Λύση για το χρέος

Συσσώρευση χρέους σε συνδυασμό με εξασθενημένες δημοσιονομικές πολιτικές αποτελούν μια εκρηκτική «συνταγή» οικονομικής καταστροφής. Δυστυχώς, είμαστε αυτή τη στιγμή θεατές μιας τέτοιας δυσάρεστης εξέλιξης. Όπως ξεδιπλώνεται το νήμα των πακέτων διάσωσης κατά του κορονοϊού, ύψους 15 τρισ. δολ. -και είμαστε ακόμη στην αρχή- οι κυβερνήσεις, η μία μετά την άλλη, βγαίνουν στις αγορές για να δανειστούν και να χρηματοδοτήσουν τα μέτρα, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο από τον οποίο ο πλανήτης δεν θα εξέλθει έτσι ποτέ. Το IIF χρησιμοποίησε τη λέξη «τρομακτικό» για να περιγράψει το παγκόσμιο χρέος, επισημαίνοντας ότι οι παγκόσμιες εκδόσεις χρέους (ομολόγων και δανείων) άγγιξαν το ποσό ρεκόρ των 2,6 τρισ. δολ. τον Απρίλιο, ξεπερνώντας το προηγούμενο ρεκόρ των 2,1 τρισ. δολ. του Μαρτίου, μια τάση που θα βαίνει συνεχώς αυξανόμενη. Συνολικά το παγκόσμιο χρέος (ιδιωτικό και δημόσιο) ανέρχεται στο 322% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ξεπερνώντας τα 253 τρισ. δολάρια, με βάση στοιχεία του τρίτου τριμήνου του 2019, χωρίς ακόμη να έχει προστεθεί ο νέος λογαριασμός. Ήδη, τρεις χώρες έχουν κηρύξει φέτος στάση πληρωμής χρέους: Αργεντινή, Εκουαδόρ και Λίβανος, ενώ έπονται και άλλες, όπως προειδοποιεί ο οίκος Fitch. O οίκος έχει υποβαθμίσει το χρέος 29 χωρών φέτος, εκ των οποίων οι οκτώ έχουν χρέος στην κατηγορία C του ύψιστου ρίσκου, ενώ αρκετές ακόμη κινδυνεύουν να υποβαθμιστούν. Και όπως φαίνεται, έχει βάλει στο στόχαστρο τις χώρες εκείνες που εξαρτώνται τα μέγιστα από την εξαγωγή εμπορευμάτων, κυρίως πετρελαίου, εκτός και εάν οι τιμές ανακάμψουν ραγδαία και η ζήτηση αυξηθεί θεαματικά, κάτι που δεν αναμένεται ωστόσο στο άμεσο μέλλον.

Η εξέλιξη αυτή δεν φαντάζει καθόλου μακρινή, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τη σημερινή κατάσταση των οικονομιών. Άλλωστε, ως γνωστόν, οι οίκοι «επιτελούν απαρέγκλιτα το έργο τους», σπεύδοντας ήδη να υποβαθμίσουν την προοπτική κάποιων οικονομιών που βρίσκονται σε ιδιαίτερα δεινή θέση λόγω του κορονοϊού και όπως φαίνεται θα έχουν «πολλή δουλειά» στο άμεσο μέλλον. Χθες, οικονομολόγοι προειδοποίησαν ότι μια πιθανή αναδιάρθρωση του χρέους της Ιταλίας ίσως να είναι αναπόφευκτη. Πέρα από νούμερα και στατιστικά, το ερώτημα είναι πώς ο πλανήτης θα μπορέσει να ξεπεράσει αυτό το δυσβάσταχτο βάρος. Εάν θέλει πραγματικά να το ξεπεράσει. Γιατί, όπως φαίνεται, όχι μόνο έχει μάθει να ζει με αυτό, αλλά το χρησιμοποιεί και ως «πανίσχυρο όπλο» στα χέρια ορισμένων. Περισσότερο λοιπόν από αντιληπτό, βρισκόμαστε σε μια τεράστια «φούσκα», που ανάλογα με το πώς θα την χειριστούν οι διαμορφωτές πολιτικής μας θα σκάσει ή θα διαιωνίζεται. Υπάρχει όμως και μια σίγουρη λύση, η σωστή της διαχείριση με διαφορετικές πολιτικές αποφάσεις.

Της Έφης Τριήρη