Ρευστότητα 6 δισ. θα πέσει στην αγορά

Πώς θα χορηγηθούν οι «ενέσεις» από την κυβέρνηση για να συγκρατηθεί η ύφεση στο δ' τρίμηνο 2020

Με γενναίες ενέσεις ρευστότητας μέσα στο 4ο και τελευταίο τρίμηνο του 2020, οι οποίες αναμένεται να φτάσουν ακόμη και στα 6 δισ. ευρώ, θα επιχειρήσει το οικονομικό επιτελείο να στηρίξει την οικονομία κατά το κλείσιμο της πιο επεισοδιακής χρονιάς των τελευταίων 10ετιών. Τα κονδύλια που θα αρχίσουν να πέφτουν στην αγορά από τα μέσα Οκτωβρίου αντιστοιχούν περίπου στο 3,5% του ΑΕΠ και το «στοίχημα» είναι να συγκρατηθεί η ύφεση που αναμένεται να ξεπεράσει το 10% στο 9μηνο, συγκριτικά με το αντίστοιχο περσινό διάστημα Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου.

Κοντά στο 1,6 δισ. ευρώ ή 0,8% του ΑΕΠ θα είναι τα αναδρομικά των συνταξιούχων, ενώ η ένεση μέσω της επιστρεπτέας προκαταβολής θα ξεπεράσει το 1% του ΑΕΠ ή τα 2 δισ. ευρώ. Έμμεση ενίσχυση θα προκύψει και από την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων των νομικών προσώπων, η οποία θα οδηγήσει ακόμη και στον μηδενισμό της επιβάρυνσης λόγω μειωμένης προκαταβολής. Κοντά στο 1 δισ. ευρώ θα πέσει στην αγορά και από την ενεργοποίηση (στην πράξη πλέον) του προγράμματος «Γέφυρα» με την επιδότηση των στεγαστικών δανείων αλλά και των μέτρων για την αντιμετώπιση της ανεργίας που προετοιμάζει το υπουργείο Εργασίας.

Ο στόχος είναι να πέσει χρήμα στην αγορά, ώστε το δ’ τρίμηνο να κλείσει με οριακή ύφεση σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα και με αυτό τον τρόπο να συγκρατηθεί το ετήσιο ποσοστό της ύφεσης εντός του στόχου που είναι πλέον το -8%. Όλα, βέβαια, θα εξαρτηθούν από την πορεία της πανδημίας. Συγκεκριμένα:

Αναδρομικά συνταξιούχων

1

Τα αναδρομικά θα καταβάλλονται σταδιακά στους συνταξιούχους κατά τη διάρκεια του τέταρτου τριμήνου, αρχής γενομένης από τα μέσα Οκτωβρίου. Παρά τα γραφειοκρατικά εμπόδια (δεν έχουν γίνει οι απαιτούμενοι υπολογισμοί όλων των συντάξεων, οπότε δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί και το ύψος των κρατήσεων που πρέπει να επιστραφούν στους συνταξιού

χους), ο στόχος είναι στις 15 Οκτωβρίου (ημερομηνία για την οποία δεσμεύτηκε ήδη η κυβέρνηση) να πέσει στην αγορά ο κύριος όγκος των αναδρομικών, με το σχετικό ποσό να ξεπερνά (κατά το δυνατόν) ακόμη και το 1 δισ. ευρώ. Μέσα στις επόμενες ημέρες θα κατατεθεί στη Βουλή η νομοθετική ρύθμιση για την καταβολή των αναδρομικών στους συνταξιούχους του Δημοσίου. Θα αφορούν το 11μηνο Ιουνίου 2015- Μαΐου 2016 και οι προϋποθέσεις θα είναι ακριβώς οι ίδιες με αυτές των συνταξιούχων του ιδιωτικού τομέα. Δηλαδή θα εξαιρεθούν επικουρικές και Δώρα. Δεν είναι δεδομένο ότι θα πάρουν όλοι οι δικαιούχοι τα αναδρομικά του 11μήνου μέσα στον Οκτώβριο, καθώς υπάρχουν και περιπτώσεις διπλοσυνταξιούχων, οι οποίες προϋποθέτουν

υπολογισμούς και εκκαθαρίσεις. Το στοίχημα είναι και τα τελευταία αναδρομικά να έχουν καταβληθεί έως το τέλος του χρόνου. Ο κατάλογος περιλαμβάνει και τους συνταξιούχους που εξακολουθούν να εργάζονται, αλλά και όσους συνταξιοδοτήθηκαν μετά τον Μάιο του 2016 με περισσότερα από 30 χρόνια ασφάλισης.

