Στόχος και η μείωση εκπομπών μεθανίου
Κοινοτική στρατηγική για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου, που θεωρείται ο δεύτερος μεγαλύτερος αρνητικός παράγοντας κλιματικής αλλαγής, μετά το διοξείδιο του άνθρακα, πρότεινε η Κομισιόν, στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης και της επίτευξης του στόχου για μηδενικές εκπομπές άνθρακα μέχρι το 2050. Η στρατηγική προβλέπει νομοθετικές και μη νομοθετικές δράσεις στους τομείς της ενέργειας, της γεωργίας και των αποβλήτων, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν περίπου το 95% των εκπομπών μεθανίου που συνδέονται με την ανθρώπινη δραστηριότητα σε παγκόσμιο επίπεδο.
Μια από τις προτεραιότητες της στρατηγικής είναι η βελτίωση της μέτρησης και της υποβολής εκθέσεων σχετικά με τις εκπομπές μεθανίου. Επί του παρόντος, το επίπεδο παρακολούθησης διαφέρει, τόσο μεταξύ των τομέων και μεταξύ των κρατών-μελών όσο και σε ολόκληρη τη διεθνή κοινότητα. Εκτός από τα μέτρα ενίσχυσης των προτύπων μέτρησης, επαλήθευσης και υποβολής εκθέσεων σε επίπεδο Ε. Ε., η Επιτροπή θα στηρίξει τη δημιουργία ενός διεθνούς παρατηρητηρίου για τις εκπομπές μεθανίου σε συνεργασία με το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον. Το δορυφορικό πρόγραμμα Copernicus της Ε.Ε. θα συμβάλει επίσης στη βελτίωση της επιτήρησης και στον εντοπισμό των παγκόσμιων «υπερεκπομπών» και των σημαντικών διαρροών μεθανίου. Ειδικότερα, σχετικά με τους επιμέρους τομείς, για να μειωθούν οι εκπομπές μεθανίου στην ενέργεια, η Κομισιόν θα προτείνει την υποχρέωση βελτίωσης του εντοπισμού και επισκευής των διαρροών στις υποδομές φυσικού αερίου, ενώ θα εξεταστεί το ενδεχόμενο νομοθεσίας για την απαγόρευση των πρακτικών συστηματικής καύσης σε πυρσό και εξαερισμού. Η Επιτροπή θα ξεκινήσει διάλογο με τους διεθνείς εταίρους της και θα διερευνήσει πιθανά πρότυπα, στόχους ή κίνητρα για τις εισαγωγές ενέργειας στην Ε.Ε., καθώς και τα μέσα για την επιβολή τους.
Σχετικά με τη μείωση των εκ
πομπών από τη γεωργία, το κύριο σημείο εστίασης θα είναι η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά καινοτόμες τεχνολογίες για τη μείωση του μεθανίου, τη διατροφή των ζώων και τη διαχείριση της αναπαραγωγής, ενώ θα συμβάλουν επίσης η στοχευμένη έρευνα για την τεχνολογία, οι λύσεις που βασίζονται στη φύση. Τα μη ανακυκλώσιμα οργανικά ανθρώπινα και γεωργικά απόβλητα και οι ροές καταλοίπων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή βιοαερίου, βιοϋλικών και βιοχημικών προϊόντων. Αυτό θα δημιουργήσει πρόσθετες ροές εσόδων στις αγροτικές περιοχές, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην αποφυγή εκπομπών μεθανίου. Επομένως, θα δοθούν περισσότερα κίνητρα για τη συλλογή αυτών των προϊόντων αποβλήτων.
