Κατακερματισμένη η αγορά και η νομοθεσία για Logistics
Επισημάνσεις της «έκθεσης Πισσαρίδη» για τη λειτουργία του κλάδου της εφοδιαστικής αλυσίδας
Ένα μεγάλο κεφάλαιο για τις μεταφορές και την εφοδιαστική αλυσίδα (logistics) φιλοξενεί η «έκθεση Πισσαρίδη» για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Στο κεφάλαιο αυτό παρατίθενται η υφιστάμενη κατάσταση στους δύο κλάδους, οι παθογένειες που διαπιστώνονται και ορισμένες προτάσεις για την ενίσχυσή τους.
Στην έκθεση και στον πρόλογο της ενότητας «Υποδομές και υπηρεσίες εφοδιαστικής αλυσίδας (logistics)» αναφέρεται ότι όντας σε ένα εμπορικό σταυροδρόμι και έχοντας ισχυρή παρουσία στον τομέα της ποντοπόρου ναυτιλίας, η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να καταστεί σημαντικός διαμετακομιστικός κόμβος στο παγκόσμιο εμπόριο. Ωστόσο, η ελλιπής ανάπτυξη των υποδομών μεταφοράς και των υπηρεσιών εφοδιαστικής αλυσίδας ( logistics) έχουν περιορίσει αυτή τη δυνατότητα.
Η εμπειρία από τη θεαματική αύξηση της κίνησης εμπορευματοκιβωτίων μέσα από τον Οργανισμό Λιμένος Πειραιά (ΟΛΠ) δείχνει τα υψηλά περιθώρια ανάπτυξης που δημιουργούνται στη χώρα μέσα από τη βελτίωση των υποδομών και του υποδείγματος διαχείρισής τους. Επίσης, σημαντικές προεκτάσεις έχει η ανάπτυξη των υποδομών και για την
εξομάλυνση των περιφερειακών ανισοτήτων εντός της χώρας.
Όμως, οι υποδομές μεταφορών και οι υπηρεσίες διαχείρισης εφοδιαστικής αλυσίδας δεν στηρίζουν επαρκώς την οικονομική ανάπτυξη και την περιφερειακή σύγκλιση στη χώρα.
Οι κύριες αδυναμίες
Καταλήγοντας, στην έκθεση σημειώνεται ότι οι κύριες αδυναμίες του συστήματος μεταφορών αφορούν την ανεπαρκή και οικονομικά μη βιώσιμη συντήρηση, την περιορισμένη κάλυψη και λειτουργικότητα του σιδηροδρομικού δικτύου, τις απαρχαιωμένες υποδομές λιμανιών, την ελλιπή συνδεσιμότητα μεταξύ των διαφορετικών μορφών μεταφοράς και την κατακερματισμένη διαχείριση εφοδιαστικής αλυσίδας. Αναλυτικότερα, τα κυριότερα σημεία της έκθεσης για την εφο
διαστική αλυσίδα είναι τα ακόλουθα:
Η λειτουργία των υπηρεσιών διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας χαρακτηρίζεται από άτυπη χωροταξική συγκέντρωση εταιρειών και κατακερματισμό, ενώ λείπουν τα οργανωμένα εμπορευματικά κέντρα που επικρατούν στο εξωτερικό. Σε αυτή την κατάσταση έχουν συντελέσει και οι ελλείψεις του χωροταξικού σχεδιασμού και της πολιτικής χρήσεων γης όσον αφορά τις αδειοδοτήσεις και τους όρους δόμησης.
Ως αποτέλεσμα της πολυδιάσπασης του τομέα, ο βαθμός εξωτερικής ανάθεσης σε παρόχους υπηρεσιών 3PL παραμένει σχετικά χαμηλός.
Η σχετικά υποτονική λειτουργία του κλάδου, σε συνδυασμό με τις ελλείψεις στις υποδομές και ειδικά στις διασυνδέσεις με
ταξύ τους, εξηγεί και τη μικρή διείσδυση των πολυτροπικών μεταφορών στη χώρα (δηλαδή τη χρήση διαφορετικών μέσων για τη μεταφορά του ίδιου φορτίου).
Το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τον τομέα υπηρεσιών εφοδιαστικής αλυσίδας είναι κατακερματισμένο, με πολλές τροποποιήσεις σε διάσπαρτα νομοσχέδια, ενώ παρατηρείται και το φαινόμενο υπερβολικής ρύθμισης σε ορισμένα θέματα, μαζί με ρυθμιστικά κενά σε άλλα.
Η έλλειψη κωδικοποίησης των κανονισμών, οι αλληλοεπικαλύψεις διοικητικών αρμοδιοτήτων και οι περιττοί περιορισμοί αποτρέπουν την είσοδο νέων παρόχων στην αγορά.
Ως προς τις οδικές εμπορευματικές μεταφορές, οι παθογένειες από το προστατευτικό καθεστώς που ίσχυε μέχρι πρόσφατα στα φορτηγά οχήματα δεν έχει ξεπεραστεί ακόμα. Επικρατεί μεγάλος αριθμών μεταφορέων με απαρχαιωμένο στόλο ρυπογόνων οχημάτων χαμηλής χωρητικότητας. Ανταγωνίζονται αποκλειστικά με βάση το κόστος, κάνουν πολλά κενά χιλιόμετρα και έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε χρηματοδότηση. Ως αποτέλεσμα, το ποσοστό των οχημάτων με χαμηλές εκπομπές ρύπων αυξάνεται βραδύτερα στην Ελλάδα σε σύγκριση με τα περισσότερα κράτη-μέλη της Ε.Ε.
Τέλος, στα μέτρα ενίσχυσης της αποδοτικότητας και της ανταγωνιστικότητας του τομέα υπηρεσιών εφοδιαστικής αλυσίδας συμπεριλαμβάνεται ο εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου, των διαδικασιών αδειοδότησης και του χωροταξικού σχεδιασμού που σχετίζεται με την εφοδιαστική αλυσίδα.
Για τις οδικές εμπορευματικές μεταφορές η έκθεση τονίζει πως οι παθογένειες από το προστατευτικό καθεστώς που ίσχυε μέχρι πρόσφατα στα φορτηγά οχήματα δεν έχει ξεπεραστεί ακόμα.