Ιστορική απόφαση τουECOFIN κατά Covid-19
Με ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής συνεχίζει τη μάχη κατά της πανδημίας η Ευρωζώνη
Ιστορική χαρακτηρίζεται η απόφαση που ελήφθη χθες από το Συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ECOFIN).
Όπως δήλωσε μετά τη συνεδρίαση ο Χρήστος Σταϊκούρας, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να ενεργοποιήσει το ισχυρότερο όπλο που διαθέτει και αυτό είναι η ρήτρα γενικής διαφυγής (general escape clause).
Το στίγμα το έδωσε και ο πρόεδρος του Eurogroup, Μάριο Σεντένο, ο οποίος δήλωσε χθες ότι η απάντηση της Ευρωζώνης στην κρίση θα είναι «χωρίς όρια» αλλά με «πολλή αλληλεγγύη» για τα μέλη της.
Όπως εξήγησε ο κ. Σταϊκούρας, η ρήτρα αυτή θεσπίσθηκε το 2011 και ενεργοποιείται για πρώτη φορά. Στη σημερινή συνεδρίαση του Eurogroup αναμένονται περαιτέρω εξειδικεύσεις μέτρων, καθώς και ανακοινώσεις σχετικά με την πιθανή έκδοση ευρωομολόγου ή την αξιοποίηση των κεφαλαίων-μαμούθ που διαθέτει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας.
Δραματικές οι προβλέψεις
Οι αποφάσεις λαμβάνονται ενώ οι προβλέψεις για τις επιπτώσεις στην οικονομία γίνονται εφιαλτικές. Λίγες ημέρες μετά την έκθεση του διοικητή της ΤτΕ, ο οποίος κατέβασε τον πήχη στο… μηδέν για φέτος (δηλαδή μηδενική μεταβολή του ΑΕΠ, ενώ μέχρι τώρα προβλέπαμε ανάπτυξη 2,5%2,8%), χθες ο υπουργός Οικονομικών παραδέχτηκε ότι η ζημιά θα είναι σημαντική για την ελληνική οικονομία. Επίσης, η αμερικανική τράπεζα Morgan Stanley προβλέπει ύφεση άνω του 5% για την Ελλάδα. Παρήγορο βέβαια θεωρείται το γεγονός ότι το 2021 προβλέπεται εντυπωσιακός ρυθμός ανάπτυξης που θα καλύψει το χαμένο έδαφος.
Με βάση τη ρήτρα γενικής διαφυγής, που ισχύει και για την Ελλάδα, τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορούν να λάβουν κάθε αναγκαίο μέτρο για
την υποστήριξη της δημόσιας υγείας, της ρευστότητας των επιχειρήσεων, της απασχόλησης και της κοινωνικής συνοχής, αποκλίνοντας από τον μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό στόχο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης για όσο διαρκεί η κρίση
του κορονοϊού. «Επομένως, η χώρα μας, ισότιμα, διαθέτει, σε δημοσιονομικό επίπεδο, όλους τους αναγκαίους βαθμούς ευελιξίας, ώστε να αντιμετωπίσει, με σύνεση και επιμέλεια, έγκαιρα και αποτελεσματικά, την πανδημία».
Σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε το Συμβούλιο ECOFIN, η πανδημία του κορονοϊού έχει προκαλέσει ήδη σοβαρό οικονομικό κλονισμό, με σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι ακριβείς συνέπειες θα εξαρτηθούν τόσο από τη διάρκεια της πανδημίας όσο και από τα μέτρα που λαμβάνονται από τις εθνικές αρχές και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τονίζει. Όπως τονίζεται, η σοβαρή οικονομική ύφεση που αναμένεται φέτος απαιτεί μια αποφασιστική, φιλόδοξη και συντονισμένη πολιτική απάντηση. «Πρέπει να δράσουμε αποφασιστικά, ώστε να διασφαλίσουμε ότι το σοκ παραμένει όσο το δυνατόν συντομότερο και όσο το δυνατόν πιο περιορισμένο και δεν δημιουργεί μόνιμες ζημίες στις οικονομίες μας και κατ' επέκταση στη μεσοπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών», επισημαίνεται στην ανακοίνωση του ECOFIN.
Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται τώρα στη σημερινή συνεδρίαση του Eurogroup. H τηλεδιάσκεψη είναι προγραμματισμένη για τις 18:30 και κατά τη διάρκειά της αναμένεται να ληφθούν κρίσιμες αποφάσεις, μεταξύ των οποίων και η χρήση κεφαλαίων από τον ESM, αλλά και η πιθανή έκδοση ευρωομολόγων.
Ύφεση 5,3% προβλέπει στην Ελλάδα η Morgan Stanley
Με μια ιδιαίτερα απαισιόδοξη έκθεση, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για ολόκληρη την Ευρωζώνη, η Morgan Stanley προβλέπει ύφεση 5,3% για φέτος για τη χώρα μας. Προβλέπει επίσης δημοσιονομικό έλλειμμα της τάξεως του 1,3%. Η Morgan Stanley εκτιμά ότι η Ελλάδα δεν θα ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης. Για το σύνολο των χωρών της Ζώνης του ευρώ βλέπει ύφεση 5%, ενώ για την Ιταλία εκτιμά μείωση 5,8%, για τη Γερμανία 4,5%, για τη Γαλλία 4,8% και για την Ισπανία 5,5%. Η κατακόρυφη μείωση του ΑΕΠ θα έχει ως αποτέλεσμα -σύμφωνα πάντοτε με τις εκτιμήσεις της Morgan Stanley- ο πληθωρισμός να κινηθεί σε μηδενικά επίπεδα και το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού σε επίπεδο γενικής κυβέρνησης να διαμορφωθεί στο 1,3% (κάτι που σημαίνει ότι και πάλι ο προϋπολογισμός θα κλείσει με πρωτογενές πλεόνασμα). Όσο για το χρέος, εκτιμάται ότι θα εκτιναχθεί και πάλι στο 189% του ΑΕΠ. Βέβαια, οι συνέπειες θα είναι πολύ μεγάλες σε πολλές χώρες, καθώς η αναλογία χρέους ως προς το ΑΕΠ θα ξεπεράσει τον πήχη του 100% σε πολλές χώρες, όπως η Ιταλία (σ.σ.: προβλέπεται αναλογία 147,7% του ΑΕΠ), η Πορτογαλία (με 126,2% του ΑΕΠ), η Γαλλία, η Ισπανία, και το Βέλγιο.
Το 2021
Παρά τη «μαύρη εικόνα», η Morgan Stanley αφήνει και μια αχτίδα αισιοδοξίας. Προβλέπει ανάπτυξη 6,3% για την Ελλάδα το 2021, που θα είναι και το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη μετά την Ιταλία, πληθωρισμό 1,2%, αλλά και πλεόνασμα 0,3% (κάτι που σημαίνει και σημαντικό πρωτογενές πλεόνασμα ακόμη και άνω του 2%3%).