Πρόγραμμα «Γέφυρα»

2

Η διαδικασία υποβολής των αιτήσεων για το πρόγραμμα «Γέφυρα» ολοκληρώνεται στο τέλος του μήνα, εφόσον φυσικά δεν αποφασιστεί να δοθεί νέα παράταση. Ωστόσο, οι πρώτες εκταμιεύσεις για την καταβολή των επιδοτήσεων δεν αναμένονται παρά στο τέλος Οκτωβρίου. Από τη στιγμή που ένας δανειολήπτης υποβάλλει τη σχετική αίτηση, μεσολαβούν αρκετές εβδομάδες μέχρι να εξασφαλιστούν οι απαιτούμενες εγκρίσεις. Η πρώτη που κάνει έλεγχο είναι η ΑΑΔΕ, για να διαπιστώσει αν ο αιτών πληροί τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια που έχουν τεθεί. Ο δεύτερος έλεγχος αφορά το κατά πόσο υπάρχει στο νοικοκυριό μέλος το οποίο να έχει πληγεί από την πανδημία (μισθωτός σε καθεστώς αναστολής, άνεργος που πήρε το έκτακτο επίδομα ανεργίας, εισοδηματίας που υπέστη « κούρεμα » ενοικίων, ελεύθερος επαγγελματίας που πήρε το 800άρι ή μπήκε στην επιστρεπτέα προκαταβολή κ. λπ.). Στη συνέχεια αναλαμβάνει η τράπεζα για να «ταιριάξει» το στεγαστικό δάνειο (ή οποιοδήποτε άλλο δάνειο έχει δοθεί με ενέχυρο την κύρια κατοικία) με το ακίνητο, αλλά και για να γίνει ο έλεγχος για το κριτήριο του υπολοίπου των καταθέσεων και των κινητών περιουσιακών στοιχείων (ομόλογα κ.λπ. που δεν πρέπει να ξεπερνούν σε αξία τα 40.000 ευρώ αν το δάνειο είναι πράσινο κ.λπ.). Για τους « κόκκινους » δανειολήπτες υπάρχει ακόμη ένα βασικό στάδιο, που έχει να κάνει με τη ρύθμιση του δανείου πριν ξεκινήσει η διαδικασία καταβολής της επιδότησης. Λόγω της πανδημίας, οι περισσότερες τράπεζες δίνουν στους δανειολήπτες τη δυνατότητα να παγώσουν τις καταβολές των δόσεων μέχρι το τέλος του έτους. Έτσι, πριν ολοκληρωθεί η διαδικασία έγκρισης για την καταβολή της επιδότησης μέσω του προγράμματος «Γέφυρα», πρέπει να συμφωνηθεί ανάμεσα στον δανειολήπτη και την τράπεζα αν η επιδότηση θα γίνει από τώρα (που σημαίνει ότι και ο δανειολήπτης θα πρέπει να καταβάλει το ποσό της δόσης που του αναλογεί ήτοι το 10% για το πρώτο τρίμηνο κ.λπ.) ή αν θα γίνει από τις αρχές του 2021, καθώς ο νόμος αφήνει και αυτό το ενδεχόμενο ανοικτό. Δεδομένου ότι μέχρι σήμερα έχουν υποβληθεί πάνω από 120.000 αιτήσεις, εκτιμάται ότι η φετινή οικονομική ενίσχυση για την επιδότηση των στεγαστικών δανείων αναμένεται να ξεπεράσει τα 150-200 εκατ. ευρώ, ενώ τουλάχιστον άλλα 300-400 εκατ. ευρώ θα δοθούν και μέσα στο 2021. Η επέκταση του προγράμματος «Γέφυρα», το οποίο αποσκοπεί στο να περιοριστεί ο κίνδυνος μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων, είναι υπαρκτός.

