Κορύφωση της ανασφάλειας σε επενδυτές και οικονομίες

Έρευνες του ΚΕΠΕ και της Grant Thornton για την επίδραση της πανδημίας

Την ανασφάλεια των επενδυτών για το αβέβαιο περιβάλλον που δημιουργεί η πανδημία (σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο) και τις συνεπαγόμενες επιπτώσεις για την ελληνική οικονομία αποτυπώνει η αύξηση του δείκτη «φόβου» του ΚΕΠΕ, ενώ μελέτη της Grant Thornton επιβεβαιώνει τις ανησυχίες για σοβαρή ύφεση η οποία θα οδηγήσει το ΑΕΠ σε πτώση 8,5% το 2020, σε 171,72 δισ. ευρώ -από 191,96 δισ. ευρώ που θα ήταν με βάση τις προβλέψεις πριν την πανδημία- για να επιστρέψει πάνω από τα 180 δισ. ευρώ το 2021.

Ειδικότερα, ο δείκτης «φόβου» του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (KEΠE GRIV), δείκτης τεκμαρτής μεταβλητότητας, που αποτυπώνει την αβεβαιότητα των συμμετεχόντων στην αγορά παραγώγων για την αναμενόμενη βραχυπρόθεσμη πορεία της ελληνικής αγοράς και ο οποίος υπολογίζεται στη βάση των τιμών των δικαιωμάτων προαίρε

σης του δείκτη FTSE/X.A. Large Cap, αυξήθηκε σε 33,8% στις 30/ 6/ 2020 από 29,56% στις 29/5/2020. Ο δείκτης κινείται σε επίπεδα κοντά στον ιστορικό μέσο όρο (από τον Ιανουάριο του 2004) για την ελληνική αγορά, που είναι στο 33,27%, ενώ παράλληλα αυξήθηκε και η μέση ημερήσια τιμή του δείκτη τον Ιούνιο, σε 32,03% από 29,35% τον Μάιο.

Σημειώνεται ότι το ΚΕΠΕ καταρτίζει και δημοσιεύει επίσης σε μηνιαία βάση έναν ακόμη εξειδικευμένο δείκτη, τον Σύνθετο Δείκτη Προήγησης, που παρέχει πρόδρομες ενδείξεις για την πορεία και τις μεταστροφές στην ελληνική οικονομική δραστηριότητα, πριν από την αποτύπωσή τους στα τρέχοντα μεγέθη της συνολικής οικονομικής δραστηριότητας.

Σύμφωνα με την πλέον πρόσφατη παρατήρηση για τον Μάρτιο του 2020, ο συγκεκριμένος δείκτης σημείωσε πτώση για πρώτη φορά μετά από μια μακρά περίοδο συνεχιζόμενης ανάκαμψης, αποτυπώνοντας την ξαφνική μεταστροφή στην πορεία της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα, εξαιτίας της πανδημίας του Covid-19 και των περιοριστικών μέτρων που ελήφθησαν δίνοντας ταυτόχρονα το στίγμα για τις επιπτώσεις της κρίσης στη μελλοντική οικονομική δραστηριότητα.

Η ενσωμάτωση των στοιχείων για τον Απρίλιο, κατά την επόμενη εκτίμηση αναφοράς, θα δώσει μια καλύτερη εικόνα για το βάθος των οικονομικών επι

πτώσεων από το lockdown.

Εν τω μεταξύ, έρευνα της Grant Thornton επιβεβαιώνει τη ζοφερή κατάσταση στην οικονομία, εκτιμώντας ότι το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ) θα σημειώσει μείωση 8,5% το 2020, με τον κρίσιμο κλάδο του τουρισμού να συρρικνώνεται κατά 52% φέτος και με ισχυρό αρνητικό αποτύπωμα σε άλλους κλάδους υψηλής προστιθέμενης αξίας για την οικονομία, όπως οι μεταφορές, τα καταλύματα και η εστίαση. Με βάση αυτό το σενάριο, που λαμβάνει υπόψη την

ταχύτητα άρσης των μέτρων περιορισμού καθώς και το μέγεθος των αντισταθμιστικών μέτρων που λαμβάνονται σε κρατικό επίπεδο, το 2020 το ελληνικό ΑΕΠ θα συρρικνωθεί στα επίπεδα του 2003 και θα διαμορφωθεί σε 171,52 δισ. ευρώ, ενώ η οικονομία θα επιστρέψει στα επίπεδα του 2017 το 2021, που σημαίνει ανάπτυξη του ΑΕΠ στα 180,10 δισ. ευρώ, με την οικονομία να έχει απολέσει τον πλούτο που δημιουργήθηκε την τελευταία 3ετία.