Η διαχείριση αποβλήτων
Σχετικά με τα απόβλητα, η Επιτροπή θα εξετάσει το ενδεχόμενο ανάληψης περαιτέρω δράσης, ώστε να βελτιωθεί η διαχείριση των αερίων υγειονομικής ταφής, με παράλληλη αξιοποίηση του ενεργειακού δυναμικού τους και μείωση των εκπομπών, ενώ το 2024 θα επανεξετάσει τη σχετική νομοθεσία για την υγειονομική ταφή. Η ελαχιστοποίηση της διάθεσης των βιοδιασπώμενων αποβλήτων σε χώρους υγειονομικής ταφής είναι ζωτικής σημασίας για να αποφευχθεί ο σχηματισμός μεθανίου. Η Επιτροπή θα εξετάσει και το ενδεχόμενο να προτείνει συνέχιση της έρευνας για τις τεχνολογίες παραγωγής βιομεθανίου από απόβλητα. Θα επανεξετάσει επίσης τον κανονισμό για τον επιμερισμό των προσπαθειών και θα εξετάσει το ενδεχόμενο επέκτασης του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας για τις βιομηχανικές εκπομπές, ώστε να καλύπτονται τομείς που εκπέμπουν μεθάνιο και δεν περιλαμβάνονται ακόμη. Σύμφωνα με την Επιτροπή, σε μοριακό επίπεδο, το μεθάνιο είναι ισχυρότερο από το διοξείδιο του άνθρακα. Συμβάλλει στον σχηματισμό τροποσφαιρικού όζοντος και αποτελεί ισχυρό τοπικό ατμοσφαιρικό ρύπο που προκαλεί σοβαρά προβλήματα υγείας. Στο τέλος του κύκλου ζωής του, το μεθάνιο μετατρέπεται σε διοξείδιο του άνθρακα και σε υδρατμούς, συμβάλλοντας ακόμη περισσότερο στην κλιματική αλλαγή.
Οι εκτιμήσεις επιπτώσεων
Η εκτίμηση επιπτώσεων για το σχέδιο κλιματικών στόχων της Ε.Ε. για το 2030 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, για να ενισχυθεί το επίπεδο φιλοδοξίας για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στο 55% τουλάχιστον έως το 2030, είναι αναγκαίο να επισπευσθούν οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση των εκπομπών μεθανίου. Στην Ευρώπη παράγεται μόνο το 5% των παγκόσμιων εκπομπών μεθανίου, ωστόσο ως μεγαλύτερος παγκόσμιος εισαγωγέας ενέργειας και ως ισχυρός παράγοντας στους τομείς της γεωργίας και των αποβλήτων, μπορεί να ενθαρρύνει ή και να πιέσει για την ανάληψη διεθνούς δράσης μείωσης των εκπομπών μεθανίου. «Η στρατηγική μας για το μεθάνιο διασφαλίζει τη μείωση των εκπομπών σε όλους τους τομείς, ιδίως της γεωργίας, της ενέργειας και των αποβλήτων, ενώ δημιουργεί επίσης ευκαιρίες παραγωγής βιοαερίου από απόβλητα στις αγροτικές περιοχές», δήλωσε ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος για την Πράσινη Συμφωνία, Φρανς Τίμερμανς. Σύμφωνα με τον Ευρωπαίο αξιωματούχο, « η δορυφορική τεχνολογία της Ε. Ε. θα μας επιτρέψει να παρακολουθούμε στενά τις εκπομπές και να συμβάλουμε στη βελτίωση των διεθνών προτύπων».
Σύμφωνα με την επίτροπο Ενέργειας, Κάντρι Σίμσον, παρά το γεγονός ότι η συμβολή και των τριών τομέων, της ενέργειας, της γεωργίας και των αποβλήτων, είναι σημαντική, ο ενεργειακός κλάδος είναι αυτός στον οποίο μπορεί να επιτευχθεί η ταχύτερη μείωση εκπομπών μεθανίου με το μικρότερο κόστος. «Η Ευρώπη θα πρωτοστατήσει, αλλά δεν μπορούμε να τα καταφέρουμε μόνοι μας, πρέπει να συνεργαστούμε με τους διεθνείς εταίρους μας για να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα των εκπομπών μεθανίου από την ενέργεια που εισάγουμε», τόνισε η επίτροπος.
Η στρατηγική της Ε.Ε. για το μεθάνιο διασφαλίζει τη μείωση των εκπομπών σε όλους τους τομείς, ιδίως της γεωργίας, της ενέργειας και των αποβλήτων. Η Ευρώπη θα πρωτοστατήσει, αλλά πρέπει να συνεργαστούμε με τους διεθνείς εταίρους μας για να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα των εκπομπών μεθανίου.