Επιστρεπτέα προκαταβολή

3

Οι αιτήσεις στην 3η φάση της επιστρεπτέας προκαταβολής έχουν ήδη ξεπεράσει τις 165.000 και μέχρι τη Δευτέρα, οπότε και εκπνέει η προθεσμία, αναμένεται να προστεθούν αρκετές χιλιάδες ακόμη. Δεν θα ικανοποιηθούν όλες (δεδομένου ότι αρκετοί από τους αιτούντες έχουν ήδη εξασφαλίσει ένεση ρευστότητας από τις προηγούμενες δύο φάσεις), ωστόσο οι εκταμιεύσεις που θα γίνουν μέσα στον Οκτώβριο αναμένεται να ξεπεράσουν το 1,2-1,3 δισ. ευρώ. Το όποιο υπόλοιπο μείνει από το ποσό του 1,5 δισ. ευρώ που έχει προϋπολογιστεί, θα μεταφερθεί για την 4η φάση, η οποία επίσης προγραμματίζεται να εκταμιευτεί μέχρι το τέλος του χρόνου. Συνολικά η ένεση ρευστότητας μέσω

της επιστρεπτέας προκαταβολής αναμένεται να φτάσει στα 2 δισ. ευρώ.

Επιδότηση για προσλήψεις

4

Από τις αρχές Οκτωβρίου θα αρχίσει το πρόγραμμα επιδότησης για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Έτσι, ένα σημαντικό κομμάτι από τα περίπου 350 εκατ. ευρώ που έχει προγραμματίσει να διαθέσει το υπουργείο Εργασίας θα πέσουν στην αγορά μέσα στο τελευταίο τρίμηνο της φετινής χρονιάς, κάτι βέβαια που θα εξαρτηθεί και από την ανταπόκριση που θα υπάρξει. Συνολικά, το υπουργείο Εργασίας θα διαθέσει ακόμη 650 εκατ. ευρώ μέσω της επέκτασης του προγράμματος «Συν-Εργασία», αλλά και των αναστολών των συμβάσεων εργασίας, κάτι που σημαίνει ότι η συνολική ένεση ρευστότητας θα φτάσει στα 700800 εκατ. ευρώ.

Προκαταβολή φόρου

5

Πολλές επιχειρήσεις δεν θα χρειαστεί καν να πληρώσουν φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων μέσα στο τέταρτο και τελευταίο τρίμηνο της φετινής χρονιάς, καθώς με την ολοκλήρωση της εκκαθάρισης, η οποία απαιτείται μετά τη μείωση ή τον μηδενισμό της προκαταβολής φόρου, κάθε υποχρέωση θα έχει εκπληρωθεί. Από το συνολικά 1,5 δισ. ευρώ που είναι το όφελος που προκύπτει για τις επιχειρήσεις από την αλλαγή του συντελεστή υπολογισμού της προκαταβολής φόρου, το 1 δισ. ευρώ θα φανεί στα ταμεία τους μέχρι το τέλος του έτους.

Στο 3,5% του ΑΕΠ αντιστοιχούν τα κονδύλια που θα ρίξει στην αγορά το οικονομικό επιτελείο από τα μέσα Οκτωβρίου.

Εισφορά αλληλεγγύης

6

Θετικά για τη ρευστότητα στην αγορά μέχρι το τέλος του χρόνου αναμένεται να λειτουργήσει και το μέτρο της κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης για τα εισοδήματα που θα αποκτηθούν φέτος από μερίσματα, ενοίκια και επιχειρηματική δραστηριότητα. Με δεδομένη τη μείωση του συντελεστή φορολόγησης των μερισμάτων στο 5% αλλά και τον μηδενισμό της εισφοράς αλληλεγγύης, οι επιχειρήσεις εκτιμάται ότι θα προχωρήσουν σε σύγκληση έκτακτων γενικών συνελεύσεων, για να εγκρίνουν τη διανομή κερδών που έχουν συσσωρευθεί, από τις προηγούμενες χρήσεις, λόγω της ιδιαίτερα ευνοϊκής φορολογικής μεταχείρισης.