Η Grant Thornton εξέτασε

τις επιπτώσεις του Covid-19 στις εταιρείες λαμβάνοντας υπόψη στο δείγμα της έρευνας εταιρείες που είτε περιλαμβάνονται στους ΚΑΔ για τα μέτρα ενίσχυσης που έλαβε η ελληνική πολιτεία και δεν υποχρεώθηκαν να διακόψουν τη δραστηριότητά τους, είτε υποχρεώθηκαν να διακόψουν τη λειτουργία τους.

Σύμφωνα με τη μελέτη, που μετρά τον αντίκτυπο της πανδημίας στην αξία της αγοράς, επλήγη το 69% του συνολικού κύκλου εργασιών που παράγεται από τις επιχειρήσεις.

Επίσης, οι επιχειρήσεις που περιλαμβάνονται στους ΚΑΔ για τα μέτρα ενίσχυσης χωρίς να έχουν υποχρεωθεί να διακόψουν τη δραστηριότητά τους παράγουν το 58% του συνολικού τζίρου της αγοράς και ένα 11% παράγεται από επιχειρήσεις που διέκοψαν υποχρεωτικά τη λειτουργία τους. Κι ενώ στο σύνολο του δείγματος πλήττεται το 69% του συνολικού κύκλου εργασιών, σε ορισμένους κλάδους όπως οι μεταφορές και οι υπηρεσίες καταλύματος ως πληττόμενο εμφανίζεται το σύνολο (100%) του κύκλου εργασιών.

Μικρότερες φαίνεται να είναι οι επιπτώσεις στο λιανεμπόριο όπου το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε 54%, καθώς εδώ στο υπόλοιπο 46% περιλαμβάνονται τα supermarket που «ευνοήθηκαν» από τη συγκυρία, καθώς και ο κλάδος ενέργειας όπου πληττόμενο εμφανίζεται το 34% του τζίρου. Σύμφωνα με την ανάλυση, επιχειρήσεις που παράγουν κύκλο εργασιών 32,9 δισ. ευρώ (11% επί του συνολικού κύκλου εργασιών) και απασχολούν περίπου 1,1 εκατ. εργαζομένους (25% επί του συνόλου) διέκοψαν τη δραστηριότητά τους λόγω της πανδημίας.

Επιπλέον, πραγματοποιήθηκε ανάλυση δείγματος 17.000 επιχειρήσεων που αντιπροσωπεύουν κύκλο εργασιών άνω του 50% των οικονομικών μονάδων της χώρας, στη βάση του κοστολογικού τους προφίλ (σταθερά vs μεταβλητά έξοδα) αλλά και της εποχικότητας της δραστηριότητάς τους, τα οποία καθορίζουν και τον βαθμό επίδρασης της διακοπής/ μείωσης/αύξησης της δραστηριότητάς τους λόγω της πανδημίας.

Ως αποτέλεσμα εκτιμήθηκε ότι για τις επιχειρήσεις αυτές, αναμένεται μείωση στον κύκλο εργασιών τους το 2020 κατά 12,4% και παράλληλα μείωση της λειτουργικής τους κερδοφορίας (EBITDA) κατά 39%. Συνακόλουθα, εκτιμάται ότι η ρευστότητά τους το 2020 θα μειωθεί κατά 5,6 δισ. ευρώ, λόγω του περιορισμού της λειτουργίας τους και της οικονομικής επίπτωσης της πανδημίας στη δραστηριότητας τους.

Το 2020 το ελληνικό ΑΕΠ θα συρρικνωθεί στα επίπεδα του 2003 και θα διαμρφωθεί σε 171,52 δισ. ευρώ, ενώ η οικονομία θα επιστρέψει στα επίπεδα του 2017 το 2021, που σημαίνει ανάπτυξη του ΑΕΠ στα 180,10 δισ. ευρώ, με την οικονομία να έχει απολέσει τον πλούτο που δημιουργήθηκε την τελευταία 3ετία.