Άνοιξε ο δρόμος για τα 40 δισ. ευρώ του REACT-EU

Κονδύλια 1,72 δισ. ευρώ θα λάβει η Ελλάδα

Ηχθεσινή συμφωνία του Συμβουλίου της Ε.Ε. με την Ευρωβουλή ανοίγει τον δρόμο για την έναρξη υλοποίησης της κοινοτικής δράσης REACT-EU, μέσω της οποίας το 2021 και το 2022 θα διατεθούν στα κράτη- μέλη περίπου 40 δισ. ευρώ (σε τρέχουσες τιμές), προκειμένου να χρηματοδοτηθούν περιφέρειες που πλήττονται από την πανδημία. Στην Ελλάδα αναλογούν ενδεικτικά 1,715 δισ. ευρώ, που είναι η πέμπτη ψηλότερη χρηματοδότηση.

Το REACT- EU είναι συνιστώσα του ταμείου ανάκαμψης (750 δισ. ευρώ), που σημαίνει ότι, για να τεθεί σε ισχύ από τις αρχές του επόμενου έτους που είναι και ο στόχος, θα πρέπει να υπάρξει προηγουμένως συμφωνία για τον κοινοτικό προϋπολογισμό της περιόδου 2021-2027, τον οποίο προς το παρόν μπλοκάρουν για πολιτικούς λόγους η Ουγγαρία και η Πολωνία.

Το REACT-EU θα προσθέσει επιπλέον πόρους στα υπάρχοντα προγράμματα της πολιτικής για τη συνοχή σε σημαντικούς τομείς που θεωρούνται καίριας σημασίας για την ανάκαμψη της οικονομίας.

Στήριξη απασχόλησης

Συγκεκριμένα, θα δρομολογηθούν επενδύσεις για τη στήριξη της διατήρησης θέσεων εργασίας, μεταξύ άλλων μέσω συστημάτων μειωμένου ωραρίου εργασίας και μέτρων στήριξης για τους αυτοαπασχολούμενους. Τα κονδύλια θα μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τη στήριξη της δημιουργίας θέσεων εργασίας και μέτρων για την απασχόληση των νέων, για την ενίσχυση των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης, καθώς και για την παροχή κεφαλαίων κίνησης και στήριξης για επενδύσεις σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Η στήριξη αυτή θα είναι διαθέσιμη ανεξαρτήτως οικονομικού τομέα, συμπεριλαμβανομένων των κλάδων του του

Πορτογαλία

Ουγγαρία

Σλοβακία

Ολλανδία

Σουηδία

Σλοβενία

Αυστρία

Λουξεμβούργο

Ιρλανδία ρισμού και του πολιτισμού που έχουν πληγεί βαριά. Η πρόσθετη στήριξη θα χρησιμοποιηθεί επίσης για επενδύσεις στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και την ψηφιακή μετάβαση, σε ενίσχυση των σημαντικών επενδύσεων που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη σ' αυτούς τους τομείς στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή.

Κατανομή

Τα κράτη-μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να αποφασίσουν τα ίδια πώς ακριβώς θα διοχετεύσουν τα κονδύλια. Οι πόροι του REACT- EU θα κατανεμηθούν μεταξύ των κρατών-μελών αφού ληφθούν υπόψη η σχετική ευημερία τους και η έκταση των επιπτώσεων της κρίσης στις οικονομίες και τις κοινωνίες τους, συμπεριλαμβανομένης της πτυχής της ανεργίας των νέων.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι

το ποσοστό χρηματοδότησης από την Ε.Ε. μπορεί να φθάσει έως και το 100%, κάτι που θεωρείται ότι θα συμβάλει στην ταχεία διάθεση των εν λόγω πρόσθετων πόρων.

Στοιχεία συμβιβασμού

Τα κύρια στοιχεία του συμβιβασμού μεταξύ της γερμανικής προεδρίας της Ε.Ε. και της Ευρωβουλής περιλαμβάνουν τα εξής:

Αναδρομική επιλεξιμότητα των δαπανών από την 1η Φεβρουαρίου 2020, δηλαδή από την αρχή της πανδημίας.

Καταληκτική ημερομηνία για την επιλεξιμότητα των δαπανών στις 31 Δεκεμβρίου 2023.

Η διάθεση του 70% του συνολικού ποσού θα γίνει το 2021 και το υπόλοιπο 30% θα δοθεί το 2022, ενώ ο υπολογισμός ανά χώρα θα γίνει με βάση τα στοιχεία του ΑΕΠ του 2021.

Τα κράτη-μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν ισόρροπη στήριξη μεταξύ των αναγκών των περιοχών που πλήττονται περισσότερο από τις επιπτώσεις της πανδημίας και της ανάγκης να διατηρηθεί το επίκεντρο στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες.

Προκειμένου να καταστεί δυνατή η ομαλή και ταχεία κινητοποίηση των επενδύσεων, οι εκ των προτέρων αιρεσιμότητες, οι απαιτήσεις θεματικής συγκέντρωσης και το πλαίσιο επιδόσεων δεν εφαρμόζονται για το REACT-EU.

Η Επιτροπή θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να εγκρίνει τα προγράμματα και τις τροποποιήσεις των προγραμμάτων εντός 15 εργάσιμων ημερών από την υποβολή τους.

Αναφορικά με τα επόμενα βήματα, η συμφωνία θα πρέπει τώρα να επικυρωθεί (τυπική διαδικασία) από την ολομέλεια της Ευρωβουλής και το Συμβούλιο Υπουργών, ενώ θα αρχίσει να ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2021. Οι πρώτες προτάσεις τροποποιήσεων των προγραμμάτων και τα νέα ειδικά προγράμματα αναμένονται κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021.