάσει των απαντήσεων που έχουν δώσει τα άτομα για το αν πιστεύουν ότι η ίδρυση της επιχείρησης αποδείχθηκε μια εύκολη υπόθεση με βάση την εμπειρία τους, αλλά και τις ευρύτερες πληροφορίες που έχουν.
Έτσι λοιπόν η Ελλάδα σημειώνει μία από τις δυσμενέστερες επιδόσεις ανάμεσα στις εξεταζόμενες ομάδες χωρών, με μόλις 12% του πληθυσμού να θεωρεί ότι η ίδρυση μιας επιχείρησης αποτελεί μια εύκολη διαδικασία, όταν το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρώπη και στις χώρες καινοτομίας ανέρχεται σε 38% και 40% αντίστοιχα.
Στο πεδίο αυτό η Ελλάδα παραδοσιακά υστερούσε. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις ετήσιες εκθέσεις της World bank για την ευκολία στο επιχειρείν (Doing Business) η Ελλάδα καταλαμβάνει την 44η θέση ανάμεσα σε 190 χώρες. Σε μελέτη του ΙΟΒΕ για τη βιομηχανία έχει επισημανθεί ότι παρά την πρόοδο η οποία έχει σημειωθεί εγχωρίως τα τελευταία χρόνια, ως προς την ίδρυση νέων επιχειρήσεων, παραμένουν ακόμα σημαντικά αδειοδοτικά - ρυθ
Η αντίληψη των Ελλήνων
Όσον αφορά την αντίληψη για το κατά πόσο οι Έλληνες γενικά εκτιμούν ότι η επιχειρηματικότητα αποτελεί μια καλή επιλογή σταδιοδρομίας, αυτή φαίνεται να ενισχύεται ήπια το 2018. Από την εκδήλωση της κρίσης και μετά, όταν και σημειώνεται μια απότομη πτώση, έκτοτε καταγράφεται διακύμανση του δείκτη κοντά στο μακροχρόνιο μέσο όρο, με εξαίρεση το 2014 όπου σημειώνεται η χαμηλότερη διαχρονικά τιμή. Έτσι, το 2018 το 64,6% του πληθυσμού της χώρας δηλώνει ότι η επιχειρηματικότητα αποτελεί καλή επιλογή σταδιοδρομίας, όσο περίπου ήταν και το 2017, αλλά με σταθερά ανοδική πορεία.
μιστικά εμπόδια, που οφείλονται κυρίως στην έλλειψη ολοκληρωμένου χωροταξικού σχεδιασμού, στο ξεπερασμένο πλαίσιο περιβαλλοντικής αδειοδότησης και το ελλιπές πλαίσιο για τις «βιομηχανικές συγκεντρώσεις».
Στο πλαίσιο αυτό κινείται άλλωστε και μια νέα πρόσφατη νομοθετική πρωτοβουλία, στο λεγόμενο «αναπτυξιακό νομοσχέδιο». Στόχος του νομοσχεδίου είναι η επιτάχυνση της ανάπτυξης με απλοποίηση και επιτάχυνση της αδειοδότησης των επιχειρήσεων μέσω περιορισμού σταδίων και διοικητικών περιορισμών, ταχύτερη αξιολόγηση των επενδυτικών προτάσεων με outsourcing, ενώ θα περιέχονται και διατάξεις για αλλαγή του πτωχευτικού κώδικα. Ο στόχος είναι οι επιχειρήσεις να μπορούν εντός 72 ωρών να αδειοδοτηθούν προκειμένου να υλοποιούν τις επενδύσεις τους, ενώ όσες επιχειρήσεις δηλώνουν ψευδή στοιχεία θα τιμωρούνται αυστηρά.