Κρυφοί πρωταγωνιστές του 1821

«Ενάντια σε φρούρια και τείχη» από τις εκδόσεις Διόπτρα

«Ενάντια σε φρούρια και τείχη - Μια μικρή εισαγωγή για την ελληνική επανάσταση», είναι ο τίτλος του τελευταίου βιβλίου του Γιώργου Μαργαρίτη, Καθηγητή Σύγχρονης Πολιτικής και Κοινωνικής Ιστορίας στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα.

Το πόνημα πραγματεύεται την πολυπλόκαμη ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης, ρίχνοντας φως στο παρασκήνιο και αναδεικνύοντας άγνωστους ήρωες και κρυφούς πρωταγωνιστές.

Η ιστορία ξεκίνησε με μια Εταιρεία, που εμπνεύστηκε την

επανάσταση. Ήταν μια Εταιρεία ξενιτεμένων, μια συντροφιά εμπόρων και υπαλλήλων, με ταπεινή όμως καταγωγή, και σ’ εκείνα τα χρόνια οι ταπεινοί δεν μπορούσαν να ξεκινήσουν μια επανάσταση. Την ανέθεσαν, λοιπόν, σ’ αυτούς που μπορούσαν να την ξεκινήσουν, στους ομογενείς αριστοκράτες -τους πρίγκιπες της Ρωσίας, τους πρίγκιπες της Κωνσταντινούπολης, εξόριστους και μη-, στους προύχοντες, στους αρχιερείς. Αρκετοί από αυτούς συμμερίζονταν το όραμα για μια ελεύθερη πατρίδα.

Η επανάσταση ξεκίνησε αμήχανα. Επιχείρησε να αποκτήσει κράτος και εξουσία μακριά από την πατρίδα για να νικήσει τον δυνάστη. Σχεδίασε φιλόδοξα χτυπήματα μέσα στην ίδια την πρωτεύουσα του εχθρού. Κινήσεις περίπλοκες, δύσκολες, που απέτυχαν κλείνοντας τον κύκλο της Εταιρείας και των οραμάτων όσων την ακολούθησαν.

Έπειτα, την υπόθεση της ελευθερίας ανέλαβαν προύχοντες και ιεράρχες του Μοριά, καραβοκυραίοι των νησιών, αρματολοί της Ρούμελης. Για να πετύχουν, όμως, χρειάζονταν τον λαό. Δεν γινόταν χωρίς αυτόν. Χρειάζονταν τους πολλούς Έλληνες.

Με αίμα και πόνο έθρεψε ο

λαός τον Αγώνα. Πάνω σε αυτά τα υλικά χτίστηκε το ελεύθερο ελληνικό κράτος. Δεν έγινε ιδανικό, όπως πολλοί ονειρεύτηκαν. Ήταν, όμως, η πατρίδα μέσα στην οποία οι πολλοί μπορούσαν να ονειρεύονται το καλύτερο.